Diaspora Milletlerarası Kısa Sinema Festivali’nin Birincisi Gerçekleşti

JoKeR

Active member
LATİFE BEYZA KAHVECİOĞLU

Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı (YTB) ve TRT iştirakinde; Kültür ve Turizm Bakanlığı Sinema Genel Müdürlüğü ve Anadolu Ajansı takviyeleri ile bu yıl birincisi düzenlenen Diaspora Memleketler arası Kısa Sinema Şenliği 27-29 Ağustos tarihleri içinde Atlas Sineması’nda gerçekleştirildi. Boğaziçi Kültür Sanat Vakfı tertibinde gerçekleştirilen aktiflik, üç gün boyunca sinemaseverlere keyifli bir kısa sinema seçkisi sundu. Bu yıl birinci defa düzenlenen şenlik, son senelerda daha sık duymaya başladığımız diaspora kavramını bir defa daha gündemimize taşıdı.



Farklı lisanlar tıpkı hisler

Türkçe ve Türkçe lehçelerinde çekilen sinemaların yer aldığı Türkçe Konuşan Sinemalar ve Türkçe dışındaki bir lisanda çekilen diaspora bahisli sinemaların yer aldığı Yabancı Lisanda Sinemalar kategorisindeki toplam 24 sinema şenlik boyunca fiyatsız olarak seyirciyle buluştu. Programda yer alan tüm sinemalar, salondaki gösterimlerin yanı sıra festivalscope.com adresinden de çevrimiçi olarak erişime açıldı. Sinema gösterimlerinin yanı sıra şenlik, sinema takımlarıyla söyleşilere de konut sahipliği yaptı. 27-28 Ağustos tarihlerinde iştirakçiler Akademi Beyoğlu’nda ağırlandı. Banu Sıvacı, Cemil Yavuz, Ensar Altay, Haluk Piyes, Maryna Er Gorbach, Nazif Tunç, Reis Çelik, İstek Oylum, Tarık Tufan ve Ümit Köreken üzere bir fazlaca değerli isim, diaspora sineması ve yansımaları üzerine konuştu.

İki ayakla iki toprağa basmak

Türkçe Konuşan ve Yabancı Lisanda Sinemalar kategorilerinde yer alan 12 sinemanın gösterimi şenliğin birinci gününde Atlas Sineması’nda yapıldı. Şenliğin birinci günü izleyiciye sunulan sinemalar içinde Cemalettin Baş’ın Düğün Fotoğrafı, Hüseyin Aydın Gürsoy’un Toz Olmak, Hatip Karabudak’ın Vaktin Rengi ve Yasemin Demirci’nin İklim Değişimi yer aldı. Şenlik kapsamındaki özel etkinliklerden birincisi ise Akademi Beyoğlu’nda düzenlenen, “Gitme Kal Bu Kentte: Diaspora Sineması” söyleşi oldu. Sinema Muharriri İstek Oylum, Direktör ve Oyuncu Haluk Piyes ve Direktör Maryna Er Gorbach’ın iştirakiyle gerçekleştirilen söyleşide diaspora sinemasının özellikleri ve direktörlerin sinema lisanına tesirleri konuşuldu. Diasporayı İran sineması üzerinden açıklayan İstek Oylum, Abbas Kiarüstemi ve Asghar Farhadi’yi örnek göstererek, üzerinde baskı hissederek ülkesini terk eden bir epey direktörün gittikleri özgür ülkelerde özgün anlatımlarının zayıfladığını öne sürdü. Diaspora olmanın farklı tarafları üzerine bir konuşma gerçekleştiren Haluk Piyes yurt haricindeki direktörlerin en büyük düşüncesinin kendi kıssalarını anlatamamak olduğunu söylemiş oldu. Günün son konuşmacısı, “Diaspora olmak iki ayakla iki toprağa basmaktır” kelamı ile Maryna Er Gorbach oldu.

Sinema merkeze alınmalı

Şenlik, ikinci gününde de dopdolu bir programla sinemaseverlerin odağındaydı. Morad Mostafa’nın Ward’s Henna Party, Sami Morhayim’in Susam, Çağıl Bocut’un Brigitte Bardot ve Viv Li’nin I Don’t Feel At Home Anywhere Anymore sinemaları seyirciyle buluştu. TRT 1 Kanal Koordinatörü Cemil Yavuz, Direktör Reis Çelik ve Nazif Tunç’un iştirakiyle gerçekleştirilen birinci söyleşide sinemanın bir kültür taşıyıcısı olarak rolü konuşuldu. Direktör Nazif Tunç, günümüzde sinemanın kültür transferi için en faal araçlardan biri olduğunu tabir etti. Aktiflikte son kelam TRT 1 Kanal Koordinatörü Cemil Yavuz’daydı. Yavuz, yaşanılan ülkeye entegrasyonun gerekliliğinden bahsederek, “Bir yere yaslanmazsak ve hakikaten içselleştirmezsek kararında ne âlâ bir eser ortaya koyabiliyoruz, ne de direnebiliyoruz. ötürüsıyla direnebilmek için sinemamızı bu toprakların merkezine oturtmamız gerekiyor” biçiminde konuştu.



