IşıkHaber
New member
Daniel Trilling
Devletler kendi koydukları kuralları çiğnediği ve insanlara berbat davrandığında, bu gereğince berbattır; ne var ki, asıl endişelenmemiz gereken, kuralları değiştirmeye başladıkları vakittir. Avrupa’nın üç farklı köşesinde yaşanan üç yeni kıssa, hükümetlerin hudutlarını denetleme konusunda nasıl da yeni bir şiddet eşiğini aştıklarını gözler önüne seriyor. Bu gelişmeler kendi başlarına ziyan verici ancak hem de dünyanın varlıklı bölgelerinde bulunan ülkelerin sırf savaştan ve zulümden değil, insanların gelecekte iklim krizinden dolayı da yerlerinden olmalarıyla başa çıkma biçimlerine ait rahatsız edici bir örnek oluşturuyor.
İngiltere İçişleri Bakanlığı, şu anda çabucak hemen komite kademesinde olan zalimane Uyruk ve Sonlar yasa tasarısını, denizde hayat kurtaramaması halinde Hudut Kuvvetleri işçisine açılabilecek kovuşturmalara karşı dokunulmazlık sağlayan bir karar ekleyerek, sessiz sedasız değiştirmeyi denedi. İçişleri Bakanı Priti Patel, bunun aslında uygun niyetli bir önlem olduğunu öne sürüyor: Manş Tüneli’ndeki tekneler geri gönderilirse, en nihayetinde bunun bu biçimdesi tehlikeli bir seyahate teşebbüs eden insanları birinci etapta durduracağını savunuyor. Gerçekteyse, tasarı, tehlikeli bir durumda olan insanları kurtarmayı bir nazaranv haline getiren milletlerarası deniz hukukunun temel prensibini geçersiz kılıyor.
ŞİDDET AB HUDUTLARINA YAYILIYOR
Polonya’da ise hükümet, yetkililerin ülkeye ‘yasa dışı yollarla’ geçen sığınmacıları geri göndermelerine onay veren yeni bir acil durum yasası çıkardı. Bu adım, bu yılın birinci aylarında kendisine uygulanan yaptırımlara bir cevap olarak Irak, İran ve Afrika’nın kimi bölgelerinden gelen insanları dalga geçercesine AB’ye geçmeye teşvik eden Belarus’la yaşanan diplomatik çatışmada yaşanan son gelişme. Polonya’nın katı cevabı, iki ülke içindeki yerleşim bulunmayan topraklarda sıkışıp kalan bir epey insanı kendi bahtına terk etti. Yardım kuruluşları, kış geldiğinde ortaya çıkacak bir insani kriz konusunda ihtarda bulunuyorlar; bu yıl şu ana dek sıklıkla hipotermi yüzünden en az sekiz kişi öldü.
Memleketler arası araştırmacı gazetecilerden oluşan bir küme, Güneydoğu Avrupa’da, Hırvatistan ve Yunanistan’ın, insanları hudutlarından uzak durmaya zorlamak için bu ülkelerin resmi güvenlik güçleriyle temaslı olan ve sivil kıyafetler giyen üniteler olan ‘gölge ordularını’ alana sürdüklerini açığa çıkardı. Bu üniteler, Hırvatistan’da, Bosna hududunda bulunan insanları sopalarla döverken kameralara yakalandı. Yunanistan’da ise, Ege’deki teknelere müdahale etmekle ve yolcuları zorla Türk sularındaki cankurtaran sandallarına bindirmekle itham ediliyorlar. (Hırvatistan misyonu berbata kullanma konusundaki raporları soruşturmak için kelam verirken, Yunanistan bu uygulamaları gerçekleştirdiğini reddediyor.) Bu savların kendileri kadar şok edici olan şey, ortaya konan olayların, finansmanı her iki ülkedeki hudut savunmasını desteklemeye yardımcı olan AB yetkilileri tarafınca büyük ölçüde kayıtsızlıkla karşılanmış olması gerçeği. Birliğe üye olan on iki ülke, AB’nin dış hudutlarında inşa edilecek duvarlar ve çitler de dahil olmak üzere, “daha önemli önleyici tedbirleri” finanse edebilmesi için Avrupa Birliği’nin mevzuatı gözden geçirmesini dahi talep ediyor.
