JoKeR
Active member
Savaşın zorlayıcılığı, rahatsız ediciliği, bitmek bilmemesi ve sıradan sebeplere dayanması tarihin değişmez esasları içindedır. Savaş çıkarmak ve sürdürmekte ısrar etmekle kendini savunmak içindeki ince çizginin de farkında olarak savaş tersliği yapmak gerekiyor. Yoksa “şiddetin her türlüsüne karşı olmak” yaklaşımı, problemleri çözmek için şiddeti yol olarak kullananlarla ilgilidir. Nefsi müdafaa, savunma ve hak için uğraş etmek üzere nüansları kapsamaz. Lakin nihayetinde savaşı çıkaranın da maruz kalanın da kazanması kelam konusu olamıyor.
Direktör Maryna Er Gorbach
Sanat, insanlık tarihi ile neredeyse eşzamanlı biçimde var olurken, en hayli etkilendiği (ve hatta beslendiği) gerçeklik savaş olmuştur. 36 bin yıl evvelki hareketli duvar fotoğraflarında,
6 bin yıl evvelki hiyerogliflerde, birkaç yüzyıl evvelki fotoğraflarda insan gayret halindedir ve kesinlikle vücut gücünü kullanarak savaş halindedir. Milattan daha sonra 2022’ye geldiğimizde insanoğlu cephesinde değişen çok şey yok. Hala dünyanın farklı noktalarında savaşlar oluyor. Formüller değişiyor, ölenlerin sayısı istatistik halini alıyor, barışı muhafaza ismine silahlar kullanılıyor ve her insanın mutlak haklı ve her insanın haksız olabileceği bir tablo ortaya çıkıyor.
HUDUT ÇİZGİSİNDE HUDUT HARBİ
Maryna Er Gorbach’ın yönettiği Klondike sineması de Ukrayna’da yaşananları anlatan yakın periyot gerçeklik barındıran bir imal olarak dikkat çekiyor. İnsanoğlunun açgözlülüğünün nelere yol açabileceğini, bir bayan ve etrafındaki erkekler ile anlatan sinema şenlik döneminin en çok ses getiren üretimlerinden oldu. Evvel Sundance Sinema Festivali’nden ödül aldı, daha sonrasında Berlian Sinema Festivali’nde mükafata uzandı. Devam eden şenlik seyahatinde artık de İstanbul Sinema Festivali’nde yarışıyor ve Türkiye prömiyerini burada yaptı.
2014’te Ukrayna-Rusya hududunda yaşananlara dayanan sinemanın kıssası bayan odaklı. Gebe olan Ira, ayrılıkçılara yakın olan kocası ile karşılarında yer alan kardeşi içinde kalmıştır. Meskenleri hududa fazlaca yakındır. Hem tehlike altındadır, birebir vakitte herkes için kullanışlıdır. Ortada kalmışlığın, kimseye yaranamamanın, daha doğrusu kendi olamamanın ya da kalamamanın tablosudur, bu. Ayrılıkçı kümelerin kuşatması altında olan kasabanın yakınlarında 17 Temmuz 2014’te yolcu uçağı düşürülür. Füze ile vurulan uçak Ira’nın da hayatını değiştirir. Çünkü uçağı vuranların kim olduğu belirlidir ve kocası istemeden de olsa onlara yardımcı olur. Uçağın düşüşü milletlerarası kamuoyunda geniş yankı bulur. Haliyle bölgede ayrıkçılarla bütünlükçüler krizi fırsata çevirmeye uğraşlar. Ortada kalan ise Ira ve ailesi olur.
BAYANLAR ÇEKER BU YÜKÜ!
Gebe bir hanımın, savaşın ortasında kalan meskenini bütün tehditlere karşın terk etmemesi, insanoğlunun tarih boyunca yaşadığı ikilemde güç olanı tercih etmek manasına geliyor. Ira’nın karnı burnundayken tehlikenin ortasında kalması, yurdunu bırakmaması, bugünlerde Ukrayna’da yaşananların bir tanımı adeta. Ailesi hala Kiev’de yaşayan direktör Gorbach, Ukraynalıların işgale direnişine hürmet duruşu ile birlikte savaşın her türlüsünün makûs olduğunu vurguluyor.
