JoKeR
Active member
9. Boğaziçi Sinema Şenliği 1 haftalık ağır bir programın akabinde bugün düzenlenecek merasimle sona erecek. Şenliğin ulusal uzun metraj sinema kategorisi sinemalarını sinemada izleme imkanı bulduk. Yakın periyotta yenilenen Atlas Sineması, yeni haliyle birinci kere bir şenliğe konut sahipliği yaptı. Özgün mimariye dokunulmadan, şenlik fonksiyonelliğine daha fazlaca hizmet edecek biçimde tasarlanmış. Binada yer alan Sinema Müzesi’ni de inceleme fırsatım oldu lakin ayrıntılı anlatılması gereken başka bir bahis olduğundan bir kenara bırakıyorum.
Kafes
Türkiye’nin genç şenliklerinden biri bulunmasına karşın kısa vakitte önemli ivme kazanan Boğaziçi Sinema Şenliği, masterclass, forum, müsabaka ve gösterimlerle dolu programı sundu. Genel manada başarılıydı.
ULUSAL KATEGORİDE GÜÇLÜ İÇERİK
Gelelim ulusal uzun metraj kategorisindeki sinemalara…
Her birini tek tek değerlendireceğim. Öncesindeyse kimi konuların altını çizeceğim.
Bağlılık Hasan
Öncelikle seçki çeşitlilik açısından zengindi. Çocuk, aile, bayan, art sokak, erkek, sendika, ticaret ahlakı, toplumsal ahlak, dindarlık üzere epeyce çeşitli konularda kıymetlendirme yapan ve izleyicinin heybesine soru yerleştiren üretimler izledik. Yalnızca mevzu itibariyle değil, çeşit ve metot bakımından da çeşitlilik kelam konusuydu. Birtakım sinemaların nasıl olmuş da şenliğe kabul edilmiş olduğunu ya da yarıştırıldığı kategoriyi anlayamasak da sinema ile dolu geçen bir haftadan ötürü fazlaca memnunuz.
İçimdeki Kahraman
BAĞLILIK HASAN
Semih Kaplanoğlu’nun yeni sineması Bağlılık Hasan, bağlılık üçlemesinin ikinci sineması olarak Türkiye’deki seyirciyle buluştu. Cannes Sinema Festivali’nde yarışan sinemada, çiftçilikle uğraşan Hasan’ın, ailesi ve yakın etrafı ile ilgisinin kritik bir eşikten geçmesini ve vicdan muhasebesini anlatıyor. Baba mirası meyve bahçesi ve tarlasına dikilmek istenen elektrik direği, Hasan için yeni fırsatları, yani imtihanları doğurur. Hacca gitme hazırlığı da yapan Hasan ve eşinin yaşadıkları, kararları, kararsızlıkları ve toplumsal ortamdaki rolleri, bilhassa mütedeyyin kimliği olan karakterlerin riyakarlığına sahne oluyor. İnsanoğlunun -dindar da olsa- çağdaş vakitte para ile kurduğu bağlantıyı irdeleyen ve itham etmeden eleştiren sinema, şenlikteki büyük mükafatların en kuvvetli adaylarından.
Koridor
İÇİMDEKİ KAHRAMAN
Şenliğin en dikkat çeken sinemalarından… Direktör Sinan Sertel’in orta akımın peşinde koştuğu İçimdeki Kahraman, kıssası, problemi, yorumu ve vurgusu itibariyle isminden kelam ettiriyor. Çizgi roman estetiği ile Marvel Cihanı başta olmak üzere bütün muhteşem kahraman yaklaşımlarına göndermeler yapan sinemanın bilhassa sanat idaresi takdir topladı. Başarılı oyunculukları, teknik başarısı ve samimi yaklaşımı kendini hissettiren sinema, orta akım yapmaya çalışırken ortada kalma dezavantajlarına düşmüş. Gişeye de şenliğe de hitap etmenin peşinde koşarken çakıl taşlarına takılmış. Soyunulan usul ülkemizde pek başvurulmayan tipten olduğu için aksaklıkları gözardı ederek direktörün ve takımın hamasetini takdir ediyoruz.
