Hilal Köylü
Ankara
Kara para aklamakla suçlanan ve ABD’nin talebiyle Avusturya’da 19 Haziran’da tutuklanan iş insanı Sezgin Baran Korkmaz’ın akıbetinin 5 Temmuz’da hakim karşısına çıkacağı duruşmada muhakkak olması bekleniyor. Viyana yakınlarındaki Wels kentinde ikinci defa daha hakim karşısına çıkacak olan Korkmaz’ın iadesini ise hem Türkiye birebir vakitte ABD istiyor.
Ankara’nın iade belgesini Avusturya makamlarına ilettiklerini söyleyen Viyana’daki Türkiye Büyükelçisi Ozan Ceyhun, DW Türkçe’ye yaptığı açıklamada “Avusturya Dışişleri bizden birinci iade için tutuklama talebimizi 19 Haziran günü aldı ve 20 Haziran sabahı teyit etti. İade ile ilgili belgemizi da 22 Haziran günü alan Dışişleri Bakanlığı bunu da 23 Haziran sabahı teyit etti” bilgisini verdi. Korkmaz’ın iadesini istediği ABD’de de ise Korkmaz’a yöneltilen suçlamaların yer aldığı iddianame hazır. Korkmaz iddianamede 133 milyon dolar kara parayı Türkiye’de aklamakla itham ediliyor.
Korkmaz’ın iadesinin hangi ülkeye yapılacağı tartışmasının yanı sıra cevabı aranan bir öbür soru ise Korkmaz’ın ABD’ye iade edilmesi durumunda yüksek mahpus cezasından kurtulmak için Reza Zarrab üzere savcılarla anlaşıp anlaşamayacağı. Muahede yoluna gitmesi ise Korkmaz’ın Türkiye’deki ilişkilerini da Zarrab üzere ABD’li yetkililerle paylaşacağı manasına geliyor.
Korkmaz’ın hangi ülkeye iade edileceğini, iade edilirse Reza Zarrab üzere itirafçı olup olamayacağını ve Korkmaz’ın iade edileceği ülkeyi seçip seçemeyeceğini memleketler arası ceza hukuku uzmanı Timuçin Köprülü ve New York Barosu’ndan avukat Cahit Akbulut’la konuştuk.
“İade süreci uzayabilir”
Atılım Üniversitesi’nden milletlerarası ceza hukukçusu Timuçin Köprülü, evvela ABD ile Avusturya içinde 2000 yılında yürürlüğe giren hatalıların iadesi muahedesi olduğuna, bu muahedeye da 2005’te bir protokolle ek yapıldığına dikkat çekiyor.
Köprülü’nün verdiği bilgilere bakılırsa muahede mucibince iade talebi başka ülkeye ulaştığında, yetkili mahkeme “iade edilebilir ya da edilemez” diye iki biçimde karar verilebiliyor. Korkmaz için Avusturya’dan “iade edilemez” sonucu çıkarsa Avusturya iç mevzuatına nazaran de savcının buna itiraz yetkisi bulunuyor. İtiraz sonuç vermezse ya da iade edilmeme sonucu katılaşırsa kişi iade edilemiyor. “İade edilebilir” sonucuna karşı da kanun yolları olduğunu belirten ceza hukukçusu Köprülü, sürecin uzayabileceğine işaret ediyor.
Köprülü, sürecin nasıl uzayabileceğini de “Kişinin iade edilebilir olduğu karar katılaşırsa belge, Avusturya Adalet Bakanlığı’na gönderilir ve kesin sonucu Adalet Bakanı verir. Burada elbette Avrupa İnsan Hakları Kontratı ve ek protokollerinin bir ihlali var ise bu karara karşı Anayasa Mahkemesi’ne de başvurulabilir. Bu durumda sürecin uzayacağı ortada. Bir de AİHM’ye müracaat ihtimalini hesaba katın” kelamlarıyla açıklıyor.
