Mehmet Akif Ersoy ve Tevfik Fikret’in inanç merkezli edebiyat hengamesi

AirdropAvcisi

New member
Edebiyatımıza kazandırıdğı bedelli yapıtlarla anılan Fikret, Tanzimat hissiyle yetişen bir isimdir. Halit Ziya Uşaklıgil, Mehmet Rauf, Cenap Şehabttin, Süleyman Nazif üzere gibi usta kalemlerin bir ortaya gelmesiyle başlatılan Servet-i Fünun Edebiyatı 1896- 1901 yılları içinde tesirini sürdürmüştür.

Tevfik Fikret de bu periyot verdiği yapıtlarla katkı sunmuştur.

Yapıtlarından kimileri, Rübab-ı Şikeste , Haluk’un Defteri Rübabın Karşılığı,Tarih-i Kadim, Son Şiirler…

Müelliflerin hengameleri, münakaşaları birbirlerine iğneleyici laf sokmaları dünya edebiyatında olduğu üzere bizde de meşhurdur.

Hatırlayacağınız üzere bir süre evvel bu sayfada Rus muharrirler Turgenyev ve Tolstoy’un birbirlerini düelloya davet ettiklerini, ama ikisinin de karşılıklı özür dileyerek 17 yıl süren kavgalarının tatlıya bağlandığını sizlere aktarmıştım.

Belirli aralıklarla muharrirlerin meşhur kalem kavgalarını ve atışmalarını sunmaya devam edeceğiz.

Sizin için tarihin tozlu raflarına gerçek seyahate çıktık.

Evrakları bir bir indirdik…

EDEBİ ŞEKİLDE FARKLI POZİSYONLAR

Ortalarında yaşanan kalem hengameleri hem kendilerine taraftar toplamış, birebir vakitte edebiyat tarihimizde derin tesirler bırakmışlar. İki dev muharririn Batıcılık ve İslamcılık etrafında gelişen tartışmalarındanTevfik Fikret, inanç dünyasından uzak bir hal benimserken, Mehmet Akif de, İslamcı hayat şeklinden yana olmuştur.


SİS

Tevfik Fikret’in Sis şiiri meşhurdur. Hatta bu şiirinde İstanbul’u fahişeye benzetir. Yahya Kemal de Fikret’e cevaben;

“Sana dün bir doruktan baktım aziz İstanbul

Görmedim gezmediğim, sevmediğim hiç bir yer

Ömrüm pek gönül tahtına keyfince heyet

Sade bir semtini sevmek bile bir ömre kıymet…”
dizelerini muharrir.


REVFİL FİKRET’E YANIT

her neyse bu öbür bir tartışmanın konusu, biz asıl konumuza dönelim.

Fikret, birebir şiirinde toplumsal yerginin dozunu her geçen gün artırır. Toplum tarafınca fazla bulunan hicivlere karşılığı Mehmet Akif verir.

Akif, Safahat yapıtının yedi kısmından birini oluşturan “Süleymaniye Kürsüsünden” Fikret’e seslenir.

“MEKTEBİ OLMAYAN FİLOZOFLAR”

Artık Allah’a söver,

daha sonra biraz bol para ver,

Hiç utanmaz

Protestanlara zangoçluk eder.”


(Zangoçluk, kilisede hizmet eden ve çan çalan kimse manasına gelmektedir)

Mehmet Akif ayrıyeten, Tevfik Fikret’in yanına bulunanlara yani Servet-i Fünun Edebiyatı’nın temsilcilerine “üç beş beyinsiz inek” der. Ulusal şair, “Bunlar filozof hepsi; ancak pek birçoklarının mektebi yok” diyerek tenkitlerini artırır.


Tevfik Fikret de Tarih-i Kadime isimli şiirinde Mehmet Akif’e yanıt yetiştirir.

Şöyle seslenir Akif’e…

Bize ne hoş Zangoçluğu yakıştırıvermişler

Lakin aldanmış olmayasın sakin üstadım

Müslüman oğluyum ne de olsa

Sen o hoş dini anlatma bana

O dinden senin kadar ben de anlarım

Ben de okudum o İlah kitabini


Müelliflerin kalemlerinden damlayan yumruk üzere sözler o periyot okurlarının tadını kaçırsa da, kalem didişmeleri ve polemikler edebiyatın tadı, tuzu olmuştur. Günümüz edebiyatına ve edebiyatçılarına baktığımızda o tuzun oldukçatan koktuğunu söyleyebiliriz.

İnsan hiç hengameleri özler mi?

Özlüyoruz işte…

Ergül Tosun

Kitap sayfası için bağlantı:

[email protected]

 
Üst