İki Şafak içinde
İKİ ŞAFAK ORTASINDA
İstanbul’daki birinci gösterimini Boğaziçi Sinema Festivali’nde yapan sinema, Selman Nacar’ın birinci uzun metraj çalışması. Ahlak sorgulaması yapan sinemanın baş karakteri Kadir, fabrikalarında çalışan bir çalışanın kaza kararı ölmesi üzerine ortasından çıkamayacağı bir cendereye düşer. Ailesi ve gerçekler içinde gidip gelen ahlak sorgulaması yapan Kadir, kapitalist sömürü sistemi ile vicdanı içinde tercih yapmak zorunda kalacaktır. Uzun vakittir merakla beklediğim sinema başarılı bir birinci uzun metraj üretim. Oyunculuk ve kıssadaki kimi nüansların ikna ediciliği zedelemesi haricinde pak bir iş çıkarılmış. İki Şafak içinde, şenliğin büyük ödüllerinin kuvvetli adayı…
OKUL TIRAŞI
Doğu Anadolu’da sert kış koşullarında bir yatılı okul… Okul yöneticileri, gönülsüzce geldikleri bölgedeki memnuniyetsizliklerini hallerine yansıtmaktadır. çabucak hemen 10 yaşındaki Yusuf, gizemli bir biçimde hastalanan ve durumu her an daha da berbata giden arkadaşını hastaneye ulaştırmak ister. Yusuf’un pak uğraşının sonunda izleyiciyi sürpriz beklemektedir. Ulusal ve milletlerarası şenliklerde son periyotta en çok ödül alan Türk imali olan Okul Tıraşı, şenliğin de en kuvvetli üretimlerinden. Direktör Ferit Karahan, sinema lisanını bölgenin çetin kurallarına ve öyküye uygun biçimde tasarlarken, bilhassa çocukların doğal ve başarılı oyunculuğu yardımıyla emeline ulaşıyor. Öyküsü ise soru barındırıyor. “Bir olay örgüsünde hiç mi dürüst ve düzgün biri olmaz” üzere bir soru aklımızdan geçmiyor değil. Öğretmenlerden ünite sorunun karşılığı olabiliyor üzere lakin yetmiyor.
ANADOLU LEOPARI
Anadolu’ya has hayvanlardan olan Anadolu Leoparı’nın yalnızlığı ve mahpusluğunun, bir hayvanat bahçesi müdürü ile özdeşleştirilerek sunulduğu sinema teknik olarak vasatın üzerinde. Bir birinci sinema olarak derli toplu diyebiliriz. Oyuncu takımı deneyimli isimlerden oluşuyor. Biroldukça ortak imalcisi var. Ve bu denli avantaja karşın sinema yaklaşım meselesine kurban gidiyor. En başta öykü, aşikâr bir ideolojik temel ile eleştirisini karikatürize ederek sahicilikten uzaklaşıyor. Usta oyuncular sinema lisanına fazla gelecek biçimde tiyatral oynuyor. Kimi klişe planlar ve karakteri tipe çeviren zayıflıklar da eklenince, fazlaca kuvvetli olabilecek bir sinema zayıflıyor. Bilhassa kimi karakterlerin muhafazakar kısmı amaç alan karikatürize halleri, sineması inandırıcılıktan hayli geriye taşıyor.
KORİDOR
Tek yerde, yalnızca 2 ana oyuncu ile uzun metraj sinema… Direktör Erkan Tahhuşoğlu, iki yaşlı hanımın hayata ve birbirlerine tahammülünü tesirli sinematografi ile sunuyor. Yaşlıların ruh haline şahitlik edebilmemiz için dar açılı kamera tercihleri ve az ışıklı ortamlar ile baskılı atmosfer oluşturan sinema, bilhassa sanat ve imaj idaresi noktasında isminden kelam ettiriyor.
