Georges Perec’in Kayboluş romanı

AirdropAvcisi

New member
7 Mart 1936’da Paris’te dünyaya gelen Perec, 2. Dünya Savaşı’nda babası öldürülerek yetim kaldı. Almanya’nın Fransa’yı işgale başlamasıyla akrabaları tarafınca kırsal bölgeye gdolayılerek korunma altına alındı. 1942’de annesi Almanya’ya ilişkin toplama kampında ölünce yeterlice çaresiz kaldı.

DÜNYADA ÖBÜR ÖRNEĞİ YOK

Kimsesiz kalan küçük çocuğa halası ve eniştesi sahip çıktı. 1973’te yazdığı Hayat Kullanma Kılavuzu müellifin bir başka değerli yapıtıdır. Sözcüklerle oynamayı seven Perec, sivri lisanıyla de ön plana çıkıyor. Yaşadığı şiddetli hayat, yazdığı kitaplara ilham kaynağı oldu. Yapıtlarının birçoklarında ömründe kesitler sunan George Perec, 1969 yılında Kayboluş isimli romanını yazdı. Kitabın en değerli özelliği müellifin hiç “E” harfi kullanmamasıdır. Dünya edebiyatında hiç bir örneği bulunmayan roman yayımlandığında büyük tatışmalara niye oldu.

EDEBİ MUVAFFAKİYET

Yaklaşık 350 sayfa olan roman edebi muvaffakiyet açısından gereken övgüyü ziyadesiyle hak ediyor. Kayboluş, hala ehil edebiyat eleştirmenlerinin tartışma konusu olmaya devam ediyor. Hepsinin sorduğu ortak soru, bir muharrir ünlü ve sesli olan “e” harfini kullanmadan ortaya nasıl bir edebi metin çıkartmıştı. Kimi eleştirmenler Kayboluş’un ortaya çıkışını müellifin kaybolan annesi için yazdığı görüşünde hemfikirler. Öte yandan Georges Perec, romanı yazarken mi bunu düşündü yoksa kitap yayımlandıktan daha sonra mı e’yi romandan çıkarttı sorusu tartışılan bir öbür bahis… Muharrir, 1982’den beri hayatta olmadığından maalesef bu sorunun karşılığını öğrenemeyeceğiz.


KOLAY OKUNUYOR

Romana başladığımda açıkçası biraz zorlandım; lakin ilerleyen sayfalarda bu zorluk geçti ve kitap akıp gitti. Romanın kısım sayısı tesadüfe bakın ki Fransız alfabesinin harf sayısıyla birebir: 26

Deher neysel cinste yazılan roman hakkında, muharrir Enis Batur’un “e harfi kullanmadan yazdığı görüşlerini vermek isterim:

“Bu kitapta can alıcı ortak noktaya sahip sayısız sözcük kullanılmamıştır. Kayboluş’ta ‘altıncı harfin’ romana hiç sızmayacağı bir yapı kurmuştur muharrir. Büyük paradoks, epey sık karşılaşılan bir harfin asla okur karşısına çıkmayacağı bir roman yazmaya soyunan müellifin isminde dört posta harfin bulunması. Daha büyük paradoks, inanılması güç bir ön kuraldan yola çıkmış bulunmasına rağmen, romancının son yarım yüzyılın başyapıtlarından birini yaratması. Kayboluş, harfin sayıyla çarpıştığı, sıfırla sonsuzun birbirini hırpaladığı bir yazı okulunun, Oulipo’nun doruk noktalarından biri. Kayboluş, lirik, akıl dolu, hinoğlu hin bir roman.”

KAYBOLUŞ


Romanın ana konusunu oluşturan birbiri arkasında ortadan kaybolan arkadaşların öyküleridir. Muharrir karakterleri sadece tasvir etmiyor hem de analiz de ediyor. Bir bilim adamının deneğini incelediği üzere, karakterlerini; toplumsal, siyasal, kültürel, ekonomik taraflarıyla de ele alıyor.

Ana karakter Anton Ssliharf gerisinde bir mektup bırakarak birdenbire ortadan kaybolur. Onu aramaya başlayan arkadaşlarını ise büyük bir gizem beklemektedir. Bu kayboluş beraberinde Anton’nun arkadaşlarının karşılaşacakları olaylar zincirinin birinci halkasını oluşturur.

Gerçek, kurgu ve maceranın iç içe geçtiği Kayboluş’u kesinlikle okuyun. Temposu hiç düşmeyen romanın okuyucularına büyük sürprizleri var.

Ergül Tosun

Kitap sayfası için irtibat:

[email protected]
 
Üst