İnci Çayırlı sesiyle her daim yaşayacak

JoKeR

Active member
Kuzguncuk Bostanı’nı dolaşıp saha ortasından dışarı çıktığınızda, kendinizi bölgenin ruhunu yansıtan hoş bir sokakta bulursunuz. Küçük mor bir konutun duvarında bu hoş sokağın ismi müellif: İnci Çayırlı. Geçtiğimiz hafta kaybettiğimiz Türk müziğinin usta sesi olan İnci Çayırlı, çocukluğunu ve birinci gençliğini bu mahallede geçirdiği için sokağa ismi uzun yıllar evvel verilmiş. Bölgenin yerlileri için bu isim yalnızca tabelada yer almıyor, zihinlerde hâlâ canlı bir hatıra da taşıyor. Şair ve deneme muharriri Salah Birsel Sergüzeşt-i Nono Beyefendi ve Elmas Boğaziçi isimli yapıtında Çayırlı’nın Kuzguncuk’taki varlığına dair, “O yıllar İnci Çayırlı daha üst sokaklarda oturur. Kuzguncuklular geceleri onun konutunun balkonundan verdiği konserlerle ciğerlerini şişirerek öbür ülkelere uçmaya çabalarlar” cümlelerini aktarır. Kuzguncuk tarihine dair anlatı kitaplarında buna misal kaç anıya rastlamak da mümkündür. Çayırlı’nın yalnızca Kuzguncuk halkının değil, aslında tüm dinleyenlerinin kalbinde değerli bir yeri var.



İLHAM VERİCİ BİR ÖYKÜ

85 yaşında hayata veda eden usta ses sanatkarının ömrünü Türk müziğine adadığını söyleyebiliriz. Çayırlı, sayısız plağa imza attı, birbirinden değerli konserler gerçekleştirdi. şahsi kıssası sesi kadar ilham vericiydi. Onun öyküsünü özetlemek gerekirse hatırlatalım: Ünlü sanatçı 1935 yılında İstanbul doğdu. Çamlıca Kız Lisesi’nden mezun olduktan daha sonra ailesinin karşı çıkmasına karşın büyük dayısı bestekar Fahri Kopuz’un teşvikiyle konservatuar imtihanlarına girdi ve muvaffakiyetle geçerek müzik eğitimine başladı.

“BİR DAHA OKU!”

Çayırlı bu hadiseleri TRT Nağme programında şöyleki anlatıyordu: “Babam dayımın benim sesimi dinlemesini istedi. Ancak benim ailem eski bir aile. Babaannem buna karşı çıktı. Babam ısrarla, “Bir dinlesin de dayım, olursa olur” dedi. Kendisi benim musiki ile ilgilenmemi istiyordu. Anadolu Hisarı’ndaki yazlığa gittiğimizde babam durumu dayıma anlattı. Ailenin tümü de orada. Bana da bir şeyler oku, dediler. Çok vakit geçmesine karşın nihavend makamından bir şeyler söylemiş olduğimi hatırlıyorum. Müzik bitince enfiyesinden bir nefes çekti ve “Bir tane daha oku!” dedi. İkinci müzik da bitince dayım babaanneme “Abla, bırak İnci’yi konservatuara girsin, bak okuyor çocuk!” dedi.”

Konservatuar imtihanına ise bir daha Kopuz’un imtihan heyeti olan arkadaşlarına yazdığı kart ile sarfiyat. Kartta yazılanlar Osmanlıca yazıldığından anlayamayan Çayırlı bir süre daha sonra orada neler yazdığını öğrenir: “Sevgili Cevdet, Refik; hamili kart yeğenimdir. Bir şey biliyorsa alın, bilmiyorsa atın!”



SAYISIZ ESER VE ÖDÜL

Çayırlı aldığı eğitimlerin akabinde 1953 yılında girdiği İstanbul Belediye Konservatuarı’nın Folklor Tatbikat Topluluğu’nda Sadi Yaver Ataman’ın asistanı oldu. 1954 yılında ise İstanbul Radyosuna girdi. Münir Nurettin Selçuk korosunda uzun yıllar çalıştı. Akabinde İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuarı Türk Müziği İcra Heyeti’nde şef yardımcısı olarak nazaranv yaptı. Biroldukca plağa imza attı ve yapıtlarıyla altın plak da aldı. İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Türk Müziği Korosunu 1977-1985 içinde yöneten Çayırlı, 1988’den itibaren İTÜ Mezunları Türk Müziği Topluluğunda genel sanat direktörlüğü yaptı. Çayırlı, 1990’da Kültür Bakanlığı Bursa Devlet Klasik Türk Müziği Korosunun kurucu şefliğine getirildi ve beş yıl bu nazaranvi sürdürdü. Usta sanatçı, 1998’de Kültür Bakanlığı tarafınca “Devlet Sanatçısı” unvanına layık görüldü. Dinleyicilerinin, sevenlerinin aklında ise her vakit duru sesi ve nazik duruşuyla kalacak.
 
Üst