POTA
Hem aile tıpkı vakitte çocuk öyküsü… Çocukların ailesi ve ailelerin çocuğu… Ahmet Toklu’nun birinci uzun metraj sineması olan Pota, kenar mahalle çocuklarının kendilerine oynayabilecekleri bir basketbol potası yapması ve çocuk dünyalarıyla peşinden koştukları hayallerine odaklanıyor. Samimi usulünü hissettiren sinema, birinci sinema dezavantajlarını bu samimiyetinin gerisinde gizliyor.
SABIRSIZLIK VAKTİ
Şenliğin çocuk merkezli bir öbür sineması de Sabırsızlık Vakti. Direktör Aydın Orak’ın sınıfsal farklılıklara çocuk gözünden baktığı öyküsüyle başka bir yerde duruyor. Diyarbakır’ın yakıcı sıcağı altında fakir bir kenar mahallede yaşayan iki kardeşin, mahallelerinin çabucak yanındaki lüks sitenin havuzuna girmek için verdiği uğraş mevzu ediliyor.
KAFES
Şenliğin en sıkıntı sinemalarından biri. Direktör Cemil Ağacıkoğlu’nun daha evvelki Eylül sinemasının atmosferini hatırlatan üretim, eski polis memuru Hasan’ın, art sokaklarda yaşamaya başladığı yeni ömrü ve yakın etrafı ile ortasından çıkamadığı ruh ve his dünyasını aktarıyor. Ahlak sorgulaması yapan sinema, kamera ve ışık kullanması ile Hasan’ın ruh halini seyirciye de yaşatıyor.
LACİVERT GECE
Direktör Muhammet Çakıral, sendikal haklar ve personel sınıfı problemini ele alıyor. İşsiz bir futbol antrenörü olan Semih, madende çalışmak zorunda kalır ve ocakta çökme olması kararı kolunu yitirir. Ocak sahipleri, ortacılar yoluyla fakir kazazedelere kan parası ödeyerek olayı kapatmak ister. Semih bu teklifi reddederek tüzel çaba başlatır. elbette etrafından reaksiyon görür.
Sinemanın değerli konusu didaktik bir senaryo ve zayıf oyunculuklarla baltalanıyor.
Kafes
Türkiye’nin genç şenliklerinden biri bulunmasına karşın kısa vakitte önemli ivme kazanan Boğaziçi Sinema Şenliği, masterclass, forum, müsabaka ve gösterimlerle dolu programı sundu. Genel manada başarılıydı.
ULUSAL KATEGORİDE GÜÇLÜ İÇERİK
Gelelim ulusal uzun metraj kategorisindeki sinemalara…
Her birini tek tek değerlendireceğim. Öncesindeyse kimi konuların altını çizeceğim.
Bağlılık Hasan
Öncelikle seçki çeşitlilik açısından zengindi. Çocuk, aile, bayan, art sokak, erkek, sendika, ticaret ahlakı, toplumsal ahlak, dindarlık üzere epeyce çeşitli konularda kıymetlendirme yapan ve izleyicinin heybesine soru yerleştiren üretimler izledik. Yalnızca mevzu itibariyle değil, çeşit ve metot bakımından da çeşitlilik kelam konusuydu. Birtakım sinemaların nasıl olmuş da şenliğe kabul edilmiş olduğunu ya da yarıştırıldığı kategoriyi anlayamasak da sinema ile dolu geçen bir haftadan ötürü fazlaca memnunuz.