“İyi anlatılmış her öykü evrenseldir”

Direktör Ensar Altay, Direktör Ümit Köreken, Direktör Banu Sıvacı ile Senarist ve Muharrir Tarık Tufan, Sinemada Kozmik Kıssa Anlatıcılığı başlığında şenliğin son söyleşisini gerçekleştirdiler. Söyleşide kıssaların farklı kültürler üzerinde bıraktığı tesirler ve kıssayı üniversal kılan ögeler ele alındı. Direktör Ümit Köreken bir sinemanın kozmikliğinin milletlerarası şenliklerde gösterilmesi ile belirlenemeyeceği görüşünü savunarak, sinemanın kozmikliğinin sinemanın özü ile ilgili olduğunu tabir etti. Banu Sıvacı, farklı bilimsel alanlarla ilgilenmenin de bir direktörü besleyeceğinin değerine değinerek, “Kendi etrafınızı sinemacı gözüyle yine bakmanız taramanız oralardan düzgün öyküler çıkartmanızı sağlayacaktır” tavsiyesini verdi. Söyleşinin bir öteki konuğu da Senarist ve Muharrir Tarık Tufan’dı. Tufan, “İyi anlatılmış her öykü üniversal karşılık bulur. her insanın karşılaşabileceği beşerler, yerler bulunmasına gerek yok. Uygun anlatılmış tüm öyküler kozmik olabilmişlerdir” dedi. Direktör Ensar Altay da söyleşide kozmik kıssa anlatıcılığı hakkında görüşlerini paylaştı.





Şenliğin birinci mükafatları sahiplerini buldu

Diaspora Memleketler arası Kısa Sinema Şenliği, 29 Ağustos’ta Atlas Sineması’nda gerçekleştirilen kapanış ve ödül merasimiyle bitmiş oldu. Türkçe Konuşan Sinemalar Müsabaka Kategorisi’nde En Âlâ Sinema Ödülü’nü üniversite eğitimini tamamlamak için Türkiye’den ayrılarak ona çok yabancı olan bir kente taşınan İklim’in karşılaştığı soğuk atmosfer ve aralı beşerler onun alışma sürecini anlatan “İklim Değişimi” sinemasıyla Yasemin Demirci kazandı. Yabancı Lisanda Sinemalar Yarışı Kategorisi’nde ise En Güzel Sinema Mükafatı, direktörlüğünü Viv Li’nin yaptığı ve on yıldır yurtharicinde yaşayan bir sanat öğrencisinin Pekin’e yaptığı ziyaretin hasret dolu, bununla birlikte yurtharicinde geçirdiği müddet zarfında köklerinden ne kadar kopmuş olduğunu mizah yüklü biçimde anlatan “I Don’t Feel at Home Anywhere Anymore” sinemasının oldu.



Diasporaların sesini yükseltmek lazım

Gecede merasimin açılış konuşmasını Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı (YTB) Lideri Abdullah Eren yaptı. Diasporanın yalnızca makul toplulukların değil dünyanın bir fazlaca farklı noktasında yaşayan toplulukları da kapsadığını belirten Eren, “Diasporaların sesini daha yüksek sesle duyurmak için Diaspora Milletlerarası Kısa Sinema Festivali”ni hayata geçirdik” formunda konuştu. Açılış konuşmasının akabinde sahneye gelen isim Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Serdar Çam oldu. Şenliğin birinci yılında olması karşın 3123 müracaat ile sanata en epeyce gereksinim olan bir devirde bu biçimdesine kıymetli bir şenliği düzenleyen herkese teşekkürlerini sundu. Türkiye’de yaşayan bir hayli farklı milletin bu topraklarda tek potada erimesinin epey değerli olduğuna değinen Çam, tüm bu toplulukların birbirleriyle içinde irtibat kanallarının kurulmasının da yapılan kültürel çalışmalarla kıymetli bir noktaya geleceğinin altını çizdi.



ÖDÜL MERASİMİNDE KARSU SAHNE ALDI

Türk diasporasının en kıymetli sanatkarları içinde yer alan ve 2016 yılında Hollanda’nın en itibarlı mükafatı Edison Jazz/ World’ü kazanan birinci Türk sanatçı olan piyanist ve bestekar Karsu Dönmez, caz, blues ve Türk Müziği’ni harmanladığı modülleriyle şenliğin ödül merasimine sahne aldı. Piyanosuyla sevilen müziklerini seslendiren sanatçı iştirakçilere keyifli anlar yaşattı. Pandemi kurallarına uygun olarak gerçekleştirilen şenliğin ödül merasimine Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Serdar Çam, Kültür ve Turizm Bakanlığı Sinema Genel Müdürü Erkin Yılmaz, Türk Hava Yolları İdare Şurası Lideri İlker Aycı, sponsor kuruluşlar, sinema takımları, basın mensupları ve epeyce sayıda davetli iştirak gösterdi.
 
Üst