JoKeR
Active member
“Anlatacaktım vefatlarını bir sonbahar eşliğinde/Bir kış güneşliğinde/ Lakin baktım bu vefat değil diriliştir/ Tabiatı aşan bir bildiriştir…”
Sezai Karakoç tıpkı bu şiirindeki üzere vefatın bir diriliş olduğuna inanan bir şairdi. bir daha bu şiirindeki üzere bir sonbahar günü “dünya sürgünü’’nü tamamladı. Onu yolcu etmek için Şehzadebaşı Camii avlusunu “Diriliş erleri” doldurmuştu. Karakoç, “Diriliş erleri”ne rehber olacak onlarca eser armağan etmiş ve sükunet içinde çekip gitmişti.
Sezai Karakoç’la birinci tanışmam lise senelerına uzanır. Edebiyat hocamız Karakoç’un Edebiyat Yazıları I isimli kitabını armağan etmişti. Armağanımı göğsüme bastırıp nefesimi tutarak meskene koştuğumu hatırlarım. Beni kitapta en çok etkileyen ise yeryüzünde ‘hayret’le dolaşan ‘sanatçı’ tarifiydi: “Sanatçı, âdeta, bilmediğimiz bir dünyadan, bir kaza kararı, dünyamıza düşmüş bir yaratıktır. Yani fizikötesi yaşantıiı bir kazazede. Gözünü dünyamıza açtığında epey şaşıracaktır birincinin. Tahminen hayli fakir, tahminen fazlaca zengindir dünya onun için. Renkler göz kamaştırıcıdır, inşam kör edecek kadar. Toprağın tuzu, yakıcıdır. Bal bile kavurucudur; bir biberdir, biberin zıddı olarak…”
Akabinde ise şiirleriyle tanıştım. tıpkı vakitte bir şiir kaseti yardımıyla. “Sürgün Ülkeden Başşehirler Başkentine” şiirini birinci kez o günlerde dinlemiş, tek sözle zihnimden vurulmuştum. Lİse bitmiş ve üniversite imtihanının yapılacağı gün gelip çatmıştı: Benimse ezberimde yalnızca o şiirin mısraları kalmıştı. “Kaderin bile üstünde bir yazgı vardır”, “Yenilgi mağlubiyet büyüyen bir zafer vardır”… “Sevgili” , “Ey sevgili”, “En Sevgili”… kelamları günlerce zihnimde dönüp durdu. Sahi kimdi o En Sevgili? Bize şah damarımızdan bile yakın olan o En Sevgili? Kimdi? Zihnimde ve ruhumda şiiriyle çığır açan bir isimdi artık benim için Karakoç.
FİKİRLERİYLE DÜŞÜNCE REHBERİMİZDİ
Lise yıllarının akabinde Sezai Karakoç ilgiyle takip ettiğim bir şair, fikir ve niyet ömrümüzü şekillendiren bir rehberdi. Mesleğe başladıktan daha sonra onun hakkında bir fazlaca habere imza attım, yapıtlarını ilgiyle takip ettim. Uzun senelerdan daha sonra bir bayram günü ise elimde bir kutu lokumla ziyaretine
gittim. Son nefesine kadar lisana getirdiği en kıymetli hususu o gün de ısrarla yenidenladı: Müslüman toplumların birlik ve birlikteliği sağlanmadan kurtuluşa eremeyiz! Müslümanın hiç bir vakit ümitsizliğe düşmemesi gerektiğinin altını ise ehemmiyetle çizdi.
DİRİLİŞ NESLİ’NE EMANET
Geçtiğimiz hafta vefat haberini alınca güya bir bıçak darbesi kalbimi deşip geçti. Konutta duramadım. Evvel yayınevine ve parti binasına akabinde da Fındıkzade’deki meskenine gittim. Karakoç ile birkaç yıl evvel meskeninin sokağında karşılaşmış ayak üstü sohbet etmiştik. Selamımızı mütebessim bir yüzle karşılamıştı. O sokakta konutunu ararken o mütebessim yüzü ve cümleleri canlandı zihnimde bir daha.
