Irak Şam İslam Devleti’nin (IŞİD) Atatürk Havalimanı’nda gerçekleştirdiği terör saldırısının üzerinden tam beş yıl geçti. 28 Haziran 2016’da gerçekleştiren hücumda 45 kişi hayatını yitirirken, yüzlerce kişi yaralandı.
Havalimanının Dış Çizgiler Terminali’nde saldırganlar evvel silahlarla etrafa rastgele ateş açmış, akabinde üzerlerindeki bombayı patlatmışlardı. Bu atak IŞİD’in birebir yıl içerisinde İstanbul’da düzenlediği üçüncü ataktı.
Türkiye 2016 yılında epeyce sayıda terör saldırısının amacı oldu. Suriye İç Savaşı niçiniyle Türkiye ile birlikte birfazlaca ülke IŞİD tarafınca maksat alınıyordu.
Pekala o günden bugüne IŞİD, Türkiye için hâlâ tehdit mi? Ortadoğu konusunda uzman gazeteci Musa Özuğurlu ile konuştuk.
DW Türkçe: Atatürk Havalimanı ve Reina taarruzlarıyla IŞİD neyi hedefledi?
Musa Özuğurlu:
Saldırganlardan birinin görüntü manzarası
“Kararlı duruş daha caydırıcı olurdu”
Atatürk Havalimanı’ndaki terör saldırısı davasında 46 sanık yargılanırken, altı sanık “anayasayı ihlal” ile 45 kişiyi “tasarlayarak taammüden öldürme” kabahatinden 46’şar kere ağırlaştırılmış müebbet mahpusla cezalandırıldı. Firari dört şahidin belgesi ayrılırken 26 sanık kesin ve inandırıcı kanıt olmadığı sebebi öne sürülerek tüm cürümlerden beraat etti. Dava sürecinde adalet sisteminin işlediğini söyleyebilir miyiz?
Verilen ağırlaştırılmış müebbet mahpus cezalarına baktığımız vakit bir biçimde ağır cezalar verildi lakin bunlar nitekim de toplum içerisinde caydırıcı mı ya da bu militanlar açısından, uyuyan hücreler açısından, bu örgüte sempati duyanlar açısından caydırıcı mı? Bu sorunun sorulması gerekiyor olağan olarak. Doğal maddelerin öngördüğü en üst seviyeden cezalar verilebiliyor doğal olarak. Burada zannediyorum asıl yapılması gereken, kanunların değiştirilmesi ve daha ağır birtakım cezaların ortaya konulabilmesi. Zira bu cezaların iki tarafı var. Bir tarafı evet, rastgele bir biçimde bu biçimde bir şeye niyetlenecek olanlar açısından caydırıcı olması lakin öteki yandan devletin, hükümetin, kurumların, bu tıp hareketlere karşı ya da bu çeşit aksiyonları doğuran fikirlere, fikir süreçlerine karşı kararlı duruşlarının da ortaya konmuş olması ötürüsıyla daha caydırıcı olabilirdi. hem de beraat edenler var ya da hala aranmakta olanlar var. Bunlarla ilgili daha sıkı çalışma tahminen yapılabilirdi. bu biçimde tahminen toplum vicdanını rahatlatacak bir karar alınabilirdi. Lakin dediğim üzere bu da küçümsenecek bir karar değil.
“Yakalanandan epey uyuyan hücre var mı?”
Son devirde sık sık IŞİD’e operasyon yapıldığı medyaya yansıyor. Mayıs ayında IŞİD önderi Bağdadi’nin sağ kolunun Ataşehir’de yakalandığı belirtildi. Üç hafta evvel de Interpol tarafınca aranan ve Irak’ta 1700 kişinin öldürüldüğü ‘Spyker’ katliamının faillerinden, IŞİD’li terörist Arkan Taha Ahmad Bolu’da yakalandı. Örgütle ilgili geçen hafta 12 vilayette düzenlenen operasyonda 61 kişi gözaltına alındı. Bugün ise Ankara’da 26 kişi hakkında gözaltı sonucu çıktı. Bu kadar IŞİD mensubunun bir anda yakalanmaya başlaması ne manaya geliyor?