İçimdeki Kahraman
BAĞLILIK HASAN
Semih Kaplanoğlu’nun yeni sineması Bağlılık Hasan, bağlılık üçlemesinin ikinci sineması olarak Türkiye’deki seyirciyle buluştu. Cannes Sinema Festivali’nde yarışan sinemada, çiftçilikle uğraşan Hasan’ın, ailesi ve yakın etrafı ile ilgisinin kritik bir eşikten geçmesini ve vicdan muhasebesini anlatıyor. Baba mirası meyve bahçesi ve tarlasına dikilmek istenen elektrik direği, Hasan için yeni fırsatları, yani imtihanları doğurur. Hacca gitme hazırlığı da yapan Hasan ve eşinin yaşadıkları, kararları, kararsızlıkları ve toplumsal ortamdaki rolleri, bilhassa mütedeyyin kimliği olan karakterlerin riyakarlığına sahne oluyor. İnsanoğlunun -dindar da olsa- çağdaş vakitte para ile kurduğu bağlantıyı irdeleyen ve itham etmeden eleştiren sinema, şenlikteki büyük mükafatların en kuvvetli adaylarından.
Koridor
İÇİMDEKİ KAHRAMAN
Şenliğin en dikkat çeken sinemalarından… Direktör Sinan Sertel’in orta akımın peşinde koştuğu İçimdeki Kahraman, kıssası, problemi, yorumu ve vurgusu itibariyle isminden kelam ettiriyor. Çizgi roman estetiği ile Marvel Cihanı başta olmak üzere bütün muhteşem kahraman yaklaşımlarına göndermeler yapan sinemanın bilhassa sanat idaresi takdir topladı. Başarılı oyunculukları, teknik başarısı ve samimi yaklaşımı kendini hissettiren sinema, orta akım yapmaya çalışırken ortada kalma dezavantajlarına düşmüş. Gişeye de şenliğe de hitap etmenin peşinde koşarken çakıl taşlarına takılmış. Soyunulan usul ülkemizde pek başvurulmayan tipten olduğu için aksaklıkları gözardı ederek direktörün ve takımın hamasetini takdir ediyoruz.
İki Şafak içinde
İKİ ŞAFAK ORTASINDA
İstanbul’daki birinci gösterimini Boğaziçi Sinema Festivali’nde yapan sinema, Selman Nacar’ın birinci uzun metraj çalışması. Ahlak sorgulaması yapan sinemanın baş karakteri Kadir, fabrikalarında çalışan bir çalışanın kaza kararı ölmesi üzerine ortasından çıkamayacağı bir cendereye düşer. Ailesi ve gerçekler içinde gidip gelen ahlak sorgulaması yapan Kadir, kapitalist sömürü sistemi ile vicdanı içinde tercih yapmak zorunda kalacaktır. Uzun vakittir merakla beklediğim sinema başarılı bir birinci uzun metraj üretim. Oyunculuk ve kıssadaki kimi nüansların ikna ediciliği zedelemesi haricinde pak bir iş çıkarılmış. İki Şafak içinde, şenliğin büyük ödüllerinin kuvvetli adayı…
OKUL TIRAŞI
Doğu Anadolu’da sert kış koşullarında bir yatılı okul… Okul yöneticileri, gönülsüzce geldikleri bölgedeki memnuniyetsizliklerini hallerine yansıtmaktadır. çabucak hemen 10 yaşındaki Yusuf, gizemli bir biçimde hastalanan ve durumu her an daha da berbata giden arkadaşını hastaneye ulaştırmak ister. Yusuf’un pak uğraşının sonunda izleyiciyi sürpriz beklemektedir. Ulusal ve milletlerarası şenliklerde son periyotta en çok ödül alan Türk imali olan Okul Tıraşı, şenliğin de en kuvvetli üretimlerinden. Direktör Ferit Karahan, sinema lisanını bölgenin çetin kurallarına ve öyküye uygun biçimde tasarlarken, bilhassa çocukların doğal ve başarılı oyunculuğu yardımıyla emeline ulaşıyor. Öyküsü ise soru barındırıyor. “Bir olay örgüsünde hiç mi dürüst ve düzgün biri olmaz” üzere bir soru aklımızdan geçmiyor değil. Öğretmenlerden ünite sorunun karşılığı olabiliyor üzere lakin yetmiyor.
