Başörtümden taviz vermem

JoKeR

Active member
LATİFE BEYZA KAHVECİOĞLU

Müslüman bayanların kendine dayatılan giysileri değil, İslama uygun kıyafetleri tercih etmesi gerektiğine inanan ve bu yolda çaba veren dünyaca ünlü model Halime Aden geçtiğimiz yıl inancına karşıt düştüğü nedeni öne sürülerek modelliği bıraktığını açıklamıştı. “Annem üzere örtünmek ve dinimi yaşamak istiyorum” diyen Aden modellikten daha sonra aktivist kimliğiyle öne çıkmıştı. Artık ise dünyadaki Müslüman bayanlara inançlarından taviz verecekleri biçimde kıyafet üreten markalara karşı dikkatli olmaları hussunda önderlik ediyor. Türkiye’nin birinci ve dünyanın en büyük memleketler arası online moda ve alışveriş platformu Modanisa’nın 10. yılında bu mevzuda sesini duyurmak için Türkiye’ye gelen Halima Aden’le konuştuk.

HAYATIMA DEVAM ETME KARARI ALDIM

Dini hassasiyetleri kalbinde taşıyan genç kızlar için bile moda dünyası cezbedici olabiliyor. Sizin bu podyuma vedanız da pandemi süreci içerisinde oldu. Bu sonucun sebeplerini birkaç cümle ile dinleyebilir miyiz?


Benim için pandemi periyodu kendimi daha yeterli tanımak ve yansıtmak için bir fırsat oldu. şahsi sonlarım zorlanmıştı ve ben de sayfayı çevirip ömrüme devam etme sonucu aldım. Bu sorunuzun yanıtını aslında kendi toplumsal medya kanallarımda uzun uzun anlattım. Beni inancımla çatışmaya götüren ortamlardan uzak durmaya karar verdim. Bir iç hesaplaşmanın kararında bu sonucu aldım. Lakin sorunuzdan modayı olumlu değil negatif bir kavram olarak yorumladığınızı anlıyorum. şahsi fikrim, moda, kimse için âlâ ya da makûs diye nitelenecek bir kavram olmamalı. her insanın toplumsal ömründe daha tesirli olmak, karşısındakilere daha düzgün görünmek isteği, isteği var. İnandığı biçimde giyinmek isteyen bayanlar için de durum bu biçimde. Moda, âlâ giyinme arayışının bir kararı. Siz kendinizi nasıl konumluyorsanız, o denli giyinmeyi tercih ediyorsunuz. Bu tercihinizi moda belirlemiyor, siz belirliyorsunuz.

Halima Aden’in Vita Coco Project için katıldığı bir aktiflikten fotoğraf.


Halima Aden’in Kenya’daki bir mülteci kampında yaşayan Somalili bir kız çocuğunun öldürülmesi akabinde yaptığı paylaşım.


Sizce geçmişte moda sanayisindeki pozisyonunuz neydi? Değerlerinize olabildiğince sahip çıkarak ahenk göstermek mi, yoksa sizi tesetçeşidiniz ile kabul etmelerini sağlamak mı?

Mutlaka epey saf ve naif olduğumu düşünüyorum. Zira beni olduğum üzere kabul etmelerini beklemiştim. Başörtümden katiyen taviz vermek istemiyordum, anlaşmalarımda bu şart daima yer alırdı. Beni olduğum üzere kabul etmelerini bekliyordum. Hayat anlayışım daima şu olmuştur: Kendini değil, oyunu değiştir. Lakin ortasında bulunduğum ortamda yavaş yavaş değiştiğimi fark edince, daldan geri çekilme ve uzaklaşma sonucu aldım.





MÜSLÜMAN BAYANIN SESİ OLMAK İSTİYORUM

Vogue moda dünyasını yakından takip eden bir hayli genç kızın hayallerini süsleyen bir mecra. Bir Vogue kızı olduktan ve farklı edisyonlarda uzunluk gösterdikten daha sonra vazgeçmek nasıl bir his?


Modellik benim olmak istediğim yere gelmemi sağlayan bir basamak oldu tahminen de… Ben, etkin ömrün ortasında, sesimi duyurmanın bir yolunu arıyordum. Müslüman hanımın sesi olmak istiyordum. Dünyada yok sayılan, görmezden gelinen Müslüman bayanların sesini duyurmak, onlarla ilgili farkındalığı artırmak istiyordum. Modellik beni aktivistliğe taşıdı. Doğrusunu isterseniz şayet ben başörtümü günlük ömrümde kullandığım üzere gösteremeyeceksem, Vogue’un kapağında yer almak benim için bir mana tabir etmiyordu. Başörtü trendi oluşturmak ismi altında, birtakım çekimlerde, Müslüman bayanların günlük hayatta tercih etmeyecekleri biçimde başörtü bağlama teknikleri kullanmaları, benim kabul edebileceğim şeyler değildi.

Yani, sizin için daldan uzaklaşmanın güç olmadığını söyleyebilir misiniz?

Hayır, birinci başta uzaklaşma sonucunı almak benim için biraz sancılı bir periyot oldu. Lakin sonucumı verdikten daha sonra ardında durmak ve podyumlardan uzaklaşmak kolay oldu.