Artık bizi bırakıp gitmişti. Yapıtlarına ve fikirlerine Diriliş Jenerasyonu emanet çıkacaktı bundan bu biçimde. Şehzadebaşı Camii avlusunu cenaze namazı için tıklım tıklım dolduran Diriliş Nesli’miz…
O gün o cami avlusunda 88 yıl uzunluğu davasından asla vazgeçmemiş, İslam’ın dirilişi için uğraş etmiş, İslam birliği için son nefesine kadar davette bulunmuş, onurlu, mütevazı bir büyük şair ve fikir adamını yolcu etmek için toplanmıştık. O şiirinde anlattığı Doğu’nun Yedinci Oğlu’ydu ve biz onu ebedi seyahatine uğurluyorduk: Artık bir periyot kapanıyordu. Birinci gençlik günümden bugüne yazılarıyla bize yol gösteren büyüğümüzü yolcu etmenin tartısı vardı kalbimde, kendimi sıkıntı zapt ediyordum: “Bir babanın yedinci oğluyum ben/Gömülmek istiyorum buraya hiç değişmeden/Babam öldü acılarından kardeşlerimin/Ruhunu üzmek istemem babamın/Gömün beni değiştirmeden/Doğulu olarak ölmek istiyorum ben/ Sizin bir tek lakin büyük bir gücünüz var / Karşınızdakini değiştirmek…”
BAYANLAR DA ORADAYDI
Doğu’nun Yedinci Oğlu’nu yolcu edenler içinde bayanlar olarak hayli kalabalıktık.İkindi ezanı okunduğunda avluyu dolduranlar, buz üzere havaya karşın ceket ve paltolarını yere serip evvel ikindi namazlarını eda ettiler. Akabinde da cenaze namazına geçildi. Her vakit protokole sırtını dönmüş bir büyük şairin cenaze namazı da protokol kurallarından uzaktı. Cemaati onun ruhunun ve karakterinin iz düşümü üzereydi : Sessiz, mütevazı ve hüzünlü. Hüznümüz büyüdükçe büyüdü ancak sükûneti bozmaya kimsenin hamaseti yoktu. Şahzadebaşı Camii’nin haziresinde bir çınar ağacın altında ebedi istirahatine çekilen büyük Üstad’la sükunet içinde vadalaştık. Ondan geriye Diriliş Nesli’ne şu kelamlar kaldı:
“…Sen, derinliği öylesine yüklen ve getir ki, her insan bu derinliği kendi derinliği bahtın, şuuraltında bir umut buğusu, gerçek beşere bir gün rastlayacağı inancını kaynatıp dursun. Senin derinliğinden topluma boz bulanık o denli bir cemre düşsün ki, gözüyle görmese, kulağıyla işitmese, eliyle tutmasa bile gerçeğin var olduğunu, kubbelerde çınladığını, kemerlerde bir örgü olduğunu duysun ve sezsin insan. Namazda, oruçta, zekâtta, hacda, hac yollarında derinleş. Akşam vakti, güneşin batışında paniğe kapılan kuşların çığlıklarında, sabah, dağ doruklarında günün huzurunu getiren yumuşak ışıkların gümüşsü tüylerinde derinleş. Müslüman, şuurlaş. Çileleş ve şuurlaş…”
Şehzadebaşında Gün Doğmadan
Yerleşecek yer aramak
Mescidinin avlusunda
Soğuk bir taşa oturmak
Gün doğmadan Şehzadebaşında
Başı avuçlara almak
Kuşlarınkanatlarını toplamak
Gecenın çatıkatından
Gün doğmadan Şehzadebaşında
Yoldan geçen birkaç çocuk
Kubbeyi tutan aydınlık
Mezarlarda yeni sesler
Gün doğmadan Şehzadebaşında
Lale üzere çeşmeleri
Menekşeden sebilleri
Türbeleri bir şellale
Gün doğmadan Şehzadebaşında
Külahıyla yunus Emre
Sarığıyla Akşemseddin
Kavuğuyla Mimarsinan
Gün doğmadan Şehzadebaşında
Tek başına veli ağaç
Kısımlarıyla taşır göğü
Köklerine bağlı Toprak
Gün doğmadan Şehzadebaşında
Kafdağından daha yüksek
Çin Seddinden daha uzun
İçimizde med ve cezir
Gün doğmadan Şehzadebaşında
Gün doğmadan şehzadeler
Ellerinde meşaleler
Şehzadebaşını gezerler
Gün doğmadan Şehzadebaşında
Çin Halkından kafileler
Katır sırtında geçerler
Kıra kıra kemanları
Gün doğmadan Şehzadebaşında
Kızaran ufka selam
