AirdropAvcisi
New member
İsveçli kimyager ve mühendis, dinamitin mucidi Alfred Nobel’in Stockholm’de 1896’da açıklanan vasiyetnamesiyle kurulan derneğin verdiği Nobel mükafatları 1901’den bu yana edebiyat, fizik, kimya, tıp ve barış alanında dağıtılıyor.
ömrü boyunca tüm resmi mükafatları almayı reddeden Fransız muharrir Jean-Paul Sartre, 1964’te Nobel Edebiyat Ödülü’nü de geri çevirdi.
Mükafatı geri çeviren Sartre, hem Fransa birebir vakitte Dünya Edebiyatı için değerli bir isimdir. O denli ki, kendisine Fransa’nın en büyük devlet nişanı olan “Legion d’honneur” veriliyor fakat müellifimiz mükafatları almamaya yeminlidir.
FRANSA’YA KARŞI BİR MÜELLİF
Ünlü müellif kendi ortasında dengeli olması onu ayırt edici etkenlerden olmuştur. Fransa’nın Cezayir’in işgal etmesi müellifin yansısını çeker.
Sartre’ye göre Fransa’nın bu işgali haksızdır ve derhal son bulması gerekir. O devir Fransa’da bu biçimde bir siyasete karşı çıkmak da pek akıl kârı olmasa gerek. Lakin Sartre bu, durur mu?
“SATRE FRANSA’NIN TA KENDİSİDR”
Bildiriler dağıtarak insanları bilinçlendirmeye çalışır. Ünlü filozofun etkileyici muhalefeti halk tarafınca reaksiyonla karşılanır ve müellifi devlet lideri De Gaulle’ye şikâyet ederler.
De Gaulle, şu tarihi yanıtı vererek muharrire sahip çıkar:
“Sartre’a dokundurmam! Zira Sartre Fransa’nın ta kendisidir.”
Yıl 1964 edebiyat dünyası Nobel’i kimin alacağını tartışmaktaydı. Nobel komitesi kesin sonucunı açıklar. Heyet üyeleri, fikirleri ve ortaya koyduğu kıymetli yapıtlarla o yıl Nobel Edebiyat Ödülü’ne Jean-Paul Sartre’yi paha gördüğünü kamuoyuna sunar.
Müellif Nobel’i niye reddettiğini yaptığı açıklamayla yanıt verir.
“KİŞİNİN FİKRİNE DANIŞILMADAN VERİLİYOR”
“Nobel Ödülü’nün, mükafatı alacak kişinin fikrine danışılmadan verildiğinden haberim yoktu bu biçimde ve bunun gerçekleşmesini engelleyecek vaktimin olduğuna inanıyordum. Fakat artık anlıyorum ki İsveç Akademisi bir karar verdiğinde daha sonradan bu sonucu bozamıyor.
Mükafatı reddetme sebeplerim, Akademi’ye yazdığım mektupta da deklare ettiğım üzere, ne İsveç Akademisi ile ne de Nobel Ödülü’nün kendisi ile ilgili değil.
Mektupta, iki çeşit sebep zikrettim:
şahsi ve objektif.
şahsi sebepler şunlar:
Reddim fevri bir hareket değil, çünkü resmi mükafatları daima reddetmişimdir. 1945’te, savaştan daha sonra, bana Onur Nişanı takdim edildiğinde, devlete yakınlık duyduğum biçimde nişanı reddettim.
Emsal biçimde, birkaç arkadaşım teklif ettiği biçimde, Collège de France’a girmek için de uğraşmamıştım. İmzamı Jean-Paul Sartre olarak atmam, imzamı Jean-Paul Sartre, Nobel Mükafatı sahibi olarak atmam ile tıpkı şey değil.”
Lakin Sartre, BBC’nin ideoloji belgeseli Human, All Too Human’da yer verilen öbür bir açıklamasında politik açıdan daha hakikat münasebetler sunuyor.
“GEÇMİŞ YANLIŞLARIM…”
“Politika ile aramda bağ olduğu için, burjuva kurumu benim “geçmiş hatalarımın” üstünü örtmek istedi. Artık bir kabul var! İşte bunun için bana Nobel Ödülü’nü verdiler. Benden özür dilediler ve hak ettiğimi söylemiş olduler. Bu epey çirkindi!”