Köprülü, ABD tarafınca iadesi istenen Ukraynalı iş insanı Dmytro Firtash hakkında ABD’de 2013’te iddianamenin kabul edildiğini ve kaçak bulunduğu Avusturya’dan 2014’te iadesinin istendiği meselai veriyor. Köprülü, “2015’de Viyana mahkemesi iade edilemez sonucu veriyor ve bu karar sonrasındasında 2017 yılında Yüksek Mahkeme bu sonucu bozuyor. 2019 yılına gelindiğinde hukuksal çaba hala devam ediyordu” hatırlatması yapıyor.
“kuvvetli ihtimal ABD’ye iade”
Korkmaz’ın iadesi için Türkiye’nin de resmi süreç başlatmış olduğunı, bu durumda “birden çok talep” seçeneğinin gündeme geldiğini söyleyen Köprülü, ABD-Avusturya İade Mutabakatı ile Türkiye ile Avusturya’nın taraf olduğu Avrupa İade Mutabakatı’na bakılması gerektiğini ve hangi devlete iade edileceği konusunda kimi kriterlerin işleteceğini anlatıyor. Köprülü, bu kriterler uyarınca Korkmaz’ın ABD’ye iadesinin daha kuvvetli ihtimal olduğunu vurguluyor.
Köprülü bununla ilgili hukuksal yeri de şöyleki anlatıyor: “Örneğin hatanın işlendiği yer, hatanın mağdurunun milliyeti, taleplere mevzu işlenen kabahatlerin tartısı, talep eden devletlerden birine iade halinde öteki devlet ya da devletlere iade ihtimali, iade taleplerinin tarihi olarak sırası, kronolojisi üzere niçinlere bakılıyor. Buna bakılırsa de bir karar veriliyor. Sezgin Baran Korkmaz açısından hakkındaki iddianamede bahsi geçen cürümlerin işlendiği, kamu tertibinin ihlal edildiği yerin ABD olması, iadenin ABD’ye yapılması ihtimalini güçlendiriyor.”
New York Barosu avukatlarından Cahit Akbulut da “Avusturyalı makamlar hangi ülkeye iade edeceği konusunda kabahatin işlendiği yere ve cürmün mağduru olan ülkenin hangi ülke olduğuna bakacaktır. Kabahat ABD’de eyaletler içinde işlenmiş, Amerikan vergi dairesi dolandırılmıştır. Türkiye’de ise Sezgin Baran Korkmaz hakkında farklı yargı kararları alınmış. Sezgin Baran Korkmaz’ın ülkeden çıkışına müsaade verilmiştir. Bu faktörler göze alındığında bu kişinin Türkiye’ye iadesi kelam konusu olamaz. Avusturyalıların Sezgin Baran Korkmaz’ı ABD’ye iade edeceğine inanıyorum” diyor.
Korkmaz’ın Türkiye’ye iadeyi seçme hakkı var mı?
Ceza hukukçusu Köprülü, iki devletin iade talebi kelam konusu olduğu için Korkmaz’ın bu biçimde bir seçim hakkının olmadığını söylüyor. Köprülü, “Bu durumda evvel bir ülkeye iade edilecek daha sonra orada yargılanıp beraat ederse ya da mahkum olur da cezası infaz edilirse öbür ülkeye gönderiliyor” diyor.
Korkmaz, Avusturya’da yakalandıktan daha sonra avukatları aracılığıyla Türkiye’de yargılanmak istediğini söylemişti. Korkmaz’a isnat edilen hataların ABD’deki cezasıyla bu hareketlerin Türk Ceza Kanunu’ndaki cezaları içinde büyük fark olduğunu lisana getiren Köprülü, “Türkiye’ye gelmesi durumunda yargılanıp mahkum olması durumunda alacağı ceza kıyaslanmayacak kadar düşük. Bu niçinle Türkiye’ye gelmek istediğini düşünüyorum” değerlendirmesi yapıyor.
