JoKeR
Active member
SALİH ZEKİ MERİÇ
Hazret-i Mûsa ve Hızır’ın (a.s.) Kur’ân-ı Kerim’in Kehf Sûresi’nde anlatılan seyahatleri, tasavvuf ilminde mürşit-mürit bağı anlatılırken sıkça başvurulan kıymetli bir örnektir. Bu kıssada Hızır, Mûsa’ın (a.s.) rehberi pozisyonunda, yaptıkları seyahat ise bir manada Musa Peygamber’in mânevî eğitimi manasında yorumlanır. Bildiri istikameti ile biroldukca tasavvufî mevzuyu ihtiva eden bu seyahat beşere, sabrı, sükûneti, ön yargılardan kurtulmayı ve açlığa tahammül üzere hususları öğretmektedir.
Muzaffer Ertuğrul’un bir doktora tezi olarak hazırladığı Büyük Buluşma- Hazreti Mûsa ve Hızır aleyhisselam’ın Seyahatlerinin Tasavvufî Yorumu isimli çalışma mevzuyu akademik bir yaklaşımla ele alıyor. Mûsa ve Hızır aleyhisselam’ın buluşmalarından hareketle kitaba ‘Büyük Buluşma’ ismini veren muharrir, bu seyahati incelerken daha fazlaca kitaba bahis olan iki kişiselyetten hareketle karakter analizleri de yapmayı ihmal etmiyor.
ÜÇ ÖNEMLİ KISSA
Üç ana kısımdan oluşan çalışma, akademik üslubu ile çabucak dikkatimizi çekiyor ve yüzlerce kaynağa atıfta bulunuluyor.
Hızır aleyhisselam’ın kimliği; o melek mi yoksa insan mı sorusunun karşılığı ile başlayan kitap, Hızır’ın (a.s.) sıfatlarına değiniyor. Onun kulluk tarafı, merhameti, İlm-i Ledün sahibi olması, eşya üzerine tasarruf edebilmesi, karakterine celâl sıfatının hâkim olması üzere mevzular kitabın birinci kısmını oluşturuyor.
Kitabın ana konusunu oluşturan Mûsa’ın (a.s.) ululuğu karakteri ve ukdeleri başlığı altında ona ilişkin biroldukca konu ise ikinci kısımda ele alınıyor. Mûsa’ın (a.s.) çocukluğunda yaşadığı, vakit zaman üzücü hadiselerin onun ruhunda oluşturduğu tesirler ve zâhiri manada lisanının peltekliği üzere mevzulara temas edildikten daha sonra, insan olarak nefsindeki Bâtınî ukdelere yer veriliyor. Gadap, havf, acelecilik, gam, gönül daralması ve akılcılık üzere mevzular Mûsa’ın (a.s.) şahsında örneklendirilerek işleniyor.
Üçüncü ve son kısımda ise kitabın özü sayılabilecek ‘yolculuk’ anlatılıyor. Seyahati bir metafor olarak ele alan Ertuğrul, Hz. Mûsa’ın (a.s.) Firavun’a olan seyahatine değindikten daha sonra, Hz. Şuayb ve Hz. Hızır’a olan seyahatlerine da temas ediyor. Bu konulardan daha sonra ise kitapta Kehf Sûresi’nde geçen ve uzun bir biçimde anlatılan kıssadaki malum hadiseler tek tek ele alınarak husus irdeleniyor ve bu seyahatte yaşanan olayların daha epey tasavvufi açıdan ne manaya geldiği üzerinde duruluyor.
Mecmau’l- Bahreyn (iki denizin birbirne kavuşması), tuzlu balığın canlanması, üstün makamına karşın Mûsa’ın (a.s.) Hızır’a (a.s.)tâbi olması her ikisinin ilminin farklılığı üzere konulardan daha sonra bu seyahatteki önemli üç olay ele alınıyor; Hızır’ın gemiyi delmesi, çocuğu öldürmesi ve duvarı tamir etmesi üzere hikmet tarafı ile ele alınması gereken hususlar, kıssadaki sırasına bakılırsa anlatılarak çalışma nihayetlendiriliyor.