Süleymaniyeden Beyazıttan
kesinlikle olmak isterim
Gün doğmadan Şehzadebaşında
Gün de doğar gün de doğar
Bir gün kesinlikle gün doğar
Gün doğmadan neler doğar
Gün doğmadan Şehzadebaşında
Macaristan Karakoç’u Kan İçinde Güneş şiiriyle yolcu etti
-Macaristan Büyükelçisi ve Macar Kültür Merkezi Sezai Karakoç’u “Kan İçinde Güneş” şiiriyle uğurladı. Macaristan Büyükelçisi ve Liszt Enstitüsü Macar Kültür Merkezi şair, muharrir ve fikir adamı Sezai Karakoç’un vefatı ötürüsıyla toplumsal medya hesabından paylaşım yaptı. Macaristan Büyükelçisi Viktor Mátis, “Sezai Karakoç: Kan İçinde Güneş şiirini okumanızı tavsiye ediyorum. Rahat uyusun” tabirlerini kullandı. Liszt Enstitüsü Macar Kültür Merkezi ise “Dün ortamızdan ayrılan şair, müellif, düşünür ve siyasetçi Sezai Karakoç’u, ‘1956 Macar İhtilali ve Özgürlük Savaşı’ daha sonrası 1957’de kaleme aldığı ‘Kan İçinde Güneş’ şiiriyle uğurluyoruz.” Devamında ise; “Karakoç, 1970’te ‘Sürgündeki Hür Macarlar Birliği’ tarafınca gümüş madalya ile ödüllendirilmişti” tabirlerine yer verdi.
23 YAŞINDAYKEN YAZDI
Sezai Karakoç 23 yaşındayken, Sovyetlerin Macaristan ve Polonya’yı işgal ederek günahsız insanları katletmesi üzerine “Kan İçinde Güneş” şiirini yazmıştır. Bu şiir, bir nevi itiraz şiiridir. Karakoç’a bu şiiri yazdıktan daha sonra 1956 Macar İhtilali ile ilgili eserler yazan başka Türk yazarlarla birlikte bir berat verilmiş. Macaristan’ın haricinde yaşayan ülkelerinin bağımsızlığı için çalışan kümenin Lideri Prof. Dr. Tóth Imre’den ‘’Takdir Beratı’’ alan Karakoç, Berat yanında madalya da takdim edilmesine karşın madalyayı almamıştı.
DİLBER DURAL
Sezai Karakoç tıpkı bu şiirindeki üzere vefatın bir diriliş olduğuna inanan bir şairdi. bir daha bu şiirindeki üzere bir sonbahar günü “dünya sürgünü’’nü tamamladı. Onu yolcu etmek için Şehzadebaşı Camii avlusunu “Diriliş erleri” doldurmuştu. Karakoç, “Diriliş erleri”ne rehber olacak onlarca eser armağan etmiş ve sükunet içinde çekip gitmişti.
Sezai Karakoç’la birinci tanışmam lise senelerına uzanır. Edebiyat hocamız Karakoç’un Edebiyat Yazıları I isimli kitabını armağan etmişti. Armağanımı göğsüme bastırıp nefesimi tutarak meskene koştuğumu hatırlarım. Beni kitapta en çok etkileyen ise yeryüzünde ‘hayret’le dolaşan ‘sanatçı’ tarifiydi: “Sanatçı, âdeta, bilmediğimiz bir dünyadan, bir kaza kararı, dünyamıza düşmüş bir yaratıktır. Yani fizikötesi yaşantıiı bir kazazede. Gözünü dünyamıza açtığında epey şaşıracaktır birincinin. Tahminen hayli fakir, tahminen fazlaca zengindir dünya onun için. Renkler göz kamaştırıcıdır, inşam kör edecek kadar. Toprağın tuzu, yakıcıdır. Bal bile kavurucudur; bir biberdir, biberin zıddı olarak…”
Akabinde ise şiirleriyle tanıştım. tıpkı vakitte bir şiir kaseti yardımıyla. “Sürgün Ülkeden Başşehirler Başkentine” şiirini birinci kez o günlerde dinlemiş, tek sözle zihnimden vurulmuştum. Lİse bitmiş ve üniversite imtihanının yapılacağı gün gelip çatmıştı: Benimse ezberimde yalnızca o şiirin mısraları kalmıştı. “Kaderin bile üstünde bir yazgı vardır”, “Yenilgi mağlubiyet büyüyen bir zafer vardır”… “Sevgili” , “Ey sevgili”, “En Sevgili”… kelamları günlerce zihnimde dönüp durdu. Sahi kimdi o En Sevgili? Bize şah damarımızdan bile yakın olan o En Sevgili? Kimdi? Zihnimde ve ruhumda şiiriyle çığır açan bir isimdi artık benim için Karakoç.