ABD’de hazırlanan iddianamede Korkmaz’ın, Lüksemburg ve Türkiye’deki banka hesaplarına gönderme yapılıyor ve bu hesaplar aracılığıyla 133 milyon dolar kara para akladığından kelam ediliyor. Korkmaz’ın, ABD’nin Utah eyaletinin bölge mahkemesinde Kingston Kardeşler ve Levon Termendzhyan’ın vergi teşviklerinden yararlanarak Amerikan hazinesini dolandırmakla suçlandığı yolsuzlukla da kontağı olduğu argüman ediliyor. Korkmaz’ın, kara para aklamadan hatalı bulunursa 20 yıla kadar, dolandırıcılık suçlamasından 20’şer yıla kadar ve yargıyı engelleme kabahatinden 5 yıl mahpus cezasıyla karşılaşabileceği hesaplanıyor. Korkmaz hakkında toplamda istenen mahpus cezası ise için 225 yıl.
“Savcılarla muahede yoluna sarfiyat mi?”
Sezgin Baran Korkmaz, ABD’ye iade edilirse bu yüksek mahpus cezalarından kurtulmak için savcılarla anlaşabilir mi? İran’a yönelik yaptırımların delinmesiyle ilgili davada savcılarla mutabakat yapan Reza Zarrab, Türk hükümetiyle nasıl işbirliği kurduğunu ABD yargısıyla paylaşmış, hakkında açılan davada sanık sandalyesinden kalkarak şahit olarak dinlenmiş ve tutuklu bulunduğu cezaevinden de hür bırakılmıştı.
Korkmaz ise Zarrab üzere savcılarla mutabakat ihtimaliyle ilgili Sözcü gazetesine yaptığı açıklamada “İkinci bir Reza Zarrab olmayacağım. Ben bayrağına, vatanına bağlı bir Türk vatandaşıyım” sözlerini kullandı. Fakat hukukçular, Korkmaz’ın durumunun tüzel olarak farklı olduğuna dikkat çekiyor.
Ceza hukukçusu Köprülü, Korkmaz’ın Amerikan hazinesine ziyan veren hatalarla itham edildiğine işaret ederek “Savcılarla mutabakatı mümkün. bir daha yargılanıp da mahkum olması durumunda alacağı cezadan daha az bir cezayı kabul edebilir. Lakin durumu İstek Zarrab’la birebir değil. Korkmaz hakkında sav Amerikan Vergi Yönetimi’nin dolandırılması kararında elde edilen yasa dışı karın ya da kara paranın aklanmasına iştirak etmek. Burada Amerikan hazinesinin direkt bir ziyanı var” diyor.
Avukat Cahit Akbulut da ABD’de federal mahkemelerde yargılanan sanıkların yüzde 90’ının savcılıkla mutabakat yaparak hakkındaki suçlamaları kabul ettiğini ve daha sonrasında da bildiklerini itiraf ettiklerini söylüyor. ABD’deki savcıların mahkemeye daha fazla kanıt sunup Korkmaz’ı köşeye sıkıştıracağını ve itirafçı olmasını sağlamaya çalışacağını belirten Akbulut, “ABD’de kara para aklamanın, ABD hazinesini dolandırmanın ceza oranları Türkiye’den epey daha yüksek. Korkmaz’ın işi epey sıkıntı, Zarrab’tan daha makus durumda. Zira vergi dairesini 500 milyon dolar dolandıran bir kabahat çetesinin ortasında olmakla suçlanıyor” diyor.
Hukukçular, Sezgin Baran Korkmaz’ın ülke dışına çıkmasının yasaklanması suretiyle iade prosedürü sona erene kadar tutuksuz olarak hayatına Avusturya’da devam edebileceğini söylüyor. Avusturya’daki mevzuata bakılırsa, iade süreci devam ederken Sezgin Baran Korkmaz’ın hudut dışı edilmesi de mümkün değil.
