JoKeR
Active member
LATİFE BEYZA KAHVECİOĞLU
Gülnihal Gül Mamat koordinatörlüğünde yürütülen atölye çalışmaları kararında oluşturulan Özgün Sınır Atölyesi Sergisi’nde İslam›ın birinci yazı çeşidi olarak tanımlanan Kûfi yazının temel esasları, imla kuralları, kompozisyon, tasarım ve uygulamasıyla oluşan özgün çizgi dizaynları yer alıyor. Atölyenin öğreticisi Mamat’ın yanı sıra stantta Betül Türkan Kurtoğlu, Elif Betül Ersan, Erdinç Sezen, Esra Cürmü, Funda Alaybeyi, Leyla Şen, Mesrur Yersel, Müzeyyen Uçkun, Nurten Anılmış, Şevval Betül Güran, Öznur Bayoğlu, Tuba Koç, Yasemin Keskin, Yeşim Karamık Jandar, Zehra Anılmış, Zehra Yıldız üzere öğrencilerinin de yapıtları bulunuyor. Gülnihal Gül Mamat’la sergiyi konuştuk.
BİRİNCİ YAZI ÇEŞİDİ KÛFİ
Kûfi, Rik’a, Sülüs, Nesih… Bu dört seçenek içinde niye Kûfi?
Aslında birinci yazı çeşidi Kûfi. Ayetler inip de kaybolmasın diye taşa deriye yazılırken kullanılan çeşit Kûfi’dir. çabucak sonrasında Aklam-i Sitte denilen altı çeşit yazı da Kûfi yazısında yola çıkarak üretilen yazılardır. Lakin o altı çeşit yazıya baktığınızda hayli da Kûfi’nin çeşitlerine benzetemezsiniz. Biz Özgün Çizgi Atölyesi’nde geriye dönüyoruz, o taşa, deriye yazılan yazıyı alıyoruz, klasiğini bozmadan bugünün kaideleriyle neler yapabilirizin üzerinde duruyoruz.
Kûfi yazısının da çeşitleri var lakin değil mi?
olağan olarak. örneğin Makili yazısı ile ilgili şu biçimde bir not düşebilirim: Günümüzde öteki çizgi yazım çeşitlerine nazaran daha az kullanılan Makili üslupta sınır, İslam tarihinde kullanılan birinci yazı biçimidir. Birinci öğrendiğimde tüm harfler satırın üstünde olmalı, sadece “y” harfi satırın altına inebilir diye öğrenmiştik. Emel Makili’de boşluk doldurmadan yazmaktı lakin biz hayli sıkıştığımızda boşluk bırakabiliyorduk. Makili’de klasikte nokta koymak zorunda değiliz, boşluk doldurmak için nokta koyuyoruz. Lakin epeyce fazla ağırlaşınca aslında klasikten şaşmadan, ruhunu beynini ona verdiğinde, matematik kullanarak ve muhakkak bir sistem oluşturarak o boşlukları da kaldırabiliriz diye yola çıkınca… Artık bütün yazılarımızın noktaları var, Makili yazı emeline uygun biçimde hiç bir boşluk bırakmadan yazılabiliyor. “Matematiği olmayan sanat, sanat değildir” der ya Fuat Hoca, onun gibi…
ÖZGÜN ÇİZGİSİ YAKALAMAK
Standın ve atölyeni ismi “Özgün Sınır Atölyesi” olarak geçiyor, sınır klasik bir İslam sanatı, bu sanatı sizin sınıflarınızda özgünleştiren nedir?
Aslında ben günümüzün kurallarıyla o periyoda gidip, Kûfi harflerini alıp bugünün kaideleriyle yazdığımız için “Özgün hat” diyorum. Aslında buna “çağdaş hat” ya da “modern hat” diyenler var. Hoşlanmıyorum bu isimlerden… Hatta “Özgün hat” isminden de hoşlanmıyorum. Benim hayli bedel verdiğim bir hocam var, “Sadece sınır diyebilirsin” demişti bana. “Başına bir şey eklemek zorunda değilsin. Bırak, yıllar daha sonra bugünün çizgisi olarak anılır ya da anılmaz. Bunu yıllar daha sonra goreceğiz.” Bu niçinle sırf “hat” demek daha uygundu fakat biraz da şuradan yola çıktık: Biz Kûfi’nin tüm çeşitlerini öğreniyoruz, bilhassa örme ve Makili üzerinde epey duruyoruz. Satır nizamı oluşturuyoruz, yazı yazıyoruz, kompozisyon oluşturuyoruz. ondan sonrasında bunların hepsi harmanlayarak kendi yazımızı ortaya çıkarıyoruz ve özgün olan aslında bu olacak inşallah. Bugün derse on kişi gelse de özgün sınır her birine öğretilebilecek bir şey değil. Atölyede klasik Kûfi’i öğreniyoruz fakat tasarım epeyce diğer bir şey… Şahısların içerisinde o Allah vergisi yetenek olduğunda oldukça ağırlaşarak ortaya o hoş dizaynları çıkarabiliyorlar. Evvel sevmek, daha sonrasında emek sarfetmek ve empati kurmak gerekiyor. Bu üçü olduktan daha sonra o dizaynlara geçiş oluyor ve özgün çizgisi da yakalamak da epeyce güç olmuyor.