Ergül Tosun
Kitap sayfası için bağlantı:
[email protected]
ömrü boyunca tüm resmi mükafatları almayı reddeden Fransız muharrir Jean-Paul Sartre, 1964’te Nobel Edebiyat Ödülü’nü de geri çevirdi.
Mükafatı geri çeviren Sartre, hem Fransa birebir vakitte Dünya Edebiyatı için değerli bir isimdir. O denli ki, kendisine Fransa’nın en büyük devlet nişanı olan “Legion d’honneur” veriliyor fakat müellifimiz mükafatları almamaya yeminlidir.
FRANSA’YA KARŞI BİR MÜELLİF
Ünlü müellif kendi ortasında dengeli olması onu ayırt edici etkenlerden olmuştur. Fransa’nın Cezayir’in işgal etmesi müellifin yansısını çeker.
Sartre’ye göre Fransa’nın bu işgali haksızdır ve derhal son bulması gerekir. O devir Fransa’da bu biçimde bir siyasete karşı çıkmak da pek akıl kârı olmasa gerek. Lakin Sartre bu, durur mu?
“SATRE FRANSA’NIN TA KENDİSİDR”
Bildiriler dağıtarak insanları bilinçlendirmeye çalışır. Ünlü filozofun etkileyici muhalefeti halk tarafınca reaksiyonla karşılanır ve müellifi devlet lideri De Gaulle’ye şikâyet ederler.
De Gaulle, şu tarihi yanıtı vererek muharrire sahip çıkar:
“Sartre’a dokundurmam! Zira Sartre Fransa’nın ta kendisidir.”
Yıl 1964 edebiyat dünyası Nobel’i kimin alacağını tartışmaktaydı. Nobel komitesi kesin sonucunı açıklar. Heyet üyeleri, fikirleri ve ortaya koyduğu kıymetli yapıtlarla o yıl Nobel Edebiyat Ödülü’ne Jean-Paul Sartre’yi paha gördüğünü kamuoyuna sunar.
Müellif Nobel’i niye reddettiğini yaptığı açıklamayla yanıt verir.
“KİŞİNİN FİKRİNE DANIŞILMADAN VERİLİYOR”
“Nobel Ödülü’nün, mükafatı alacak kişinin fikrine danışılmadan verildiğinden haberim yoktu bu biçimde ve bunun gerçekleşmesini engelleyecek vaktimin olduğuna inanıyordum. Fakat artık anlıyorum ki İsveç Akademisi bir karar verdiğinde daha sonradan bu sonucu bozamıyor.
Mükafatı reddetme sebeplerim, Akademi’ye yazdığım mektupta da deklare ettiğım üzere, ne İsveç Akademisi ile ne de Nobel Ödülü’nün kendisi ile ilgili değil.
Mektupta, iki çeşit sebep zikrettim:
şahsi ve objektif.
şahsi sebepler şunlar:
Reddim fevri bir hareket değil, çünkü resmi mükafatları daima reddetmişimdir. 1945’te, savaştan daha sonra, bana Onur Nişanı takdim edildiğinde, devlete yakınlık duyduğum biçimde nişanı reddettim.
Emsal biçimde, birkaç arkadaşım teklif ettiği biçimde, Collège de France’a girmek için de uğraşmamıştım. İmzamı Jean-Paul Sartre olarak atmam, imzamı Jean-Paul Sartre, Nobel Mükafatı sahibi olarak atmam ile tıpkı şey değil.”
Lakin Sartre, BBC’nin ideoloji belgeseli Human, All Too Human’da yer verilen öbür bir açıklamasında politik açıdan daha hakikat münasebetler sunuyor.
“GEÇMİŞ YANLIŞLARIM…”
“Politika ile aramda bağ olduğu için, burjuva kurumu benim “geçmiş hatalarımın” üstünü örtmek istedi. Artık bir kabul var! İşte bunun için bana Nobel Ödülü’nü verdiler. Benden özür dilediler ve hak ettiğimi söylemiş olduler. Bu epey çirkindi!”
Ergül Tosun
Kitap sayfası için bağlantı:
[email protected]