FİKİRLERİYLE DÜŞÜNCE REHBERİMİZDİ
Lise yıllarının akabinde Sezai Karakoç ilgiyle takip ettiğim bir şair, fikir ve niyet ömrümüzü şekillendiren bir rehberdi. Mesleğe başladıktan daha sonra onun hakkında bir fazlaca habere imza attım, yapıtlarını ilgiyle takip ettim. Uzun senelerdan daha sonra bir bayram günü ise elimde bir kutu lokumla ziyaretine
gittim. Son nefesine kadar lisana getirdiği en kıymetli hususu o gün de ısrarla yenidenladı: Müslüman toplumların birlik ve birlikteliği sağlanmadan kurtuluşa eremeyiz! Müslümanın hiç bir vakit ümitsizliğe düşmemesi gerektiğinin altını ise ehemmiyetle çizdi.
DİRİLİŞ NESLİ’NE EMANET
Geçtiğimiz hafta vefat haberini alınca güya bir bıçak darbesi kalbimi deşip geçti. Konutta duramadım. Evvel yayınevine ve parti binasına akabinde da Fındıkzade’deki meskenine gittim. Karakoç ile birkaç yıl evvel meskeninin sokağında karşılaşmış ayak üstü sohbet etmiştik. Selamımızı mütebessim bir yüzle karşılamıştı. O sokakta konutunu ararken o mütebessim yüzü ve cümleleri canlandı zihnimde bir daha.
Artık bizi bırakıp gitmişti. Yapıtlarına ve fikirlerine Diriliş Jenerasyonu emanet çıkacaktı bundan bu biçimde. Şehzadebaşı Camii avlusunu cenaze namazı için tıklım tıklım dolduran Diriliş Nesli’miz…
O gün o cami avlusunda 88 yıl uzunluğu davasından asla vazgeçmemiş, İslam’ın dirilişi için uğraş etmiş, İslam birliği için son nefesine kadar davette bulunmuş, onurlu, mütevazı bir büyük şair ve fikir adamını yolcu etmek için toplanmıştık. O şiirinde anlattığı Doğu’nun Yedinci Oğlu’ydu ve biz onu ebedi seyahatine uğurluyorduk: Artık bir periyot kapanıyordu. Birinci gençlik günümden bugüne yazılarıyla bize yol gösteren büyüğümüzü yolcu etmenin tartısı vardı kalbimde, kendimi sıkıntı zapt ediyordum: “Bir babanın yedinci oğluyum ben/Gömülmek istiyorum buraya hiç değişmeden/Babam öldü acılarından kardeşlerimin/Ruhunu üzmek istemem babamın/Gömün beni değiştirmeden/Doğulu olarak ölmek istiyorum ben/ Sizin bir tek lakin büyük bir gücünüz var / Karşınızdakini değiştirmek…”
BAYANLAR DA ORADAYDI
Doğu’nun Yedinci Oğlu’nu yolcu edenler içinde bayanlar olarak hayli kalabalıktık.İkindi ezanı okunduğunda avluyu dolduranlar, buz üzere havaya karşın ceket ve paltolarını yere serip evvel ikindi namazlarını eda ettiler. Akabinde da cenaze namazına geçildi. Her vakit protokole sırtını dönmüş bir büyük şairin cenaze namazı da protokol kurallarından uzaktı. Cemaati onun ruhunun ve karakterinin iz düşümü üzereydi : Sessiz, mütevazı ve hüzünlü. Hüznümüz büyüdükçe büyüdü ancak sükûneti bozmaya kimsenin hamaseti yoktu. Şahzadebaşı Camii’nin haziresinde bir çınar ağacın altında ebedi istirahatine çekilen büyük Üstad’la sükunet içinde vadalaştık. Ondan geriye Diriliş Nesli’ne şu kelamlar kaldı:
