Büyük Rus romancı Fyodor Dostoyevski 200 yaşında

AirdropAvcisi

New member
Fyodor Dostoyevski 11 Kasım 1821’de Petersburg’da dünyaya geldi. Ünlü muharririn bugün 200’üncü doğum yılı.

Kutlu olsun…

Rus ve dünya edebiyatının emsalsiz en değerli ve büyük romancılarından olan Dostoyevski, bir fazlaca roman yazdı. Romanları dünyanın şimdi bütün lisanlarına çevrildi.

Uygun ki doğdun Dostoyevski…

Muharririn ömründen kesitler…

Muharririn babası bir ordu cerrahı, annesi bir tüccarın kızıydı. Annesinin sayesinde konutta başladığı eğitimini özel bir okulda sürdürdü. Babası sert ve acımasızdı. Annesinin kollayıcı tutumlarına sığınıyordu.

Annesini 15 yaşında kaybetti. 1837′de girdiği Petersburg Askeri Mühendis Okulu’nu bitirdi.

Öğrencilik yıllarını Rus ve Avrupa edebiyatının önde gelen müelliflerinin yapıtlarını okuyarak geçirdi. Kısa bir süre askerlik yaptıktan daha sonra ayrılıp edebiyatla uğraşmaya başladı.

BİRİNCİ ROMAN: İNSANCIKLAR

Topraklarında çalışan köylüler tarafınca öldürülen babasından az bir miraz kalmıştı. Birinci romanı İnsancıklar’ı 1846′da yazdı. 1954′te basılan bu roman birinci Rus toplumsal romanı sayılır.

Bu yapıtın basılmasından daha sonra ünlendi. 1846′da yazdığı ikinci romanı Öteki kâfi ilgiyi görmedi. Ünü giderek kayboldu…

1951 tarihindeki Konut Sahibesi, 1848′de yazdığı Beyaz Geceler ile Yufka Yürekli romanları da ilgi görmedi. 1849′da yazdığı Netoçka Nezvanova romanı da beklenen başarıyı getirmedi.


Sayfa: 216

SİYASET HAYATI


Siyasetle ilgililenmeye başladı genç liberallere katıldı. Çar 1. Aleksandr’ın güvenlik güçleri tarafınca, “Devleti yıkmaya çalıştığı” suçlamasıyla arkadaşlarıyla bir arada tutuklandı. İdama mahkum edildiler. Kendisinin kurşuna dizilmesi hazırlıklarını izlemek onda derin tesirler bıraktı.

İdamdan son anda vazgeçildi, Sibirya’da 4 yıl ağır mahpusa ve 4 yıl askerlik yapmaya mahkum edildi.

Sibirya’daki cezaevi günlerinde birlikte yaşadığı mahkumları gözlemleyerek Rus halkını daha yakından tanıma fırsatı buldu. Lakin güç şartlar niçiniyle sara nöbetleri geçirmeye başladı. Bu rahatsızlığın tesirleri de biroldukça yapıtına yansıdı.


EVLİLİK VE KUMAR

1854′te cezaevinden çıkıp askerliğe başladı. Subaylığa kadar yükseldi. 1857′de dul bir bayanla evlendi. Bu evlilik maddi meselelerini artırdı. tekrar yazmaya karar verdi. Askerlik cezasının da bitmesi üzerine Petesburg’a döndü. Yeni Çar 2. Aleksandr’ı destekledi.

Kardeşi Mihail ile bir arada “Vremya” isimli bir mecmua çıkardı. Bu mecmua ve mecmuada yayınlanan romanları bir daha tanınmasını ve eski ününü kazanmasını sağladı.

1862′de Fransa, İngiltere ve İtalya’yı kapsayan bir yurtdışı gezisi yaptı. Tıpkı yıl mecmua kapatıldı. Dostoyevski, Almanya’nın Wiesbaden kentine gitti. Burada kumara başladı.


BORÇ BATAĞINA SÜRÜKLENDİ

Epoha isminde yeni bir mecmua çıkardı. 1864′te eşini ve kardeşi Mihail’i kaybetti. Borca battı. Kurtulmak için Avrupa’ya kaçtı. Wiesbaden’de kumarda bütün parasını kaybetti.

Yayıncısından borç alıp 1865′te Rusya’ya döndü. 1867′de steno ile romanlarının yazımında kendisine yardım eden Anna Snitkina ile evlendi.

Bir sefer daha borca boğulduğu için yeni eşiyle bir daha yurt dışına çıktı. Yoksulluk ve para peşinde ülke ülke dolaştı.

Lakin romanlarını yazmayı da sürdürdü. Bir sefer daha yayıncısının dayanağıyla Petesburga’a döndü. Müellif, kumar borcunu ödemek için 20 günde Kumarbaz kitabını yazdı. Buradan gelen telif haklarıyla kumar borcunu ödemiş oldu.



Sayfa: 192

EN BÜYÜK VE SON ROMANI: KARAMAZOV KARDEŞLER


Tutucu bir haftalık mecmua olan Grajdanin’in başına geçti. 1 yıl daha sonra bıraktı. bu vakitte eksi prestijini ve ününü tekrar kazandı.

En büyük romanı “Karamozof Kardeşleri” yazmaya 1879′da başladı. 1880′de şair Aleksander Puşkin‘in vefat merasiminde konuşmayı o yaptı.

Petersburg Bilim ve Sanat Akademisi’nin edebiyat kısmına seçildi. hayatının son periyodunda Petersburg yakınlarında küçük bir kasaba olan Staraya Russa’da yaşadı. 9 Şubat 1881′de burada hayatını yitirdi.



Sayfa: 1002

EN ÇOK OKUNAN MÜELLİFLERDEN…


Günümüzde de en hayli okunan muharrirler içinde yer alır. Yapıtlarında iki dünya savaşı içinde yaşayan bir jenerasyonu rahatsız eden ahlaksal, dinî, siyasal hususları etkileyici bir lisan ve ustalıkla lisana getirdi.

Müşahedelerinin sertliği, detaylara verdiği ehemmiyet, karmakarışık hayatından çıkardığı sağlam karakterleri ve roman kurgulamadaki ustalığıyla Avrupa’da ve ülkesinde kendisinden daha sonra gelen çabucak tüm muharrirler üzerinde tesirli oldu.

Batılı ülkelerin edebiyat ve düşün hayatında değerli bir rol oynadı. Varoluşçuluk akımının temel kaynaklarından biri sayılır.

Ergül Tosun

Kitap sayfası için irtibat:

[email protected]
 
Üst