Ankara
Kara para aklamakla suçlanan ve ABD’nin talebiyle Avusturya’da 19 Haziran’da tutuklanan iş insanı Sezgin Baran Korkmaz’ın akıbetinin 5 Temmuz’da hakim karşısına çıkacağı duruşmada muhakkak olması bekleniyor. Viyana yakınlarındaki Wels kentinde ikinci defa daha hakim karşısına çıkacak olan Korkmaz’ın iadesini ise hem Türkiye birebir vakitte ABD istiyor.
Ankara’nın iade belgesini Avusturya makamlarına ilettiklerini söyleyen Viyana’daki Türkiye Büyükelçisi Ozan Ceyhun, DW Türkçe’ye yaptığı açıklamada “Avusturya Dışişleri bizden birinci iade için tutuklama talebimizi 19 Haziran günü aldı ve 20 Haziran sabahı teyit etti. İade ile ilgili belgemizi da 22 Haziran günü alan Dışişleri Bakanlığı bunu da 23 Haziran sabahı teyit etti” bilgisini verdi. Korkmaz’ın iadesini istediği ABD’de de ise Korkmaz’a yöneltilen suçlamaların yer aldığı iddianame hazır. Korkmaz iddianamede 133 milyon dolar kara parayı Türkiye’de aklamakla itham ediliyor.
Korkmaz’ın iadesinin hangi ülkeye yapılacağı tartışmasının yanı sıra cevabı aranan bir öbür soru ise Korkmaz’ın ABD’ye iade edilmesi durumunda yüksek mahpus cezasından kurtulmak için Reza Zarrab üzere savcılarla anlaşıp anlaşamayacağı. Muahede yoluna gitmesi ise Korkmaz’ın Türkiye’deki ilişkilerini da Zarrab üzere ABD’li yetkililerle paylaşacağı manasına geliyor.
Korkmaz’ın hangi ülkeye iade edileceğini, iade edilirse Reza Zarrab üzere itirafçı olup olamayacağını ve Korkmaz’ın iade edileceği ülkeyi seçip seçemeyeceğini memleketler arası ceza hukuku uzmanı Timuçin Köprülü ve New York Barosu’ndan avukat Cahit Akbulut’la konuştuk.
“İade süreci uzayabilir”
Atılım Üniversitesi’nden milletlerarası ceza hukukçusu Timuçin Köprülü, evvela ABD ile Avusturya içinde 2000 yılında yürürlüğe giren hatalıların iadesi muahedesi olduğuna, bu muahedeye da 2005’te bir protokolle ek yapıldığına dikkat çekiyor.
Köprülü’nün verdiği bilgilere bakılırsa muahede mucibince iade talebi başka ülkeye ulaştığında, yetkili mahkeme “iade edilebilir ya da edilemez” diye iki biçimde karar verilebiliyor. Korkmaz için Avusturya’dan “iade edilemez” sonucu çıkarsa Avusturya iç mevzuatına nazaran de savcının buna itiraz yetkisi bulunuyor. İtiraz sonuç vermezse ya da iade edilmeme sonucu katılaşırsa kişi iade edilemiyor. “İade edilebilir” sonucuna karşı da kanun yolları olduğunu belirten ceza hukukçusu Köprülü, sürecin uzayabileceğine işaret ediyor.
Köprülü, sürecin nasıl uzayabileceğini de “Kişinin iade edilebilir olduğu karar katılaşırsa belge, Avusturya Adalet Bakanlığı’na gönderilir ve kesin sonucu Adalet Bakanı verir. Burada elbette Avrupa İnsan Hakları Kontratı ve ek protokollerinin bir ihlali var ise bu karara karşı Anayasa Mahkemesi’ne de başvurulabilir. Bu durumda sürecin uzayacağı ortada. Bir de AİHM’ye müracaat ihtimalini hesaba katın” kelamlarıyla açıklıyor.