Gebe bir bayanın yükünün yalnızca bebek değil, adamların yaptıklarının kararı olduğunun altını çizen sinemanın merkezinde kadınlık ve dünyanın daha çirkinleşmemesi için bayanlara duyulan gereksinim iletisi yatıyor. Rahatsız edici son sahnesinde adamların güç gösterisi ile birlikte öldürmesinin kontrastı olarak bu berbat tablo içerisinde her şeye karşın ömrü ayakta tutan, inadına yaşayan ve yaşatan, savaş ortamına yeni umut bırakan bayandır. Kadınlık vurgusunun görünür olduğu kimi noktaların klişeye dayanması sinemanın yumuşak karnı iken biçimindeki stilize ve rahatsız edici hal durumu ilginçleştiriyor. Savaşın tesirine direkt maruz kalan bir mesken ve etrafında cereyan eden olaylara konutta açılan gedikten bakmak, savaşın içerisinde çıkış yolunun da temelinde savaşı canlı tutanların elinde olduğunu ve dünyanın geri kalanınn buna seyirci kalmaması gerektiğini anlatıyor.
GÜÇ BİÇİM, GÜÇ FİNAL SAHNESİ
Biçimsel olarak öyküsündeki zorlayıcılığa paralel biçimde kendini tekrar eden bir hareket sistemi kurulan sinemada, uzun ve birbirini takip eden kamera hareketleri, savaşın aksiyonuna tersten bakan ironi formunda sabır isteyen dinginlik oluşturuyor. 100 dakikada az kişi ve az yer ile hayli şey anlatma çabasına soyunan sinema büyük oranda bunu başarıyor. Bir röportajında “Seyirci savaştan zevk almamalı” diyen direktör, savaş denince akla birinci gelen aksiyon ögesini sinemasından uzak tutabilmek için girdiği riskin karşılığını başarılı bir sinemayla alıyor. Bir ailenin konutlarının neredeyse başına yıkıldığı anda bile kameranın kayıttan çıkmadan sakince ve uzun mühlet kayma hareketi ile yeri betimleyerek izleyicinin de hissetmesini sağladığını görüyoruz.
2014’te yaşananları anlatan sinemanın şenlik seyahatine başlayacağı sırada Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesi, sıkıntının anlaşılabilmesi açısından sineması değerli kılarken, gittiği her yerde de dikkatlerin sinema üzerinde toplanmasını sağladı. Sanatın fonksiyonlarından biri de oluşturduğu gerçeklik ile ele aldığı sıkıntıyı anlatmak ya da izah etmektir. Klondike de bunu aktüel ortam özelinde başarılı biçimde yapıyor.
Direktör Maryna Er Gorbach
Sanat, insanlık tarihi ile neredeyse eşzamanlı biçimde var olurken, en hayli etkilendiği (ve hatta beslendiği) gerçeklik savaş olmuştur. 36 bin yıl evvelki hareketli duvar fotoğraflarında,
6 bin yıl evvelki hiyerogliflerde, birkaç yüzyıl evvelki fotoğraflarda insan gayret halindedir ve kesinlikle vücut gücünü kullanarak savaş halindedir. Milattan daha sonra 2022’ye geldiğimizde insanoğlu cephesinde değişen çok şey yok. Hala dünyanın farklı noktalarında savaşlar oluyor. Formüller değişiyor, ölenlerin sayısı istatistik halini alıyor, barışı muhafaza ismine silahlar kullanılıyor ve her insanın mutlak haklı ve her insanın haksız olabileceği bir tablo ortaya çıkıyor.
HUDUT ÇİZGİSİNDE HUDUT HARBİ
Maryna Er Gorbach’ın yönettiği Klondike sineması de Ukrayna’da yaşananları anlatan yakın periyot gerçeklik barındıran bir imal olarak dikkat çekiyor. İnsanoğlunun açgözlülüğünün nelere yol açabileceğini, bir bayan ve etrafındaki erkekler ile anlatan sinema şenlik döneminin en çok ses getiren üretimlerinden oldu. Evvel Sundance Sinema Festivali’nden ödül aldı, daha sonrasında Berlian Sinema Festivali’nde mükafata uzandı. Devam eden şenlik seyahatinde artık de İstanbul Sinema Festivali’nde yarışıyor ve Türkiye prömiyerini burada yaptı.