Bu kıssalar, birlikte, “geri göndermenin” -yani insanları, onlara ziyan verse ya da sığınma haklarını geçersiz kılsa bile bir ülkenin topraklarından zorla göç ettirmenin- artık sistemli bir uygulamaya dönüştüğünü ortaya koyuyor. Geçmişte, büyük oranda saklı gizli yapılan bir şey, kimi hükümetler bu uygulamayı yasal hale getirmenin yollarını ararken git gide daha açık bir biçimde gerçekleştiriliyor. İngiltere’nin önerisi, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin temsilcisi tarafınca “kaçınılmaz şekilde” insanların ömrünü tehlikeye atacağı söylenerek şiddetle eleştirildi.
GELECEĞİN BİR PROVASI NİTELİĞİNDE
Bu sadece bugünün sorunu değil: Hükümetlerimizin daha sonraki senelerda iklim krizinin tesirleriyle nasıl uğraş edeceklerinin de bir provası. İklimle irtibatlı göçlere dair kestirimler bir epeyce belirsizlik ve abartı eğilimi taşıyor; buna rağmen, Dünya Bankası tarafınca paylaşılan yeni bir rapor, 2050 yılına dek 216 milyon insanın su kıtlığı, ziraî eser yetersizliği ve yükselen deniz düzeyleri yüzünden kendi ülkelerinde yerlerinden olabileceklerini öngörüyor. Kimi beşerler yetersiz ekonomik gelir ya da ülke içi şiddet ve istikrarsızlıkla karşı karşıya kalırlarsa, sonuçta daha da uzaklara gidebilirler. ABD Lider Yardımcısı Kamala Harris, nisan ayında, Orta Amerika’dan ABD’ye artan göçün sebeplerinden bir kısmının kuraklık ve “aşırı iklimsel olaylar niçiniyle oluşan büyük fırtına hasarları” olduğunu lisana getirdi.
Maalesef, siyasetçilerimizin büyük kısmı, yerinden edilmeyi her şeydilk evvel medeniyetle ilgili bir tehdit olarak görmeye hazırlanıyor. Boris Johnson’ın, Glasgow’da Cop26’nın başlamasından evvel yaptığı yorumların mantığı buydu ve yanlışlı bir biçimde Roma İmparatorluğu’nun çöküşünden “kontrolsüz göçün” sorumlu olduğunu ve artık de dünyayı emsal bir bahtın beklediğini öne sürdü. Bu telaffuzda, hepimizi etkileyen bir çevresel felaket, varlıklı ve kuvvetli olan şahısların ayrıcalıklarını nasıl koruyabilecekleri sorusuna dönüşüyor.
Dünyanın daha müreffeh bölgeleri, son on yılda yaşanan sığınmacı akınlarına bir reaksiyon olarak, hızlanan bir müddetç içerisinde sonlarını militarize etmeye başladı bile. Bu faaliyetlerinde, gitgide gelişen bir hudut güvenliği sanayisi tarafınca destekleniyorlar. Transnational Institute [Ulusötesi Enstitü] tarafınca yayınlanan yakın tarihindeki bir rapor, güvenlik altyapısından biyometri ve yapay zekâya dek uzanan milyarlarca dolarlık büyüyen bir sanayi olan “sınır-sanayi kompleksi” denilen olgu konusunda ikazda bulunuyor. 2025 yılına kadar sırf çitler, duvarlar ve gözetleme alanında faaliyet gösteren global pazarın 65-68 milyar dolar bedeline ulaşacağı öngörülüyor.
GERÇEK BİR PLANLAMA İLE GEREKLİ ŞARTLAR SAĞLANMALI
Buna rağmen, bu, yanılgılı bir güvenlik anlayışı. Kısıtlayıcı ve şiddet barındıran bir hudut denetimi, onu kullanan toplumları daha otoriter bir hale getirir; ayrıyeten insanların büsbütün hareket etmesini de engellemez. Onun yaptığı şey, insanları daha tehlikeli seyahatler yapmaya zorlamak ve yabancı düşmanlığı karşısında daha da büyük gayeler haline getirmektir. İnsanları sonları haricinde tutma konusunda çaresiz görülen ülkeler ya da bölgeler, sıkıntıyı siyasi bir baskı aracı olarak kullanmak isteyen vicdansız komşuları için bir amaç haline geliyor. En nihayetindeyse, Avrupa hudutlarında izlemeye devam ettiğimiz üzere, yaşama karşı histen arınmış bir ihmalkârlık yaşanıyor.