Bu çeşit operasyonların son devirlerde artmış olması bir yandan tehlikenin de ne kadar arttığını gösteriyor Türkiye açısından. Ne kadar epey IŞİD’linin Türkiye’de bulunduğunu da gösteriyor. Başka yandan geçmiş birtakım operasyonlarda başkanların de yakalandığı istikametinde haberler vardı. Bu da şunu gösteriyor. Bu, ‘liderler’ olarak gösterilen yani hücre önderleri ya da lokal önderler yakalandığına nazaran bunlara bağlı birilerinin de olması gerekir. ötürüsıyla bu Türkiye açısından hala uyuyan hücreleri düşünecek olursak ne kadar büyük bir tehlikenin var olduğunu gösteriyor. Bu, natürel bir yanıyla bu biçimde görülmeli. Lakin başka yanıyla da Türkiye’nin aslında bu problemde IŞİD’e karşı şu anda sıkı bir çalışma yürüttüğünün de bir göstergesi. Lakin bu ne kadar kâfi olacak? Zira vaktinde uygulanan siyasetler niçiniyle fazlaca geçirgen bir hudut oldu. Bu niçinle ne kadar tesirli olacak? Sanki bu yakalanandan fazlaca daha fazla uyuyan bir hücre var mıdır yok mudur bunların da düşünülmesi gerekiyor.
“Vatandaşlık vermek epeyce büyük bir çelişki”
Geçen hafta El Esas’a bağlı Ecnad’üş Şam isimli cihatçı kümenin önderi Ebu Hamza’ya “Manar Alshami” ismiyle vatandaşlık verildiği tezleri toplumsal medyaya yansıdı. Bu kümelerin Türkiye’deki faaliyetleri gereğince denetim ediliyor mu?
bu biçimde bir ismin Türkiye’de kimlik almış olması nitekim de iktidarın bu sorunlara de nasıl yaklaştığını da gösteriyor. Yani bir yandan istihbarat örgütleri az evvelki örneğimizde olduğu üzere hayli önemli bir halde çalışıyor. El Kaide’nin ya da IŞID’in birtakım hücrelerini çözmeye çalışıyor fakat öteki yandan bu cins icraatlar görülüyor ki bunlar aslında bir biçimde bu çalışmalara ziyan veren birtakım kararlar ve bununla birlikte topluma dair kamuoyuna da olumsuz iletiler veren kararlar. Zira sonuç prestijiyle bir taraftan terörle gayret ettiğinizi tabir ediyorsunuz lakin öbür yandan milletlerarası alanda terör örgütü olarak tanınmış olan bir örgütün bilinen bariz mensuplarından bir adedine vatandaşlık veriyorsunuz ki bu da sahiden çok büyük bir çelişki.
Pekala bu çelişkiyi de dikkate alırsak IŞİD Türkiye için gelecek periyotta büyük bir tehdit oluşturur mu? Uyuyan hücrelerin harekete geçmesini ne tetikleyebilir?
Yakalanan IŞİD’lilerin sayısına baktığımızda gelecekle ilgili büyük bir potansiyel tehditten maalesef bahsedebiliriz. İkincisi epey geçişken bir hududumuz var ve birtakım bölgelerden diğer birtakım örgütler ismine ya da sivil olarak Türkiye’ye geçiş yapanlar olduğunu yahut yapma potansiyeli olanlar olduğunu da biliyoruz. ötürüsıyla Türkiye bunları nasıl denetim edecek? Yani bu bireylerin kimler olduğunu, nerelere mensup olduğunu, nasıl bir bağ içerisinde olduğunu nasıl tespit edecek? Bu nitekim de hayli sıkıntı. Buradan baktığımız vakit Türkiye açısından bir tehlikenin olduğunu söyleyebiliyoruz. Lakin bunu şöyleki biraz açmam lazım; bir taraftan Türkiye bugüne kadar El Nusra ya da IŞİD’i sahiden çok rahatsız edecek rastgele bir icraatta bulunmadı. Az evvel kimlik verme meselade olduğu üzere. Ancak unutulmaması gerekiyor ki bu örgütler bununla birlikte öteki birtakım milletlerarası istihbarat örgütleri tarafınca da kullanılıyorlar. Şayet bu örgüt, bu örgütün militanları, bu örgütün rastgele bir hücresi Türkiye’ye karşı kullanılmak istenirse işte asıl tehlike bu biçimde başlayacak.
