Osman Hamdi’nin erkek çocuk tablosu satıldı

JoKeR

Active member
R. RUVEYDA OKUMUŞ

Geçtiğimiz hafta GalleryNext’in düzenlediği 9. Çağdaş ve Klasik Eserler Müzayedesi’nde Osman Hamdi ve Hoca Ali İsteğin pek bilinmeyen iki tablosu müzayedede satıldı. Türkiye’de ve dünyanın çeşitli ülkelerinde düzenlenen müzayedelerde tabloları rekor fiyatlara satılan Osman Hamdi’nin erkek çocuk tablosu 726 bin liraya alıcı buldu.

Hoca Ali Rıza’nın Küçüksu Çeşmesi tablosu


Türk fotoğraf sanatının büyük ustası Osman Hamdi Beyefendi (1842-1910) bir kere daha sanat severlerin karşısına çıktı. Kendisine ilişkin olduğu kabul edilen portre temalı bir tablosu GalleryNext’in düzenlediği 9. Çağdaş ve Klasik Eserler Müzayedesi’nde satışa sunuldu. Müzayedenin en yüksek fiyatla satılan yapıtları başta kelamını ettiğimiz Osman Hamdi’nin 30×24 ölçülerindeki erkek çocuk tablosu ve Hoca Ali Rıza’nın (1858-1930) Göksu’yu resmettiği peyzaj çalışması oldu. 29 Ağustos Pazar günü saat 17:00’de online olarak gerçekleştirilen müzayedede yağlı boya tablo, heykel ve çeşitli nesnelerden oluşan 500’den çok sanat yapıtı yeni sahiplerini buldu.

Müze-i Hümayun Müdürü Osman Hamdi Beyefendi (Sultan II. Abdülhamid Yıldız Albümleri Koleksiyonu)


EN PAHALI TABLOSU

Türkiye’de ve dünyanın çeşitli ülkelerinde düzenlenen müzayedelerde tabloları rekor fiyatlara satılan Osman Hamdi’nin bir epeyce tablosu da Türkiye’deki müzelerde ziyaret edilebilir. Osman Hamdi, hem de dünyada satılan en bedelli Türk resmi olan “Kur’an Okuyan Kız” tablosunun da ressamıdır. Bu eser 2019 yılında Londra Bonham’s Müzayede Konutu’nda gerçekleşen bir müzayedede yaklaşık 50 milyon TL’ye satılmıştı. Bundan bir hafta daha sonra da “Yeşil Mescit’te Kuran Dersi” isimli tablosu açık arttırmaya çıkarıldı. Aşağı üst 130 yıllık eser, 4 milyon 640 bin sterline alıcı buldu. Sanatkarın, Devlet Fotoğraf Heykel Müzeleri, Pera Müzesi, Sakıp Sabancı Müzesi, Paris D’Orsay Müzesi üzere kurumlarda yapıtları bulunuyor.

MİMAR SİNAN KURUCUSU

Bu kadar değer biçilmez ve sanat kıymeti çok yüksek yapıtlara imza atan Osman Hamdi Beyefendi ressamlığının yanı sıra arkeolog ve müzeci kimliği ile de ön plana çıkmaktadır. Osmanlı sadrazamlarından İbrahim Ethem Paşa’nın oğlu olarak 1842’de Sakız Adası’nda doğan şöhretli ressam bununla birlikte birinci Türk arkeoloğu olarak da kabul edilmektedir. Bağdat’ta arkeolojik çalışmalara başlayarak Osmanlı devrindeki çağdaş arkeoloji çalışmalarına öncülük etmiştir. Ona asıl şöhreti kazandıran arkeolojik hafriyatı 1887-1888’de yaptığı Sayda Kral Mezarlığı (Lübnan) hafriyatları olmuştur. Bu hafriyatlar sırasında dünyaca ünlü İskender Lahdi’ni bularak İstanbul Arkeoloji Müzesi’ne getirmiştir. Bu müzenin 29 yıl müdürlüğünü yapmış ve müzeyi dünyanın en bilinen müzeleri içinde yer almasını sağlamıştır. Osman Hamdi “Sanayi-i Nefise Mekteb-i Alisi” yani bugünkü Mimar Sinan Üniversitesi Hoş Sanatlar Üniversitesi’nin de kurucusudur.

MÜDAHALE EDİLMİŞ BİR TABLO

Türk sanat ve arkeoloji tarihine çok pahalı çalışmalar yaparak katkı sunan Osman Hamdi Bey’e ilişkin olduğu kabul edilen ve şimdiye kadar pek bilinmeyen, nispeten küçük ölçülerde çalıştığı erkek çocuk tablosu ise 9. Çağdaş ve Klasik Eserler Müzayedesi’nin odağındaydı. Osman Hamdi’ye atfedilen kelam konusu tablo 1882’de resmedilmişti. Bu tablo, günümüzde İstanbul Fotoğraf ve Heykel Müzesi’nde bulunan “Fesli Çocuk” isimli tabloyla emsal özellikler gösterdiği ve ikisinin de birebir yıl (1882) resmedildiği düşünülüyor. Ressam, restoratör ve ekspertiz Fethi Kayaalp tarafınca onaylanan Osman Hamdi’nin bir erkek çocuğunu resmettiği bu portre online müzayedede vergi ve kurul ile birlikte 726 bin liraya satıldı.

Kayaalp ekspertiz raporunda tabloyu üslup özellikleri, imal tarihi, monogram ve yüzey değişimleri ile ele aldığı ve mukayeseli olarak incelediğini belirtiyor. Bu inceleme kararında tabloya iki defa müdahale edildiği, ikinci müdahaleden daha sonra yüzey değişimlerinin daha da artarak başkalaşmalara niye olduğunu tabir ediyor. Fethi Kayaalp’e bakılırsa tablonun hiç bir yerinde Osman Hamdi Bey’in bilinen ismi, monogram ve imzaları yer almıyor. Lakin tablo üzerine yazılan “4 Fev 82” halinde, tarih belirten sözden hareketle bu çalışmanın gerçek bir Osman Hamdi Beyefendi yapıtı olduğu kabul ediliyor.

Müzayedede Osman Hamdi ve Hoca Ali Rıza’dan öteki Fikret Otyam, Ziya Emil, Salvador Kısmı, İhtilal Erbil ve Erol Özden üzere çeşitli sanatkarların tabloları da satışa sunulmuştu.
 
Üst