JoKeR
Active member
Ahmet Oktay’ın 1982’de Sezai Karakoç hakkında kaleme aldığı yazının başlığı manidardır. “Resmi İdeoloji tarafınca Dışlanan-Yazınsal İktidarı Dışlayan Bir Şair: Sezai Karakoç” başlıklı yazı “sol” bölümün Karakoç’a düzenlediği sükût suikastının haricinde istisnai bir çalışmadır. Karakoç’un prensipli duruşu onun “Diriliş” fikriyatının koca bir çınara dönüşmesini mümkün kılmıştır. O yalnızca “dışlanmış” bir mağdur değil dışta durmayı göze almış, kendi fikriyatından taviz vermemeyi “dışta” kalma değerine başarmıştır. 1982’de yok sayılan Sezai Karakoç, bugün birebir biçimde görmezden gelinen bir kişi olarak görülemez. Her geçen gün Karakoç hakkında kitaplar yayınlanıyor, sempozyumlar düzenleniyor yahut mecmualarda özel sayılara/dosyalara yer veriliyor. Bugün direkt Karakoç’u yahut Diriliş’i husus edinmeyen bir epey metinde ismi anılır, ondan alıntılar yapılır. Bugün itibariyle kamusal alan Karakoç’u bir biçimde kabul etmek zorunda kaldı. Lakin bir şairin/yazarın başına gelebilecek en kötü şey “sükût suikastı” değil maalesef. Bir de gürültüye getirilme tehlikesi vardır edebiyatçıların. Klişe övgü yağmuruna maruz kalmak muharririn yapıtını idrakın dışına sürgün eder. Okunma, anlaşılma, tartışılma talihini övgülerle yitiren bir edebiyatçının maruz kaldığı haksızlık “sükût suikastına” maruz kalan bir muharririn uğrayacağı haksızlıktan hiç de geri kalmaz.
DURULUŞ MUŞTUSUNUN ART PLANINA DİKKAT ÇEKİYOR
Sezai Karakoç’un Niyet Ufukları, Mehmet Erdoğan, Kopernik Yayınları, 2021, 144 sayfa
Mehmet Erdoğan’ın “Sezai Karakoç’un Niyet Ufukları” isimli kitabı tam da bu iki tehlikeye karşı neler yapılabileceğine dair örnek bir çalışma olarak kıymetlendirilebilir. Karakoç’un fikir dünyasını tahlil eden bu kitap, yalnızca Türkiye’nin değil genel olarak İslam coğrafyasının bugününü ve geleceğini tefekkür eden Sezai Bey’in “Diriliş” fikriyatını panoramik bir okumaya tabi tutuyor. Kitapta yer alan her kısım “muhtasar” birer kitap üzere. Olabildiğince ağır işlenmiş mevzular. Her kısmın daha “oylumlu” çalışmalara ilham kaynağı olması gerektiğini söylemek hiç de abartılı olmaz. Uzun kelamın kısası şunu rahatlıkla söyleyebiliriz. Durdurulmuş bir medeniyetin, özgüvenini yitirmiş, kökleriyle bağını yitirmiş çocuklarına hamasi olmayan, ayağı yere basan bir “Diriliş” muştusu vermesinin art planını kitaplaştırıyor “Sezai Karakoç’un Fikir Ufukları”.
Karakoç’un Habur ile Kapıkule ortasına sığmayan fikir ufkunu adım adım tahlil eden Erdoğan, kendi lisan ve kavram dünyasını nasıl inşa ettiğine dair öbür yerlerde kolay kolay rastlamayacağımız okumalar yapıyor. Bu çerçevede kitapta, Sezai Karakoç niyeti denince akla birinci gelen İslam Dünyasına Bakışı, Dış Siyaset Vizyonu üzere şayet olmazsa olmaz diyebileceğimiz başlıklar olduğu üzere Sezai Karakoç ve Nurculuk, Güneydoğu yahut Kürt Sorunu üzere mayınlı yerde yer aldığı için Karakoç çalışmalarında pek girilmeyen alanlar da özel kısımlara yer veriliyor. Her iki kısım de Türkiye’nin yakın siyasi ve kültürel tarihinde çalışılması gereken çok tema olduğuna işaret etmenin ötesine geçiyor ve kelam konusu alanlarda yiğit adımlar atarken “Sezai Karakoç’un Fikir Ufukları”nda görmezden gelinen bölgelerin haritalarını çiziyor.
