Maksim Gorki’nin gerçekçi romanı: Ana

AirdropAvcisi

New member
Maksim Gorki, Rus ve dünya edebiyatının başta gelen muharrirlerinden. Yapıtlarına serpiştirdiği toplumsal argümanlarla realist bir çizgide oldu. Gorki’nin Anaromanını da bu minvalde kıymetlendirmek lazım.

Muharririn 1906’da yayımlanan romanı, tarihe derin izler bırakacak olan Bolşevik Devrimi’nin ayak seslerini oluşturmuştur.

Gorki, Rus emekçi sınıfının hayatını yakından izledi 1 Mayıs marşını yazdı. Rusya Novgorod’da 28 Mart 1868’de doğan Gorki, asıl ismi Aleksey Maksimoviç Peşkov’dur. Rusça ’da “acı” manasına gelen “Gorki” takma ismini almayı tercih etti.

Babasını küçük yaşta kaybeden ünlü muharrir, hayatın zorluklarıyla erkenden tanıştı, çeşitli ağır işlerde çalışarak hayata tutunmaya çalıştı. Ana, Rus direktör Vsevolod Pudovkin tarafınca 1926’da beyaz perdeye taşındı.

TOPLUMSAL GERÇEKÇİ MUHARRİR

Çalıştığı gemide bulaşıkçılık yapan Gorki, okumaya ve yazmaya büyük ilgi duydu. Bu vakit zarfından yaşadığı meselelerle baş edemeyeceğini anlayınca intihara bile kalkışan Gorki, toplumsal gerçekçi edebiyatçıların öncülerindendir.

Petersburg’da yayımlanan bir edebiyat mecmuasında 1895 yılında yayımlanan “Çelkaş” isimli hikayesiyle edebiyat dünyasına birinci adımını atan müellifin ismi yavaş yavaş zikredilmeye başlanmıştı.


S

TENKİTLERİN ODAĞINDA KURTULAMADI

Yeni roman ve hikayeler kaleme almak istediyse de pek başarılı olduğu söylenemez. Çünkü periyodun kuvvetli müellifleri ve eleştirmenleri tarafınca yapıtları sağlam bir kurgu ve yalınlıktan uzak olduğunu düşünenler çoğunluktaydı. Sert tenkitlere karşın birinci romanı “Foma” 1899’da yayımlanınca yergilerin odağında kurtulamayan muharrir, kendisini eleştirenlere en sert yanıtı “Ana” kitabıyla verdi.


Maksim Gorki

ANA…

Gorki, denilince Ana romanın akla gelmesi onun sarsıcı ve kıymetli bir eser olmasından ileri gelmektedir.

Pavel, fabrikada sıkıntı kurallarda çalışan binlerce emekçiden bir tanesiydi. Personeller üstündeki baskılar, toplumsal adaletsizlik, kapitalizmin keskin çarkları içinde debelenen insanların dramlarını ustalıkla işleyen Gorki, Ana romanıyla büyük yankılamalara niye oldu.

Drama tipinde olan sinemadan bir sahne Pelage’nin, oğlu Pavel’in çalışanlar içinde başlatmış olduğu özgürlükçü fikirlere birinci başta kaygıyla yaklaşsa da, sonrasındasında oğlunun en büyük destekçisi olur.

Pavel’in entelektüel fikirlere sahip ve yeterli hatip olması onu başkan kılan birkaç özellikti. Pavel’in bildiriler dağıtması, gazete ve mecmuaları sert siyasi idareye karşın çıkartması kendisini hapishaneyle tanıştırsa da ülkülerinden vazgeçmeyen ateşli bir gençtir.

“SİZ ZAVALLISINIZ…”

Pavel’in mahpusta olmasını kabullenemeyen anne Pelage, oğlunun unsurlarının peşinde koşarak gerçekleştirmek isteyince Çarlık Rusya’sının polisleri ve jandarmaları tarafınca sıkı takibe alınır.

Pelage’nin, Pavel’in arkadaşları tarafınca büyük hürmet uyandırarak oluşacak personel ihtilalinin meşalesini taşıyan bayan olur.

İzlendiğini olağan olarak biliyordu Pelage. Trenle Moskova’ya hareket halindeyken sert çehreli iki kişinin kendisine hakikat yaklaştığını gördü. Oğlu için çantasında hazır tuttuğu bildirileri çıkarttı, etrafa saçtı.

Jandarmalar kollarına girdi, yerde sürüklendi. Jandarmalardan biri, ani bir hareketle Pelage’nin boğazından tuttu ve konuşmasını engelledi. Ana, boğuk ve acı bir sesle son kelamını söylemiş oldu.

“Siz zavallısınız…”

Maksim Gorki’nin Ana romanını çabucak hemen okumadıysanız geç kalmış sayılmazsınız.

Ergül Tosun

Kitap sayfası için irtibat:

[email protected]
 
Üst