“…Sen, derinliği öylesine yüklen ve getir ki, her insan bu derinliği kendi derinliği bahtın, şuuraltında bir umut buğusu, gerçek beşere bir gün rastlayacağı inancını kaynatıp dursun. Senin derinliğinden topluma boz bulanık o denli bir cemre düşsün ki, gözüyle görmese, kulağıyla işitmese, eliyle tutmasa bile gerçeğin var olduğunu, kubbelerde çınladığını, kemerlerde bir örgü olduğunu duysun ve sezsin insan. Namazda, oruçta, zekâtta, hacda, hac yollarında derinleş. Akşam vakti, güneşin batışında paniğe kapılan kuşların çığlıklarında, sabah, dağ doruklarında günün huzurunu getiren yumuşak ışıkların gümüşsü tüylerinde derinleş. Müslüman, şuurlaş. Çileleş ve şuurlaş…”
Şehzadebaşında Gün Doğmadan
Yerleşecek yer aramak
Mescidinin avlusunda
Soğuk bir taşa oturmak
Gün doğmadan Şehzadebaşında
Başı avuçlara almak
Kuşlarınkanatlarını toplamak
Gecenın çatıkatından
Gün doğmadan Şehzadebaşında
Yoldan geçen birkaç çocuk
Kubbeyi tutan aydınlık
Mezarlarda yeni sesler
Gün doğmadan Şehzadebaşında
Lale üzere çeşmeleri
Menekşeden sebilleri
Türbeleri bir şellale
Gün doğmadan Şehzadebaşında
Külahıyla yunus Emre
Sarığıyla Akşemseddin
Kavuğuyla Mimarsinan
Gün doğmadan Şehzadebaşında
Tek başına veli ağaç
Kısımlarıyla taşır göğü
Köklerine bağlı Toprak
Gün doğmadan Şehzadebaşında
Kafdağından daha yüksek
Çin Seddinden daha uzun
İçimizde med ve cezir
Gün doğmadan Şehzadebaşında
Gün doğmadan şehzadeler
Ellerinde meşaleler
Şehzadebaşını gezerler
Gün doğmadan Şehzadebaşında
Çin Halkından kafileler
Katır sırtında geçerler
Kıra kıra kemanları
Gün doğmadan Şehzadebaşında
Kızaran ufka selam
Süleymaniyeden Beyazıttan
kesinlikle olmak isterim
Gün doğmadan Şehzadebaşında
Gün de doğar gün de doğar
Bir gün kesinlikle gün doğar
Gün doğmadan neler doğar
Gün doğmadan Şehzadebaşında
Macaristan Karakoç’u Kan İçinde Güneş şiiriyle yolcu etti
-Macaristan Büyükelçisi ve Macar Kültür Merkezi Sezai Karakoç’u “Kan İçinde Güneş” şiiriyle uğurladı. Macaristan Büyükelçisi ve Liszt Enstitüsü Macar Kültür Merkezi şair, muharrir ve fikir adamı Sezai Karakoç’un vefatı ötürüsıyla toplumsal medya hesabından paylaşım yaptı. Macaristan Büyükelçisi Viktor Mátis, “Sezai Karakoç: Kan İçinde Güneş şiirini okumanızı tavsiye ediyorum. Rahat uyusun” tabirlerini kullandı. Liszt Enstitüsü Macar Kültür Merkezi ise “Dün ortamızdan ayrılan şair, müellif, düşünür ve siyasetçi Sezai Karakoç’u, ‘1956 Macar İhtilali ve Özgürlük Savaşı’ daha sonrası 1957’de kaleme aldığı ‘Kan İçinde Güneş’ şiiriyle uğurluyoruz.” Devamında ise; “Karakoç, 1970’te ‘Sürgündeki Hür Macarlar Birliği’ tarafınca gümüş madalya ile ödüllendirilmişti” tabirlerine yer verdi.
23 YAŞINDAYKEN YAZDI
Sezai Karakoç 23 yaşındayken, Sovyetlerin Macaristan ve Polonya’yı işgal ederek günahsız insanları katletmesi üzerine “Kan İçinde Güneş” şiirini yazmıştır. Bu şiir, bir nevi itiraz şiiridir. Karakoç’a bu şiiri yazdıktan daha sonra 1956 Macar İhtilali ile ilgili eserler yazan başka Türk yazarlarla birlikte bir berat verilmiş. Macaristan’ın haricinde yaşayan ülkelerinin bağımsızlığı için çalışan kümenin Lideri Prof. Dr. Tóth Imre’den ‘’Takdir Beratı’’ alan Karakoç, Berat yanında madalya da takdim edilmesine karşın madalyayı almamıştı.
DİLBER DURAL