JoKeR
Active member
Hayvanları Müdafaa Kanunu ile Türk Ceza Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilmesiyle hayvan haklarına ait birfazlaca düzenleme yapıldı. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığında koruma edilen evraklarda ise Osmanlı devrindeki hayvan haklarına yönelik uygulamalar dikkati çekti.
1574’te Kaz dağlarında tüfekle yapılan avcılığın, av hayvanlarının yok bulunmasına sebep olması niçiniyle Sultan II. Selim’in tüfekle zevk için avcılık yapanlara ait buyruğu.
ÖZEL MEKTUP YAZILMIŞ
Dokümanlar içinde Sultan III. Murat devrinde 1587’de İstanbul muhtesibi Mehmed Çavuş’un padişaha yazdığı, birtakım hamalların yük hayvanlarına kapasitelerinin üzerinde yük taşıttırdıklarına dair şikayet mektubu da yer aldı. Mehmed Çavuş’un, kelam konusu hayvanların çok yük sebebiyle yere yıkıldıkları ve epey yorulduklarına yer verdiği mektubu üzerine Padişah III. Murat’ın, hamallar kethüdasına hamalların, “hayvanların beslenmesine dikkat edilmesi, sakat ve zayıf hayvanlara tahammülünden çok yük taşıttırılmaması” konusunda uyarılmasını emrettiği görülüyor.
1587’de İstanbul muhtesibi Mehmed Çavuş’un Sultan III. Murat’a yazdığı kimi hamalların yük hayvanlarına kapasitelerinin üzerinde yük taşıttırdıklarına dair şikayet mektubu.
1812’ye ilişkin bir mahkeme sonucunda İstanbul Kadısı verdiği kararda şunlara dikkati çekiyor: “Hamal taifesi ellerinde bulunan merkeplere tahammüllerinden çok yük yüklediklerinden bu durumun hayvanlara eziyete yol açtığından bu biçimdesi hallere mahal verilmemesi hamallar kethüdasından bu hususta hamalları kati suretle uyarılması ve sürecin takip edilmesi istenmiştir.”
1 Eylül 1856 tarihindeki Sultan Abdülmecid periyoduna ilişkin bu evrakta cuma günleri atların nakliyecilikte kullanılmaması isteniyor.
CUMA GÜNÜ TATİL
Ayrıyeten 1 Eylül 1856 tarihindeki Sultan Abdülmecid periyoduna ilişkin bir diğer evrakta ise cuma günleri atların nakliyecilikte kullanılmaması isteniyor. İnsanların bu sonucu çiğnemesinin önüne geçilmesi için de o güne has çivili semer kullanılması ve hamal kethüdasından bu sonucun odunsuz uygulanması buyruğu de dokümanlarda belirtiliyor. Osmanlı’da hayvanlara merhametsizlik edilmesinin önüne geçmek ve hayvan haklarının korunması ismine yayımlanan talimatname de bulunuyor.
GÜVERCİNLERE İŞÇİ
Osmanlı’da yalnızca yük hayvanları değil, sokak hayvanları ve güvercinlerin de bakımına özel ilgi gösteriliyordu. Bu kapsamda Harem-i Şerif dahilinde güvercinlere yem atma hizmeti için çalışan gorevlendirilmesi yapılması da evraklarda dikkati çekiyor.
SOKAKTA KÖPEK EZENE CEZA VERİLDİ
Dokümanlarda, Osmanlı’nın Balkan topraklarındaki değerli bir kenti olan Üsküp’te toplumun ve mahallî idarenin sokak hayvanlarına gösterdiği merhamet de dikkati çekti. Üsküp Belediye Tahsildarı İsmail Hakkı’nın 1905’te Üsküp Belediye Başkanlığına gönderdiği bir yazıda, Tahtakale çarşısında gezmekte olan iki köpek yavrusunu otomobille dikkatsizlik kararı ezerek vefatlarına niye olan bir kişinin, esnafın şikayeti üzerine yakalanarak, belediyeye getirildiği, bu sıra dışı durum karşısında belediye lider vekili, mühendis ve katipten oluşan üç kişilik komitenin, köpek yavrularını ezen şahsa idari para cezası uyguladığı bilgisi yer aldı.