Mehmet Erdoğan, kitabı yazarken kitaplarıyla yetinmemiş ve Sezai Karakoç’un konuşmalarını da tek tek tarayarak “hemen çabucak kitaplaşmamış” büyük bir külliyatı da kaynakları ortasına dâhil etmiş. Diriliş Dergisi’nin son sayısının yayınlandığı 5 Şubat 1992’den beri hiç bir yeni yazısı yayınlanmamış olması Karakoç’un konuşmalarını daha da değerli kılıyor. Umarız Karakoç’un konferans ve meydan konuşmalarını bir ortaya getiren “Çıkış Yolu”nun kitaplaşması üzere bu konuşmaları da kitaplaşması mümkün olur. Aksi takdirde Mehmet Erdoğan’ın verdiği örneklerden de anladığımız üzere “Sezai Karakoç’un Niyet Ufukları”nı kuşatabilmemiz mümkün olamayacaktır.
KARAKOÇ’U ANLAMAK İÇİN BİR YOL HARİTASI
Mehmet Erdoğan’ın kitabında dikkate ve anmaya bedel bir taraf daha var. Karakoç’un kitaplarında yer alan yazıları da mecmualarda yayınlandıkları, kaleme alındıkları periyotlardaki siyasi, kültürel, toplumsal konjonktürleri ortasında kıymetlendirerek örnek alınması gereken bir mesaiye imza atıyor. Çünkü biz, artık tamamlanmış ve yıllardır var olan bir külliyata bakıyor ve güya baştan beri daima bu biçimdeymiş üzere manalandırıyoruz. halbuki Karakoç’un fikriyatı birden teğe ve bir bütün olarak oluşmadı ve yayınlanmadı. yıllar seneler uzunluğu sürmüş bir inşa süreci var Karakoç külliyatı hakkında çalışma yapanların da yalnızca sonuçları olan yapıtlardan değil yapıtların oluşma sürecinden de haberdar olması gerekiyor. Aksi takdirde “Diriliş” fikriyatı bağlamsız ve mesnetsiz lirik metinler üzere algılanmaya başlanır. halbuki “Diriliş” yaşadığımız çağın kaygısına derman olma tezi taşıyan ve İslam’ı mesnet alan bir “vizyon” inşa etme çalışmasıdır.
Mehmet Erdoğan’ın “Sezai Karakoç’un Niyet Ufukları” kitabı bu manada öncü bir çalışma olarak nitelendirilebilir. Umarız yalnızca mevzusuyla değil inşa sürecinde gözetilen titizliğiyle de ilham verici bir kitap olur.
Bir yol haritası kazandırıyor “Sezai Karakoç’un Niyet Ufukları” ve katetmemiz gereken hayli yolun olduğunu bize yenidenen hatırlatıyor.
Not: Mevzuyla direkt alakası olmasa da Ebubekir Eroğlu’nun Şubat 1981’de yayınlanan ve daha sonra anlaşılmayan bir biçimde tekrar yayınlanmayan “Sezai Karakoç’un Şiiri” kitabının değerini ve kıymetini yineen hatırlatmak isterim. 40 yıl evvel yayınlanan bu kitap için bir temennim olacak. Umarım yeniden yayınlanır…
DURULUŞ MUŞTUSUNUN ART PLANINA DİKKAT ÇEKİYOR
Sezai Karakoç’un Niyet Ufukları, Mehmet Erdoğan, Kopernik Yayınları, 2021, 144 sayfa
Mehmet Erdoğan’ın “Sezai Karakoç’un Niyet Ufukları” isimli kitabı tam da bu iki tehlikeye karşı neler yapılabileceğine dair örnek bir çalışma olarak kıymetlendirilebilir. Karakoç’un fikir dünyasını tahlil eden bu kitap, yalnızca Türkiye’nin değil genel olarak İslam coğrafyasının bugününü ve geleceğini tefekkür eden Sezai Bey’in “Diriliş” fikriyatını panoramik bir okumaya tabi tutuyor. Kitapta yer alan her kısım “muhtasar” birer kitap üzere. Olabildiğince ağır işlenmiş mevzular. Her kısmın daha “oylumlu” çalışmalara ilham kaynağı olması gerektiğini söylemek hiç de abartılı olmaz. Uzun kelamın kısası şunu rahatlıkla söyleyebiliriz. Durdurulmuş bir medeniyetin, özgüvenini yitirmiş, kökleriyle bağını yitirmiş çocuklarına hamasi olmayan, ayağı yere basan bir “Diriliş” muştusu vermesinin art planını kitaplaştırıyor “Sezai Karakoç’un Fikir Ufukları”.