Köprülü, ABD tarafınca iadesi istenen Ukraynalı iş insanı Dmytro Firtash hakkında ABD’de 2013’te iddianamenin kabul edildiğini ve kaçak bulunduğu Avusturya’dan 2014’te iadesinin istendiği meselai veriyor. Köprülü, “2015’de Viyana mahkemesi iade edilemez sonucu veriyor ve bu karar sonrasındasında 2017 yılında Yüksek Mahkeme bu sonucu bozuyor. 2019 yılına gelindiğinde hukuksal çaba hala devam ediyordu” hatırlatması yapıyor.
“kuvvetli ihtimal ABD’ye iade”
Korkmaz’ın iadesi için Türkiye’nin de resmi süreç başlatmış olduğunı, bu durumda “birden çok talep” seçeneğinin gündeme geldiğini söyleyen Köprülü, ABD-Avusturya İade Mutabakatı ile Türkiye ile Avusturya’nın taraf olduğu Avrupa İade Mutabakatı’na bakılması gerektiğini ve hangi devlete iade edileceği konusunda kimi kriterlerin işleteceğini anlatıyor. Köprülü, bu kriterler uyarınca Korkmaz’ın ABD’ye iadesinin daha kuvvetli ihtimal olduğunu vurguluyor.
Köprülü bununla ilgili hukuksal yeri de şöyleki anlatıyor: “Örneğin hatanın işlendiği yer, hatanın mağdurunun milliyeti, taleplere mevzu işlenen kabahatlerin tartısı, talep eden devletlerden birine iade halinde öteki devlet ya da devletlere iade ihtimali, iade taleplerinin tarihi olarak sırası, kronolojisi üzere niçinlere bakılıyor. Buna bakılırsa de bir karar veriliyor. Sezgin Baran Korkmaz açısından hakkındaki iddianamede bahsi geçen cürümlerin işlendiği, kamu tertibinin ihlal edildiği yerin ABD olması, iadenin ABD’ye yapılması ihtimalini güçlendiriyor.”
New York Barosu avukatlarından Cahit Akbulut da “Avusturyalı makamlar hangi ülkeye iade edeceği konusunda kabahatin işlendiği yere ve cürmün mağduru olan ülkenin hangi ülke olduğuna bakacaktır. Kabahat ABD’de eyaletler içinde işlenmiş, Amerikan vergi dairesi dolandırılmıştır. Türkiye’de ise Sezgin Baran Korkmaz hakkında farklı yargı kararları alınmış. Sezgin Baran Korkmaz’ın ülkeden çıkışına müsaade verilmiştir. Bu faktörler göze alındığında bu kişinin Türkiye’ye iadesi kelam konusu olamaz. Avusturyalıların Sezgin Baran Korkmaz’ı ABD’ye iade edeceğine inanıyorum” diyor.
Korkmaz’ın Türkiye’ye iadeyi seçme hakkı var mı?
Ceza hukukçusu Köprülü, iki devletin iade talebi kelam konusu olduğu için Korkmaz’ın bu biçimde bir seçim hakkının olmadığını söylüyor. Köprülü, “Bu durumda evvel bir ülkeye iade edilecek daha sonra orada yargılanıp beraat ederse ya da mahkum olur da cezası infaz edilirse öbür ülkeye gönderiliyor” diyor.
Korkmaz, Avusturya’da yakalandıktan daha sonra avukatları aracılığıyla Türkiye’de yargılanmak istediğini söylemişti. Korkmaz’a isnat edilen hataların ABD’deki cezasıyla bu hareketlerin Türk Ceza Kanunu’ndaki cezaları içinde büyük fark olduğunu lisana getiren Köprülü, “Türkiye’ye gelmesi durumunda yargılanıp mahkum olması durumunda alacağı ceza kıyaslanmayacak kadar düşük. Bu niçinle Türkiye’ye gelmek istediğini düşünüyorum” değerlendirmesi yapıyor.