1574’te Kaz dağlarında tüfekle yapılan avcılığın, av hayvanlarının yok bulunmasına sebep olması niçiniyle Sultan II. Selim’in tüfekle zevk için avcılık yapanlara ait buyruğu.
ÖZEL MEKTUP YAZILMIŞ
Dokümanlar içinde Sultan III. Murat devrinde 1587’de İstanbul muhtesibi Mehmed Çavuş’un padişaha yazdığı, birtakım hamalların yük hayvanlarına kapasitelerinin üzerinde yük taşıttırdıklarına dair şikayet mektubu da yer aldı. Mehmed Çavuş’un, kelam konusu hayvanların çok yük sebebiyle yere yıkıldıkları ve epey yorulduklarına yer verdiği mektubu üzerine Padişah III. Murat’ın, hamallar kethüdasına hamalların, “hayvanların beslenmesine dikkat edilmesi, sakat ve zayıf hayvanlara tahammülünden çok yük taşıttırılmaması” konusunda uyarılmasını emrettiği görülüyor.
1587’de İstanbul muhtesibi Mehmed Çavuş’un Sultan III. Murat’a yazdığı kimi hamalların yük hayvanlarına kapasitelerinin üzerinde yük taşıttırdıklarına dair şikayet mektubu.
1812’ye ilişkin bir mahkeme sonucunda İstanbul Kadısı verdiği kararda şunlara dikkati çekiyor: “Hamal taifesi ellerinde bulunan merkeplere tahammüllerinden çok yük yüklediklerinden bu durumun hayvanlara eziyete yol açtığından bu biçimdesi hallere mahal verilmemesi hamallar kethüdasından bu hususta hamalları kati suretle uyarılması ve sürecin takip edilmesi istenmiştir.”
1 Eylül 1856 tarihindeki Sultan Abdülmecid periyoduna ilişkin bu evrakta cuma günleri atların nakliyecilikte kullanılmaması isteniyor.
CUMA GÜNÜ TATİL
Ayrıyeten 1 Eylül 1856 tarihindeki Sultan Abdülmecid periyoduna ilişkin bir diğer evrakta ise cuma günleri atların nakliyecilikte kullanılmaması isteniyor. İnsanların bu sonucu çiğnemesinin önüne geçilmesi için de o güne has çivili semer kullanılması ve hamal kethüdasından bu sonucun odunsuz uygulanması buyruğu de dokümanlarda belirtiliyor. Osmanlı’da hayvanlara merhametsizlik edilmesinin önüne geçmek ve hayvan haklarının korunması ismine yayımlanan talimatname de bulunuyor.
GÜVERCİNLERE İŞÇİ
Osmanlı’da yalnızca yük hayvanları değil, sokak hayvanları ve güvercinlerin de bakımına özel ilgi gösteriliyordu. Bu kapsamda Harem-i Şerif dahilinde güvercinlere yem atma hizmeti için çalışan gorevlendirilmesi yapılması da evraklarda dikkati çekiyor.
SOKAKTA KÖPEK EZENE CEZA VERİLDİ
Dokümanlarda, Osmanlı’nın Balkan topraklarındaki değerli bir kenti olan Üsküp’te toplumun ve mahallî idarenin sokak hayvanlarına gösterdiği merhamet de dikkati çekti. Üsküp Belediye Tahsildarı İsmail Hakkı’nın 1905’te Üsküp Belediye Başkanlığına gönderdiği bir yazıda, Tahtakale çarşısında gezmekte olan iki köpek yavrusunu otomobille dikkatsizlik kararı ezerek vefatlarına niye olan bir kişinin, esnafın şikayeti üzerine yakalanarak, belediyeye getirildiği, bu sıra dışı durum karşısında belediye lider vekili, mühendis ve katipten oluşan üç kişilik komitenin, köpek yavrularını ezen şahsa idari para cezası uyguladığı bilgisi yer aldı.