Karakoç’un Habur ile Kapıkule ortasına sığmayan fikir ufkunu adım adım tahlil eden Erdoğan, kendi lisan ve kavram dünyasını nasıl inşa ettiğine dair öbür yerlerde kolay kolay rastlamayacağımız okumalar yapıyor. Bu çerçevede kitapta, Sezai Karakoç niyeti denince akla birinci gelen İslam Dünyasına Bakışı, Dış Siyaset Vizyonu üzere şayet olmazsa olmaz diyebileceğimiz başlıklar olduğu üzere Sezai Karakoç ve Nurculuk, Güneydoğu yahut Kürt Sorunu üzere mayınlı yerde yer aldığı için Karakoç çalışmalarında pek girilmeyen alanlar da özel kısımlara yer veriliyor. Her iki kısım de Türkiye’nin yakın siyasi ve kültürel tarihinde çalışılması gereken çok tema olduğuna işaret etmenin ötesine geçiyor ve kelam konusu alanlarda yiğit adımlar atarken “Sezai Karakoç’un Fikir Ufukları”nda görmezden gelinen bölgelerin haritalarını çiziyor.
Mehmet Erdoğan, kitabı yazarken kitaplarıyla yetinmemiş ve Sezai Karakoç’un konuşmalarını da tek tek tarayarak “hemen çabucak kitaplaşmamış” büyük bir külliyatı da kaynakları ortasına dâhil etmiş. Diriliş Dergisi’nin son sayısının yayınlandığı 5 Şubat 1992’den beri hiç bir yeni yazısı yayınlanmamış olması Karakoç’un konuşmalarını daha da değerli kılıyor. Umarız Karakoç’un konferans ve meydan konuşmalarını bir ortaya getiren “Çıkış Yolu”nun kitaplaşması üzere bu konuşmaları da kitaplaşması mümkün olur. Aksi takdirde Mehmet Erdoğan’ın verdiği örneklerden de anladığımız üzere “Sezai Karakoç’un Niyet Ufukları”nı kuşatabilmemiz mümkün olamayacaktır.
KARAKOÇ’U ANLAMAK İÇİN BİR YOL HARİTASI
Mehmet Erdoğan’ın kitabında dikkate ve anmaya bedel bir taraf daha var. Karakoç’un kitaplarında yer alan yazıları da mecmualarda yayınlandıkları, kaleme alındıkları periyotlardaki siyasi, kültürel, toplumsal konjonktürleri ortasında kıymetlendirerek örnek alınması gereken bir mesaiye imza atıyor. Çünkü biz, artık tamamlanmış ve yıllardır var olan bir külliyata bakıyor ve güya baştan beri daima bu biçimdeymiş üzere manalandırıyoruz. halbuki Karakoç’un fikriyatı birden teğe ve bir bütün olarak oluşmadı ve yayınlanmadı. yıllar seneler uzunluğu sürmüş bir inşa süreci var Karakoç külliyatı hakkında çalışma yapanların da yalnızca sonuçları olan yapıtlardan değil yapıtların oluşma sürecinden de haberdar olması gerekiyor. Aksi takdirde “Diriliş” fikriyatı bağlamsız ve mesnetsiz lirik metinler üzere algılanmaya başlanır. halbuki “Diriliş” yaşadığımız çağın kaygısına derman olma tezi taşıyan ve İslam’ı mesnet alan bir “vizyon” inşa etme çalışmasıdır.
Mehmet Erdoğan’ın “Sezai Karakoç’un Niyet Ufukları” kitabı bu manada öncü bir çalışma olarak nitelendirilebilir. Umarız yalnızca mevzusuyla değil inşa sürecinde gözetilen titizliğiyle de ilham verici bir kitap olur.
Bir yol haritası kazandırıyor “Sezai Karakoç’un Niyet Ufukları” ve katetmemiz gereken hayli yolun olduğunu bize yenidenen hatırlatıyor.
Not: Mevzuyla direkt alakası olmasa da Ebubekir Eroğlu’nun Şubat 1981’de yayınlanan ve daha sonra anlaşılmayan bir biçimde tekrar yayınlanmayan “Sezai Karakoç’un Şiiri” kitabının değerini ve kıymetini yineen hatırlatmak isterim. 40 yıl evvel yayınlanan bu kitap için bir temennim olacak. Umarım yeniden yayınlanır…