Stantta yer alan eserler, atölyelerinize katılan ve mezun olan bireylerin çalışmalarından birer seçki bu biçimde…
Stantta en az 2 yıldır çalıştığımız arkadaşlar yer alıyor. Online derse sıcak yaklaşmayan bir insandım. Fakat Amerika’da yaşayan fazlaca istekli bir arkadaş ile tanıştık ve dokuz ay daha sonra onun da yapıtlarını sergiledik burada. Klasik yazıları öğrenmek için 8 ay üzere bir süre kâfi olabiliyor; sevgisi, emeği ve empatisi var ise tabi ki.
Edirne’nin yıldızları
Gülnihal Gül Mamat’ın birinci şahsi stantlarından biri olan “Edirne’nin Yıldızları” sonrasındasında İstanbul’da “Özgün Çizgi Sergisi” ismiyle bir daha açılıyor. Mamat, standın birinci isminin manasını şu biçimde açıklıyor: “Edirne Valiliğine bir proje hazırlamıştık. Edirne’deki tarihi yapılar içerisinde kullanılan geometrik desenleri araştırdık ve 23 tane farklı yıldızı motifi belirledik. Kimi 6’li kimi 8’li kimi 12’li… Edirne’mizin çeşitli mescitlerinde kullanılan bu 23 yıldızı; 23 farklı Lafza-i Celâl tasarımı ile harmanlayıp, gönlümüzdeki aşkı elinizde tuttuğunuz bu naif kitapta bir nebze olsun yansıtmaya çalıştık.
Gülnihal Gül Mamat eşliğinde stant
“Hat, dünyanın en az materyali; kağıt, kalem ve mürekkebin işbirliğiyle insan elinin hissederek tertip ettiği en sıkıntı sanattır” biçiminde düşünen Gülnihal Gül Mamat’ın eşliğinde stantta yer alan yapıtları gezerken onun değimiyle “Oluşturulan kompozisyonlardaki harflerin taşıdığı mânânın ötesinde bana her biçimde görsel bir heyecan” hissettirdiğini söyleyebilirim. Kent silüetinde yazılmış Ayetel Kürsiden tutun da Lafza-i ululuğun özgün formdaki kompozisyonlarına kadar dizaynına ve emeğine hayret edilecek bir epeyce eser var. Stant, 10 Ekim tarihine kadar ziyaret edilebilir.
Gülnihal Gül Mamat koordinatörlüğünde yürütülen atölye çalışmaları kararında oluşturulan Özgün Sınır Atölyesi Sergisi’nde İslam›ın birinci yazı çeşidi olarak tanımlanan Kûfi yazının temel esasları, imla kuralları, kompozisyon, tasarım ve uygulamasıyla oluşan özgün çizgi dizaynları yer alıyor. Atölyenin öğreticisi Mamat’ın yanı sıra stantta Betül Türkan Kurtoğlu, Elif Betül Ersan, Erdinç Sezen, Esra Cürmü, Funda Alaybeyi, Leyla Şen, Mesrur Yersel, Müzeyyen Uçkun, Nurten Anılmış, Şevval Betül Güran, Öznur Bayoğlu, Tuba Koç, Yasemin Keskin, Yeşim Karamık Jandar, Zehra Anılmış, Zehra Yıldız üzere öğrencilerinin de yapıtları bulunuyor. Gülnihal Gül Mamat’la sergiyi konuştuk.
BİRİNCİ YAZI ÇEŞİDİ KÛFİ
Kûfi, Rik’a, Sülüs, Nesih… Bu dört seçenek içinde niye Kûfi?
Aslında birinci yazı çeşidi Kûfi. Ayetler inip de kaybolmasın diye taşa deriye yazılırken kullanılan çeşit Kûfi’dir. çabucak sonrasında Aklam-i Sitte denilen altı çeşit yazı da Kûfi yazısında yola çıkarak üretilen yazılardır. Lakin o altı çeşit yazıya baktığınızda hayli da Kûfi’nin çeşitlerine benzetemezsiniz. Biz Özgün Çizgi Atölyesi’nde geriye dönüyoruz, o taşa, deriye yazılan yazıyı alıyoruz, klasiğini bozmadan bugünün kaideleriyle neler yapabilirizin üzerinde duruyoruz.