ABD’de hazırlanan iddianamede Korkmaz’ın, Lüksemburg ve Türkiye’deki banka hesaplarına gönderme yapılıyor ve bu hesaplar aracılığıyla 133 milyon dolar kara para akladığından kelam ediliyor. Korkmaz’ın, ABD’nin Utah eyaletinin bölge mahkemesinde Kingston Kardeşler ve Levon Termendzhyan’ın vergi teşviklerinden yararlanarak Amerikan hazinesini dolandırmakla suçlandığı yolsuzlukla da kontağı olduğu argüman ediliyor. Korkmaz’ın, kara para aklamadan hatalı bulunursa 20 yıla kadar, dolandırıcılık suçlamasından 20’şer yıla kadar ve yargıyı engelleme kabahatinden 5 yıl mahpus cezasıyla karşılaşabileceği hesaplanıyor. Korkmaz hakkında toplamda istenen mahpus cezası ise için 225 yıl.
“Savcılarla muahede yoluna sarfiyat mi?”
Sezgin Baran Korkmaz, ABD’ye iade edilirse bu yüksek mahpus cezalarından kurtulmak için savcılarla anlaşabilir mi? İran’a yönelik yaptırımların delinmesiyle ilgili davada savcılarla mutabakat yapan Reza Zarrab, Türk hükümetiyle nasıl işbirliği kurduğunu ABD yargısıyla paylaşmış, hakkında açılan davada sanık sandalyesinden kalkarak şahit olarak dinlenmiş ve tutuklu bulunduğu cezaevinden de hür bırakılmıştı.
Korkmaz ise Zarrab üzere savcılarla mutabakat ihtimaliyle ilgili Sözcü gazetesine yaptığı açıklamada “İkinci bir Reza Zarrab olmayacağım. Ben bayrağına, vatanına bağlı bir Türk vatandaşıyım” sözlerini kullandı. Fakat hukukçular, Korkmaz’ın durumunun tüzel olarak farklı olduğuna dikkat çekiyor.
Ceza hukukçusu Köprülü, Korkmaz’ın Amerikan hazinesine ziyan veren hatalarla itham edildiğine işaret ederek “Savcılarla mutabakatı mümkün. bir daha yargılanıp da mahkum olması durumunda alacağı cezadan daha az bir cezayı kabul edebilir. Lakin durumu İstek Zarrab’la birebir değil. Korkmaz hakkında sav Amerikan Vergi Yönetimi’nin dolandırılması kararında elde edilen yasa dışı karın ya da kara paranın aklanmasına iştirak etmek. Burada Amerikan hazinesinin direkt bir ziyanı var” diyor.
Avukat Cahit Akbulut da ABD’de federal mahkemelerde yargılanan sanıkların yüzde 90’ının savcılıkla mutabakat yaparak hakkındaki suçlamaları kabul ettiğini ve daha sonrasında da bildiklerini itiraf ettiklerini söylüyor. ABD’deki savcıların mahkemeye daha fazla kanıt sunup Korkmaz’ı köşeye sıkıştıracağını ve itirafçı olmasını sağlamaya çalışacağını belirten Akbulut, “ABD’de kara para aklamanın, ABD hazinesini dolandırmanın ceza oranları Türkiye’den epey daha yüksek. Korkmaz’ın işi epey sıkıntı, Zarrab’tan daha makus durumda. Zira vergi dairesini 500 milyon dolar dolandıran bir kabahat çetesinin ortasında olmakla suçlanıyor” diyor.
Hukukçular, Sezgin Baran Korkmaz’ın ülke dışına çıkmasının yasaklanması suretiyle iade prosedürü sona erene kadar tutuksuz olarak hayatına Avusturya’da devam edebileceğini söylüyor. Avusturya’daki mevzuata bakılırsa, iade süreci devam ederken Sezgin Baran Korkmaz’ın hudut dışı edilmesi de mümkün değil.