Bundan fazla -sera gazı emisyonlarını azaltma teşebbüsünün de ötesinde- gerekli olan şey, insanların değişen hayat şartlarına ahenk sağlamalarına ve global eşitsizliği azaltmalarına yardım edecek bir plan ve insanların şartlarının gerçekliğini tanıyan göç siyasetleri oluşturmak. BM İnsan Hakları Komitesi geçtiğimiz yıl hükümetlerin, insanları, güvenliklerinin iklimsel felaketlerle direkt doğruya tehdit altında olduğu ülkelere iade etmemeleri gerektiğine karar verdi. birebir vakitte, şu anki haliyle, çevresel etkenlerden ötürü göç etmek zorunda kalan insanları korumak için uygun bir yasal çerçeve mevcut değil. Biden idaresi tarafınca yaptırılan ve ABD’yi temel alan büyük ve yeni bir çalışma, iklim göçmenlerini korumak doğrultusunda yeni yasalar çıkarılmasını öneriyor, tıpkı vakitte detaylara dikkat cazibeli bir biçimde ışık tutuyor.
Önümüzdeki birkaç yıl boyunca hükümetlerimizin yerinden edilme karşısında nasıl reaksiyon vereceği konusunda bir yol ayrımında olacağız. Ya insanların hayatlarını ve onurlarını koruyan ve 21. yüzyılın değişen gerçeklerine ahenk sağlayabilecek bir sistem yaratmak için birlikte çalışacaklar ya da büyük insani bedeline karşın hudutları daha da geçilmez kılmaya devam edecekler. Şayet ikinci seçenekten kaçınmak istiyorsak, artık maddelerimize girmedilk evvel ‘geri göndermenin’ zalimce mantığına karşı çıkma devridir.
Yazının özgünü The Guardian sitesinden alınmıştır. (Çeviren: Tarkan Tufan)
Devletler kendi koydukları kuralları çiğnediği ve insanlara berbat davrandığında, bu gereğince berbattır; ne var ki, asıl endişelenmemiz gereken, kuralları değiştirmeye başladıkları vakittir. Avrupa’nın üç farklı köşesinde yaşanan üç yeni kıssa, hükümetlerin hudutlarını denetleme konusunda nasıl da yeni bir şiddet eşiğini aştıklarını gözler önüne seriyor. Bu gelişmeler kendi başlarına ziyan verici ancak hem de dünyanın varlıklı bölgelerinde bulunan ülkelerin sırf savaştan ve zulümden değil, insanların gelecekte iklim krizinden dolayı da yerlerinden olmalarıyla başa çıkma biçimlerine ait rahatsız edici bir örnek oluşturuyor.
İngiltere İçişleri Bakanlığı, şu anda çabucak hemen komite kademesinde olan zalimane Uyruk ve Sonlar yasa tasarısını, denizde hayat kurtaramaması halinde Hudut Kuvvetleri işçisine açılabilecek kovuşturmalara karşı dokunulmazlık sağlayan bir karar ekleyerek, sessiz sedasız değiştirmeyi denedi. İçişleri Bakanı Priti Patel, bunun aslında uygun niyetli bir önlem olduğunu öne sürüyor: Manş Tüneli’ndeki tekneler geri gönderilirse, en nihayetinde bunun bu biçimdesi tehlikeli bir seyahate teşebbüs eden insanları birinci etapta durduracağını savunuyor. Gerçekteyse, tasarı, tehlikeli bir durumda olan insanları kurtarmayı bir nazaranv haline getiren milletlerarası deniz hukukunun temel prensibini geçersiz kılıyor.