Kûfi yazısının da çeşitleri var lakin değil mi?
olağan olarak. örneğin Makili yazısı ile ilgili şu biçimde bir not düşebilirim: Günümüzde öteki çizgi yazım çeşitlerine nazaran daha az kullanılan Makili üslupta sınır, İslam tarihinde kullanılan birinci yazı biçimidir. Birinci öğrendiğimde tüm harfler satırın üstünde olmalı, sadece “y” harfi satırın altına inebilir diye öğrenmiştik. Emel Makili’de boşluk doldurmadan yazmaktı lakin biz hayli sıkıştığımızda boşluk bırakabiliyorduk. Makili’de klasikte nokta koymak zorunda değiliz, boşluk doldurmak için nokta koyuyoruz. Lakin epeyce fazla ağırlaşınca aslında klasikten şaşmadan, ruhunu beynini ona verdiğinde, matematik kullanarak ve muhakkak bir sistem oluşturarak o boşlukları da kaldırabiliriz diye yola çıkınca… Artık bütün yazılarımızın noktaları var, Makili yazı emeline uygun biçimde hiç bir boşluk bırakmadan yazılabiliyor. “Matematiği olmayan sanat, sanat değildir” der ya Fuat Hoca, onun gibi…
ÖZGÜN ÇİZGİSİ YAKALAMAK
Standın ve atölyeni ismi “Özgün Sınır Atölyesi” olarak geçiyor, sınır klasik bir İslam sanatı, bu sanatı sizin sınıflarınızda özgünleştiren nedir?
Aslında ben günümüzün kurallarıyla o periyoda gidip, Kûfi harflerini alıp bugünün kaideleriyle yazdığımız için “Özgün hat” diyorum. Aslında buna “çağdaş hat” ya da “modern hat” diyenler var. Hoşlanmıyorum bu isimlerden… Hatta “Özgün hat” isminden de hoşlanmıyorum. Benim hayli bedel verdiğim bir hocam var, “Sadece sınır diyebilirsin” demişti bana. “Başına bir şey eklemek zorunda değilsin. Bırak, yıllar daha sonra bugünün çizgisi olarak anılır ya da anılmaz. Bunu yıllar daha sonra goreceğiz.” Bu niçinle sırf “hat” demek daha uygundu fakat biraz da şuradan yola çıktık: Biz Kûfi’nin tüm çeşitlerini öğreniyoruz, bilhassa örme ve Makili üzerinde epey duruyoruz. Satır nizamı oluşturuyoruz, yazı yazıyoruz, kompozisyon oluşturuyoruz. ondan sonrasında bunların hepsi harmanlayarak kendi yazımızı ortaya çıkarıyoruz ve özgün olan aslında bu olacak inşallah. Bugün derse on kişi gelse de özgün sınır her birine öğretilebilecek bir şey değil. Atölyede klasik Kûfi’i öğreniyoruz fakat tasarım epeyce diğer bir şey… Şahısların içerisinde o Allah vergisi yetenek olduğunda oldukça ağırlaşarak ortaya o hoş dizaynları çıkarabiliyorlar. Evvel sevmek, daha sonrasında emek sarfetmek ve empati kurmak gerekiyor. Bu üçü olduktan daha sonra o dizaynlara geçiş oluyor ve özgün çizgisi da yakalamak da epeyce güç olmuyor.
Stantta yer alan eserler, atölyelerinize katılan ve mezun olan bireylerin çalışmalarından birer seçki bu biçimde…
Stantta en az 2 yıldır çalıştığımız arkadaşlar yer alıyor. Online derse sıcak yaklaşmayan bir insandım. Fakat Amerika’da yaşayan fazlaca istekli bir arkadaş ile tanıştık ve dokuz ay daha sonra onun da yapıtlarını sergiledik burada. Klasik yazıları öğrenmek için 8 ay üzere bir süre kâfi olabiliyor; sevgisi, emeği ve empatisi var ise tabi ki.
Edirne’nin yıldızları
Gülnihal Gül Mamat’ın birinci şahsi stantlarından biri olan “Edirne’nin Yıldızları” sonrasındasında İstanbul’da “Özgün Çizgi Sergisi” ismiyle bir daha açılıyor. Mamat, standın birinci isminin manasını şu biçimde açıklıyor: “Edirne Valiliğine bir proje hazırlamıştık. Edirne’deki tarihi yapılar içerisinde kullanılan geometrik desenleri araştırdık ve 23 tane farklı yıldızı motifi belirledik. Kimi 6’li kimi 8’li kimi 12’li… Edirne’mizin çeşitli mescitlerinde kullanılan bu 23 yıldızı; 23 farklı Lafza-i Celâl tasarımı ile harmanlayıp, gönlümüzdeki aşkı elinizde tuttuğunuz bu naif kitapta bir nebze olsun yansıtmaya çalıştık.
Gülnihal Gül Mamat eşliğinde stant
“Hat, dünyanın en az materyali; kağıt, kalem ve mürekkebin işbirliğiyle insan elinin hissederek tertip ettiği en sıkıntı sanattır” biçiminde düşünen Gülnihal Gül Mamat’ın eşliğinde stantta yer alan yapıtları gezerken onun değimiyle “Oluşturulan kompozisyonlardaki harflerin taşıdığı mânânın ötesinde bana her biçimde görsel bir heyecan” hissettirdiğini söyleyebilirim. Kent silüetinde yazılmış Ayetel Kürsiden tutun da Lafza-i ululuğun özgün formdaki kompozisyonlarına kadar dizaynına ve emeğine hayret edilecek bir epeyce eser var. Stant, 10 Ekim tarihine kadar ziyaret edilebilir.