Havalimanının Dış Çizgiler Terminali’nde saldırganlar evvel silahlarla etrafa rastgele ateş açmış, akabinde üzerlerindeki bombayı patlatmışlardı. Bu atak IŞİD’in birebir yıl içerisinde İstanbul’da düzenlediği üçüncü ataktı.
Türkiye 2016 yılında epeyce sayıda terör saldırısının amacı oldu. Suriye İç Savaşı niçiniyle Türkiye ile birlikte birfazlaca ülke IŞİD tarafınca maksat alınıyordu.
Pekala o günden bugüne IŞİD, Türkiye için hâlâ tehdit mi? Ortadoğu konusunda uzman gazeteci Musa Özuğurlu ile konuştuk.
DW Türkçe: Atatürk Havalimanı ve Reina taarruzlarıyla IŞİD neyi hedefledi?
Musa Özuğurlu:
Saldırganlardan birinin görüntü manzarası
“Kararlı duruş daha caydırıcı olurdu”
Atatürk Havalimanı’ndaki terör saldırısı davasında 46 sanık yargılanırken, altı sanık “anayasayı ihlal” ile 45 kişiyi “tasarlayarak taammüden öldürme” kabahatinden 46’şar kere ağırlaştırılmış müebbet mahpusla cezalandırıldı. Firari dört şahidin belgesi ayrılırken 26 sanık kesin ve inandırıcı kanıt olmadığı sebebi öne sürülerek tüm cürümlerden beraat etti. Dava sürecinde adalet sisteminin işlediğini söyleyebilir miyiz?
Verilen ağırlaştırılmış müebbet mahpus cezalarına baktığımız vakit bir biçimde ağır cezalar verildi lakin bunlar nitekim de toplum içerisinde caydırıcı mı ya da bu militanlar açısından, uyuyan hücreler açısından, bu örgüte sempati duyanlar açısından caydırıcı mı? Bu sorunun sorulması gerekiyor olağan olarak. Doğal maddelerin öngördüğü en üst seviyeden cezalar verilebiliyor doğal olarak. Burada zannediyorum asıl yapılması gereken, kanunların değiştirilmesi ve daha ağır birtakım cezaların ortaya konulabilmesi. Zira bu cezaların iki tarafı var. Bir tarafı evet, rastgele bir biçimde bu biçimde bir şeye niyetlenecek olanlar açısından caydırıcı olması lakin öteki yandan devletin, hükümetin, kurumların, bu tıp hareketlere karşı ya da bu çeşit aksiyonları doğuran fikirlere, fikir süreçlerine karşı kararlı duruşlarının da ortaya konmuş olması ötürüsıyla daha caydırıcı olabilirdi. hem de beraat edenler var ya da hala aranmakta olanlar var. Bunlarla ilgili daha sıkı çalışma tahminen yapılabilirdi. bu biçimde tahminen toplum vicdanını rahatlatacak bir karar alınabilirdi. Lakin dediğim üzere bu da küçümsenecek bir karar değil.
“Yakalanandan epey uyuyan hücre var mı?”
Son devirde sık sık IŞİD’e operasyon yapıldığı medyaya yansıyor. Mayıs ayında IŞİD önderi Bağdadi’nin sağ kolunun Ataşehir’de yakalandığı belirtildi. Üç hafta evvel de Interpol tarafınca aranan ve Irak’ta 1700 kişinin öldürüldüğü ‘Spyker’ katliamının faillerinden, IŞİD’li terörist Arkan Taha Ahmad Bolu’da yakalandı. Örgütle ilgili geçen hafta 12 vilayette düzenlenen operasyonda 61 kişi gözaltına alındı. Bugün ise Ankara’da 26 kişi hakkında gözaltı sonucu çıktı. Bu kadar IŞİD mensubunun bir anda yakalanmaya başlaması ne manaya geliyor?