ŞİDDET AB HUDUTLARINA YAYILIYOR
Polonya’da ise hükümet, yetkililerin ülkeye ‘yasa dışı yollarla’ geçen sığınmacıları geri göndermelerine onay veren yeni bir acil durum yasası çıkardı. Bu adım, bu yılın birinci aylarında kendisine uygulanan yaptırımlara bir cevap olarak Irak, İran ve Afrika’nın kimi bölgelerinden gelen insanları dalga geçercesine AB’ye geçmeye teşvik eden Belarus’la yaşanan diplomatik çatışmada yaşanan son gelişme. Polonya’nın katı cevabı, iki ülke içindeki yerleşim bulunmayan topraklarda sıkışıp kalan bir epey insanı kendi bahtına terk etti. Yardım kuruluşları, kış geldiğinde ortaya çıkacak bir insani kriz konusunda ihtarda bulunuyorlar; bu yıl şu ana dek sıklıkla hipotermi yüzünden en az sekiz kişi öldü.
Memleketler arası araştırmacı gazetecilerden oluşan bir küme, Güneydoğu Avrupa’da, Hırvatistan ve Yunanistan’ın, insanları hudutlarından uzak durmaya zorlamak için bu ülkelerin resmi güvenlik güçleriyle temaslı olan ve sivil kıyafetler giyen üniteler olan ‘gölge ordularını’ alana sürdüklerini açığa çıkardı. Bu üniteler, Hırvatistan’da, Bosna hududunda bulunan insanları sopalarla döverken kameralara yakalandı. Yunanistan’da ise, Ege’deki teknelere müdahale etmekle ve yolcuları zorla Türk sularındaki cankurtaran sandallarına bindirmekle itham ediliyorlar. (Hırvatistan misyonu berbata kullanma konusundaki raporları soruşturmak için kelam verirken, Yunanistan bu uygulamaları gerçekleştirdiğini reddediyor.) Bu savların kendileri kadar şok edici olan şey, ortaya konan olayların, finansmanı her iki ülkedeki hudut savunmasını desteklemeye yardımcı olan AB yetkilileri tarafınca büyük ölçüde kayıtsızlıkla karşılanmış olması gerçeği. Birliğe üye olan on iki ülke, AB’nin dış hudutlarında inşa edilecek duvarlar ve çitler de dahil olmak üzere, “daha önemli önleyici tedbirleri” finanse edebilmesi için Avrupa Birliği’nin mevzuatı gözden geçirmesini dahi talep ediyor.
Bu kıssalar, birlikte, “geri göndermenin” -yani insanları, onlara ziyan verse ya da sığınma haklarını geçersiz kılsa bile bir ülkenin topraklarından zorla göç ettirmenin- artık sistemli bir uygulamaya dönüştüğünü ortaya koyuyor. Geçmişte, büyük oranda saklı gizli yapılan bir şey, kimi hükümetler bu uygulamayı yasal hale getirmenin yollarını ararken git gide daha açık bir biçimde gerçekleştiriliyor. İngiltere’nin önerisi, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin temsilcisi tarafınca “kaçınılmaz şekilde” insanların ömrünü tehlikeye atacağı söylenerek şiddetle eleştirildi.
GELECEĞİN BİR PROVASI NİTELİĞİNDE
Bu sadece bugünün sorunu değil: Hükümetlerimizin daha sonraki senelerda iklim krizinin tesirleriyle nasıl uğraş edeceklerinin de bir provası. İklimle irtibatlı göçlere dair kestirimler bir epeyce belirsizlik ve abartı eğilimi taşıyor; buna rağmen, Dünya Bankası tarafınca paylaşılan yeni bir rapor, 2050 yılına dek 216 milyon insanın su kıtlığı, ziraî eser yetersizliği ve yükselen deniz düzeyleri yüzünden kendi ülkelerinde yerlerinden olabileceklerini öngörüyor. Kimi beşerler yetersiz ekonomik gelir ya da ülke içi şiddet ve istikrarsızlıkla karşı karşıya kalırlarsa, sonuçta daha da uzaklara gidebilirler. ABD Lider Yardımcısı Kamala Harris, nisan ayında, Orta Amerika’dan ABD’ye artan göçün sebeplerinden bir kısmının kuraklık ve “aşırı iklimsel olaylar niçiniyle oluşan büyük fırtına hasarları” olduğunu lisana getirdi.