2014’te Ukrayna-Rusya hududunda yaşananlara dayanan sinemanın kıssası bayan odaklı. Gebe olan Ira, ayrılıkçılara yakın olan kocası ile karşılarında yer alan kardeşi içinde kalmıştır. Meskenleri hududa fazlaca yakındır. Hem tehlike altındadır, birebir vakitte herkes için kullanışlıdır. Ortada kalmışlığın, kimseye yaranamamanın, daha doğrusu kendi olamamanın ya da kalamamanın tablosudur, bu. Ayrılıkçı kümelerin kuşatması altında olan kasabanın yakınlarında 17 Temmuz 2014’te yolcu uçağı düşürülür. Füze ile vurulan uçak Ira’nın da hayatını değiştirir. Çünkü uçağı vuranların kim olduğu belirlidir ve kocası istemeden de olsa onlara yardımcı olur. Uçağın düşüşü milletlerarası kamuoyunda geniş yankı bulur. Haliyle bölgede ayrıkçılarla bütünlükçüler krizi fırsata çevirmeye uğraşlar. Ortada kalan ise Ira ve ailesi olur.
BAYANLAR ÇEKER BU YÜKÜ!
Gebe bir hanımın, savaşın ortasında kalan meskenini bütün tehditlere karşın terk etmemesi, insanoğlunun tarih boyunca yaşadığı ikilemde güç olanı tercih etmek manasına geliyor. Ira’nın karnı burnundayken tehlikenin ortasında kalması, yurdunu bırakmaması, bugünlerde Ukrayna’da yaşananların bir tanımı adeta. Ailesi hala Kiev’de yaşayan direktör Gorbach, Ukraynalıların işgale direnişine hürmet duruşu ile birlikte savaşın her türlüsünün makûs olduğunu vurguluyor.
Gebe bir bayanın yükünün yalnızca bebek değil, adamların yaptıklarının kararı olduğunun altını çizen sinemanın merkezinde kadınlık ve dünyanın daha çirkinleşmemesi için bayanlara duyulan gereksinim iletisi yatıyor. Rahatsız edici son sahnesinde adamların güç gösterisi ile birlikte öldürmesinin kontrastı olarak bu berbat tablo içerisinde her şeye karşın ömrü ayakta tutan, inadına yaşayan ve yaşatan, savaş ortamına yeni umut bırakan bayandır. Kadınlık vurgusunun görünür olduğu kimi noktaların klişeye dayanması sinemanın yumuşak karnı iken biçimindeki stilize ve rahatsız edici hal durumu ilginçleştiriyor. Savaşın tesirine direkt maruz kalan bir mesken ve etrafında cereyan eden olaylara konutta açılan gedikten bakmak, savaşın içerisinde çıkış yolunun da temelinde savaşı canlı tutanların elinde olduğunu ve dünyanın geri kalanınn buna seyirci kalmaması gerektiğini anlatıyor.
GÜÇ BİÇİM, GÜÇ FİNAL SAHNESİ
Biçimsel olarak öyküsündeki zorlayıcılığa paralel biçimde kendini tekrar eden bir hareket sistemi kurulan sinemada, uzun ve birbirini takip eden kamera hareketleri, savaşın aksiyonuna tersten bakan ironi formunda sabır isteyen dinginlik oluşturuyor. 100 dakikada az kişi ve az yer ile hayli şey anlatma çabasına soyunan sinema büyük oranda bunu başarıyor. Bir röportajında “Seyirci savaştan zevk almamalı” diyen direktör, savaş denince akla birinci gelen aksiyon ögesini sinemasından uzak tutabilmek için girdiği riskin karşılığını başarılı bir sinemayla alıyor. Bir ailenin konutlarının neredeyse başına yıkıldığı anda bile kameranın kayıttan çıkmadan sakince ve uzun mühlet kayma hareketi ile yeri betimleyerek izleyicinin de hissetmesini sağladığını görüyoruz.
2014’te yaşananları anlatan sinemanın şenlik seyahatine başlayacağı sırada Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesi, sıkıntının anlaşılabilmesi açısından sineması değerli kılarken, gittiği her yerde de dikkatlerin sinema üzerinde toplanmasını sağladı. Sanatın fonksiyonlarından biri de oluşturduğu gerçeklik ile ele aldığı sıkıntıyı anlatmak ya da izah etmektir. Klondike de bunu aktüel ortam özelinde başarılı biçimde yapıyor.