ANADOLU LEOPARI
Anadolu’ya has hayvanlardan olan Anadolu Leoparı’nın yalnızlığı ve mahpusluğunun, bir hayvanat bahçesi müdürü ile özdeşleştirilerek sunulduğu sinema teknik olarak vasatın üzerinde. Bir birinci sinema olarak derli toplu diyebiliriz. Oyuncu takımı deneyimli isimlerden oluşuyor. Biroldukça ortak imalcisi var. Ve bu denli avantaja karşın sinema yaklaşım meselesine kurban gidiyor. En başta öykü, aşikâr bir ideolojik temel ile eleştirisini karikatürize ederek sahicilikten uzaklaşıyor. Usta oyuncular sinema lisanına fazla gelecek biçimde tiyatral oynuyor. Kimi klişe planlar ve karakteri tipe çeviren zayıflıklar da eklenince, fazlaca kuvvetli olabilecek bir sinema zayıflıyor. Bilhassa kimi karakterlerin muhafazakar kısmı amaç alan karikatürize halleri, sineması inandırıcılıktan hayli geriye taşıyor.
KORİDOR
Tek yerde, yalnızca 2 ana oyuncu ile uzun metraj sinema… Direktör Erkan Tahhuşoğlu, iki yaşlı hanımın hayata ve birbirlerine tahammülünü tesirli sinematografi ile sunuyor. Yaşlıların ruh haline şahitlik edebilmemiz için dar açılı kamera tercihleri ve az ışıklı ortamlar ile baskılı atmosfer oluşturan sinema, bilhassa sanat ve imaj idaresi noktasında isminden kelam ettiriyor.
POTA
Hem aile tıpkı vakitte çocuk öyküsü… Çocukların ailesi ve ailelerin çocuğu… Ahmet Toklu’nun birinci uzun metraj sineması olan Pota, kenar mahalle çocuklarının kendilerine oynayabilecekleri bir basketbol potası yapması ve çocuk dünyalarıyla peşinden koştukları hayallerine odaklanıyor. Samimi usulünü hissettiren sinema, birinci sinema dezavantajlarını bu samimiyetinin gerisinde gizliyor.
SABIRSIZLIK VAKTİ
Şenliğin çocuk merkezli bir öbür sineması de Sabırsızlık Vakti. Direktör Aydın Orak’ın sınıfsal farklılıklara çocuk gözünden baktığı öyküsüyle başka bir yerde duruyor. Diyarbakır’ın yakıcı sıcağı altında fakir bir kenar mahallede yaşayan iki kardeşin, mahallelerinin çabucak yanındaki lüks sitenin havuzuna girmek için verdiği uğraş mevzu ediliyor.
KAFES
Şenliğin en sıkıntı sinemalarından biri. Direktör Cemil Ağacıkoğlu’nun daha evvelki Eylül sinemasının atmosferini hatırlatan üretim, eski polis memuru Hasan’ın, art sokaklarda yaşamaya başladığı yeni ömrü ve yakın etrafı ile ortasından çıkamadığı ruh ve his dünyasını aktarıyor. Ahlak sorgulaması yapan sinema, kamera ve ışık kullanması ile Hasan’ın ruh halini seyirciye de yaşatıyor.
LACİVERT GECE
Direktör Muhammet Çakıral, sendikal haklar ve personel sınıfı problemini ele alıyor. İşsiz bir futbol antrenörü olan Semih, madende çalışmak zorunda kalır ve ocakta çökme olması kararı kolunu yitirir. Ocak sahipleri, ortacılar yoluyla fakir kazazedelere kan parası ödeyerek olayı kapatmak ister. Semih bu teklifi reddederek tüzel çaba başlatır. elbette etrafından reaksiyon görür.
Sinemanın değerli konusu didaktik bir senaryo ve zayıf oyunculuklarla baltalanıyor.