Hazret-i Mûsa ve Hızır’ın (a.s.) Kur’ân-ı Kerim’in Kehf Sûresi’nde anlatılan seyahatleri, tasavvuf ilminde mürşit-mürit bağı anlatılırken sıkça başvurulan kıymetli bir örnektir. Bu kıssada Hızır, Mûsa’ın (a.s.) rehberi pozisyonunda, yaptıkları seyahat ise bir manada Musa Peygamber’in mânevî eğitimi manasında yorumlanır. Bildiri istikameti ile biroldukca tasavvufî mevzuyu ihtiva eden bu seyahat beşere, sabrı, sükûneti, ön yargılardan kurtulmayı ve açlığa tahammül üzere hususları öğretmektedir.
Muzaffer Ertuğrul’un bir doktora tezi olarak hazırladığı Büyük Buluşma- Hazreti Mûsa ve Hızır aleyhisselam’ın Seyahatlerinin Tasavvufî Yorumu isimli çalışma mevzuyu akademik bir yaklaşımla ele alıyor. Mûsa ve Hızır aleyhisselam’ın buluşmalarından hareketle kitaba ‘Büyük Buluşma’ ismini veren muharrir, bu seyahati incelerken daha fazlaca kitaba bahis olan iki kişiselyetten hareketle karakter analizleri de yapmayı ihmal etmiyor.
ÜÇ ÖNEMLİ KISSA
Üç ana kısımdan oluşan çalışma, akademik üslubu ile çabucak dikkatimizi çekiyor ve yüzlerce kaynağa atıfta bulunuluyor.
Hızır aleyhisselam’ın kimliği; o melek mi yoksa insan mı sorusunun karşılığı ile başlayan kitap, Hızır’ın (a.s.) sıfatlarına değiniyor. Onun kulluk tarafı, merhameti, İlm-i Ledün sahibi olması, eşya üzerine tasarruf edebilmesi, karakterine celâl sıfatının hâkim olması üzere mevzular kitabın birinci kısmını oluşturuyor.
Kitabın ana konusunu oluşturan Mûsa’ın (a.s.) ululuğu karakteri ve ukdeleri başlığı altında ona ilişkin biroldukca konu ise ikinci kısımda ele alınıyor. Mûsa’ın (a.s.) çocukluğunda yaşadığı, vakit zaman üzücü hadiselerin onun ruhunda oluşturduğu tesirler ve zâhiri manada lisanının peltekliği üzere mevzulara temas edildikten daha sonra, insan olarak nefsindeki Bâtınî ukdelere yer veriliyor. Gadap, havf, acelecilik, gam, gönül daralması ve akılcılık üzere mevzular Mûsa’ın (a.s.) şahsında örneklendirilerek işleniyor.
Üçüncü ve son kısımda ise kitabın özü sayılabilecek ‘yolculuk’ anlatılıyor. Seyahati bir metafor olarak ele alan Ertuğrul, Hz. Mûsa’ın (a.s.) Firavun’a olan seyahatine değindikten daha sonra, Hz. Şuayb ve Hz. Hızır’a olan seyahatlerine da temas ediyor. Bu konulardan daha sonra ise kitapta Kehf Sûresi’nde geçen ve uzun bir biçimde anlatılan kıssadaki malum hadiseler tek tek ele alınarak husus irdeleniyor ve bu seyahatte yaşanan olayların daha epey tasavvufi açıdan ne manaya geldiği üzerinde duruluyor.
Mecmau’l- Bahreyn (iki denizin birbirne kavuşması), tuzlu balığın canlanması, üstün makamına karşın Mûsa’ın (a.s.) Hızır’a (a.s.)tâbi olması her ikisinin ilminin farklılığı üzere konulardan daha sonra bu seyahatteki önemli üç olay ele alınıyor; Hızır’ın gemiyi delmesi, çocuğu öldürmesi ve duvarı tamir etmesi üzere hikmet tarafı ile ele alınması gereken hususlar, kıssadaki sırasına bakılırsa anlatılarak çalışma nihayetlendiriliyor.