Bu çeşit operasyonların son devirlerde artmış olması bir yandan tehlikenin de ne kadar arttığını gösteriyor Türkiye açısından. Ne kadar epey IŞİD’linin Türkiye’de bulunduğunu da gösteriyor. Başka yandan geçmiş birtakım operasyonlarda başkanların de yakalandığı istikametinde haberler vardı. Bu da şunu gösteriyor. Bu, ‘liderler’ olarak gösterilen yani hücre önderleri ya da lokal önderler yakalandığına nazaran bunlara bağlı birilerinin de olması gerekir. ötürüsıyla bu Türkiye açısından hala uyuyan hücreleri düşünecek olursak ne kadar büyük bir tehlikenin var olduğunu gösteriyor. Bu, natürel bir yanıyla bu biçimde görülmeli. Lakin başka yanıyla da Türkiye’nin aslında bu problemde IŞİD’e karşı şu anda sıkı bir çalışma yürüttüğünün de bir göstergesi. Lakin bu ne kadar kâfi olacak? Zira vaktinde uygulanan siyasetler niçiniyle fazlaca geçirgen bir hudut oldu. Bu niçinle ne kadar tesirli olacak? Sanki bu yakalanandan fazlaca daha fazla uyuyan bir hücre var mıdır yok mudur bunların da düşünülmesi gerekiyor.
“Vatandaşlık vermek epeyce büyük bir çelişki”
Geçen hafta El Esas’a bağlı Ecnad’üş Şam isimli cihatçı kümenin önderi Ebu Hamza’ya “Manar Alshami” ismiyle vatandaşlık verildiği tezleri toplumsal medyaya yansıdı. Bu kümelerin Türkiye’deki faaliyetleri gereğince denetim ediliyor mu?
bu biçimde bir ismin Türkiye’de kimlik almış olması nitekim de iktidarın bu sorunlara de nasıl yaklaştığını da gösteriyor. Yani bir yandan istihbarat örgütleri az evvelki örneğimizde olduğu üzere hayli önemli bir halde çalışıyor. El Kaide’nin ya da IŞID’in birtakım hücrelerini çözmeye çalışıyor fakat öteki yandan bu cins icraatlar görülüyor ki bunlar aslında bir biçimde bu çalışmalara ziyan veren birtakım kararlar ve bununla birlikte topluma dair kamuoyuna da olumsuz iletiler veren kararlar. Zira sonuç prestijiyle bir taraftan terörle gayret ettiğinizi tabir ediyorsunuz lakin öbür yandan milletlerarası alanda terör örgütü olarak tanınmış olan bir örgütün bilinen bariz mensuplarından bir adedine vatandaşlık veriyorsunuz ki bu da sahiden çok büyük bir çelişki.
Pekala bu çelişkiyi de dikkate alırsak IŞİD Türkiye için gelecek periyotta büyük bir tehdit oluşturur mu? Uyuyan hücrelerin harekete geçmesini ne tetikleyebilir?
Yakalanan IŞİD’lilerin sayısına baktığımızda gelecekle ilgili büyük bir potansiyel tehditten maalesef bahsedebiliriz. İkincisi epey geçişken bir hududumuz var ve birtakım bölgelerden diğer birtakım örgütler ismine ya da sivil olarak Türkiye’ye geçiş yapanlar olduğunu yahut yapma potansiyeli olanlar olduğunu da biliyoruz. ötürüsıyla Türkiye bunları nasıl denetim edecek? Yani bu bireylerin kimler olduğunu, nerelere mensup olduğunu, nasıl bir bağ içerisinde olduğunu nasıl tespit edecek? Bu nitekim de hayli sıkıntı. Buradan baktığımız vakit Türkiye açısından bir tehlikenin olduğunu söyleyebiliyoruz. Lakin bunu şöyleki biraz açmam lazım; bir taraftan Türkiye bugüne kadar El Nusra ya da IŞİD’i sahiden çok rahatsız edecek rastgele bir icraatta bulunmadı. Az evvel kimlik verme meselade olduğu üzere. Ancak unutulmaması gerekiyor ki bu örgütler bununla birlikte öteki birtakım milletlerarası istihbarat örgütleri tarafınca da kullanılıyorlar. Şayet bu örgüt, bu örgütün militanları, bu örgütün rastgele bir hücresi Türkiye’ye karşı kullanılmak istenirse işte asıl tehlike bu biçimde başlayacak.