Maalesef, siyasetçilerimizin büyük kısmı, yerinden edilmeyi her şeydilk evvel medeniyetle ilgili bir tehdit olarak görmeye hazırlanıyor. Boris Johnson’ın, Glasgow’da Cop26’nın başlamasından evvel yaptığı yorumların mantığı buydu ve yanlışlı bir biçimde Roma İmparatorluğu’nun çöküşünden “kontrolsüz göçün” sorumlu olduğunu ve artık de dünyayı emsal bir bahtın beklediğini öne sürdü. Bu telaffuzda, hepimizi etkileyen bir çevresel felaket, varlıklı ve kuvvetli olan şahısların ayrıcalıklarını nasıl koruyabilecekleri sorusuna dönüşüyor.
Dünyanın daha müreffeh bölgeleri, son on yılda yaşanan sığınmacı akınlarına bir reaksiyon olarak, hızlanan bir müddetç içerisinde sonlarını militarize etmeye başladı bile. Bu faaliyetlerinde, gitgide gelişen bir hudut güvenliği sanayisi tarafınca destekleniyorlar. Transnational Institute [Ulusötesi Enstitü] tarafınca yayınlanan yakın tarihindeki bir rapor, güvenlik altyapısından biyometri ve yapay zekâya dek uzanan milyarlarca dolarlık büyüyen bir sanayi olan “sınır-sanayi kompleksi” denilen olgu konusunda ikazda bulunuyor. 2025 yılına kadar sırf çitler, duvarlar ve gözetleme alanında faaliyet gösteren global pazarın 65-68 milyar dolar bedeline ulaşacağı öngörülüyor.
GERÇEK BİR PLANLAMA İLE GEREKLİ ŞARTLAR SAĞLANMALI
Buna rağmen, bu, yanılgılı bir güvenlik anlayışı. Kısıtlayıcı ve şiddet barındıran bir hudut denetimi, onu kullanan toplumları daha otoriter bir hale getirir; ayrıyeten insanların büsbütün hareket etmesini de engellemez. Onun yaptığı şey, insanları daha tehlikeli seyahatler yapmaya zorlamak ve yabancı düşmanlığı karşısında daha da büyük gayeler haline getirmektir. İnsanları sonları haricinde tutma konusunda çaresiz görülen ülkeler ya da bölgeler, sıkıntıyı siyasi bir baskı aracı olarak kullanmak isteyen vicdansız komşuları için bir amaç haline geliyor. En nihayetindeyse, Avrupa hudutlarında izlemeye devam ettiğimiz üzere, yaşama karşı histen arınmış bir ihmalkârlık yaşanıyor.
Bundan fazla -sera gazı emisyonlarını azaltma teşebbüsünün de ötesinde- gerekli olan şey, insanların değişen hayat şartlarına ahenk sağlamalarına ve global eşitsizliği azaltmalarına yardım edecek bir plan ve insanların şartlarının gerçekliğini tanıyan göç siyasetleri oluşturmak. BM İnsan Hakları Komitesi geçtiğimiz yıl hükümetlerin, insanları, güvenliklerinin iklimsel felaketlerle direkt doğruya tehdit altında olduğu ülkelere iade etmemeleri gerektiğine karar verdi. birebir vakitte, şu anki haliyle, çevresel etkenlerden ötürü göç etmek zorunda kalan insanları korumak için uygun bir yasal çerçeve mevcut değil. Biden idaresi tarafınca yaptırılan ve ABD’yi temel alan büyük ve yeni bir çalışma, iklim göçmenlerini korumak doğrultusunda yeni yasalar çıkarılmasını öneriyor, tıpkı vakitte detaylara dikkat cazibeli bir biçimde ışık tutuyor.
Önümüzdeki birkaç yıl boyunca hükümetlerimizin yerinden edilme karşısında nasıl reaksiyon vereceği konusunda bir yol ayrımında olacağız. Ya insanların hayatlarını ve onurlarını koruyan ve 21. yüzyılın değişen gerçeklerine ahenk sağlayabilecek bir sistem yaratmak için birlikte çalışacaklar ya da büyük insani bedeline karşın hudutları daha da geçilmez kılmaya devam edecekler. Şayet ikinci seçenekten kaçınmak istiyorsak, artık maddelerimize girmedilk evvel ‘geri göndermenin’ zalimce mantığına karşı çıkma devridir.
Yazının özgünü The Guardian sitesinden alınmıştır. (Çeviren: Tarkan Tufan)