“Moda bölümünü suçladığım bahis, Müslüman bayan stilistlerin olmaması” açıklamanızı okurken sizi tüm içtenliğimle onayladığımı söylemeliyim. Pekala, yapan olmak gerekirse, ne yapabiliriz?”

Kesim ortasında, mesela; casting direktörleri, mecmua genel yayın müdürleri, kamera gerisi çalışanları içinde çeşitlilik görmeyi fazlaca isterdim. niye o dünyada Müslüman bir hanımın hassasiyetlerine sahip olan kimse yok? Yalnızca kamera önünde, podyumlarda ve mecmua kapaklarında çeşitlilik, kapsayıcılık gözetilmemeli; kameranın ve tertiplerin ardında yer alan çalışanlar içinde da kapsayıcı olmak gerektiğini düşünüyorum. özetlemek gerekirsesı evet, daha fazlaca Müslüman stilist ve dizayncı ile tanışmak, karşılaştığım birtakım sıkıntıların önüne geçebilirdi. Ben de size sorayım bu biçimde. niye yok? niye kameranın ardında daha fazla biz olamıyoruz?

Modanisa ile vardığınız muahedeyi “eve dönüş” olarak nitelendiriyorsunuz. Sizin için bu “ev” tam olarak neresi?

Başörtünün ne olduğunu açıklamam gerekmeyen, dünyanın en büyük muhafazakar moda platformlarından biri olan Modanisa’ya, meskenime geri dönüyorum. Onlar benim bedellerimi anlıyor, aslına bakarsan bildikleri şeyleri onlara anlatmama gerek kalmıyor. Ve benim tam da olduğum üzere kabul ediyorlar, bu benim için kıymet biçilemez. yeniden başladığım ve olmak istediğim yere geri geldiğimi hissediyorum. Bir Modanisa müşterisi ve partneri olmuş olmam, 2016’da düzenlenen Miss Minnesota USA müsabakasında, sahnede onların burkinisini giymiş olmam ve bunun modellik mesleğimi başlatması… Öyküye bakar mısınız? Modanisa hayatımın kıymetli anlarında daima yanımdaydı, bu yüzden konutumu geri döndüğümü hissediyorum. yeniden, olmak istediğim ve olmam gereken yerdeyim.

MODA DÜNYASINDA OLMAK SIKINTI LAKİN MÜMKÜN

Moda sanayisinde sizin üzere tesettürlü olmasa da Müslüman kökenli hayli fazla isim var. Sizce moda, bu inanç ve etnik farklılığı hakikaten tüm samimiyetiyle kucaklayabiliyor mu?


Bence kesim kapsayıcı olmaya çalışıyor ve bunu istiyor. Lakin hem de yalnızca doldurulması gereken kutucuklar boş kalmasın diye işaretledikleri, yalnızca göstermelik olarak yaptıkları şeyler da var. Asyalı bir modelin yanında başörtülü bir model ve Afro-Amerikalı bir model kullanmak üzere… bir daha de moda dünyasının hakikat tarafa ilerlediğini ve daha kapsayıcı olmaya gayret gösterdiğini düşünüyorum.

Anladım. Pekala, moda dünyası inançlı bayanları benimsiyor mu yoksa bu hala epeyce mu güç? İnançlarınızdan taviz vermeden dalda var olmanın mümkün olduğunu düşünüyor musunuz?

Bir model olarak taviz vermemek çok güç. aslına bakarsan “Model” ya da Fransızca kökenli kullanmasıyla “Manken” sözünün kökeni bile bu meslekteki çalışanların, tasarımcıların, cast direktörlerinin ve kreatif yöneticilerin hayallerini yansıtmak için kullanılan insan askılıkları olarak tanımlıyor. Aslında meslek icabı orada boş bir kanvas olarak bulunuyorsunuz ve onlar da sizi hayallerine nazaran değiştiriyor ve tasarlıyor. Bu açıdan, kıymetlerinden vazgeçmek ya da buna itilmek biraz da bu mesleğin hamurunda var.

Tamam, lakin bir daha de bedellerine sadık kalabileceğine, sonlarını kendin belirleyebileceğine ve bir daha de modanın bir kesimi olabileceğine inanıyor musun?

Bence sıkıntı lakin mümkün.

Kendinizden taviz vermeyin

Modelliği bırakmış olsanızda bu alanda bir birinciydiniz ve peşinizden gitmeye istekli bir hayli genç kız vardı. Artık geriye dönüp ardınızdan gelenlere bir şeyler söylemenizi istesek bu kelamlar neler olur?


Müslüman kız kardeşlerime şunu söylemek isterim; moda dünyasının size gereksinimi var, size gereksinimi olan taraf onlar, zıddını düşünmeyin. Vaad ettikleri şeylere, kendinizden taviz verecek kadar teslim olmayın derim. Siz kendinizi tanıyorsunuz, sonlarınızı biliyorsunuz ve onların da bunlara dikkat etmeleri gerektiğini açıkça belirtin. Zira moda dünyası bedelleri olan bir fazlaca insanın kendilerinden taviz vererek, kesim ortasında kolay kolay kaybolmalarına yol açar. özetlemek gerekirse teklifim şu, kesime girmedilk evvel sonlarınızı kesin bir biçimde belirleyin.
 
Üst