Susan Sontag’ın yayınlanmamış denemelerinden: Edebiyat Mutluluktur

AirdropAvcisi

New member
Susan Sontag, sıfatlara sığmayan bir bayan. Büyük bir düşünür, deneme müellifi, hikâyeci, eleştirmen. Fotoğraftan hastalığa, edebiyattan sinemaya ve siyasete, epey farklı konularda ehil bir biçimde kalem oynatarak dünyaya yaklaşımımızı ve düşünme biçimlerimizi etkilemiş bir isim.

Sontag’in vefatından daha sonra çıkan derlemesi, At the Same Time (Aynı Anda), daha evvel yayınlanmamış denemelerine, incelemelerine ve konuşmalarına yer veriyor.

20. yüzyılın en kıymetli düşünür ve muharrirlerinden bir tanesiydi Susan Sontag… Roman ve hikayelerinin ötesinde, hastalıktan fotoğrafa, siyasetten edebiyata geniş bir yelpazeye yayılan denemeleri ve eleştirel yazılarıyla çağının kültürel algısını biçimlendirdi.

Sontag burada estetikten, fotoğraftan, 11 Eylül’den, Amerika’dan ve Avrupa’dan bahsediyor lakin en çarpıcı kelamlarını edebiyat üzerine sarf ediyor. Alman Yayıncılar ve Kitapçılar Birliği Barış Mükafatı konuşmasında edebiyatın sorgulayıcı ve muhalif yanını vurguluyor.


EDEBİYATIN GÜCÜ

Suntag; “Edebiyatın vazifelerinden biri de periyodun hâkim inançlarına karşı sorular sormak, karşı görüşler biçimlendirmektir. Sanat muhalif olmadığı vakit bile sanat kısımları zıtlaşmaya yönelir. Edebiyat, diyalogdur; süratli reaksiyon vermedir. Edebiyat, kültürler evrilip birbiriyle etkileşime girerken insanın canlı olana ve can çekişene karşı verdiği reaksiyonun tarihi olarak tanımlanabilir.”

Müellif, periyodun hâkim inançlarını sorgularken insanın kendi inançlarını da yıkar, kanılarını değiştirir.


Şöyle devam ediyor ünlü müellif;

MUHARRİRLER VE EFSANELER

“Yazarlar ayrılığımıza, farklılığımıza dair bu klişelerle savaşabilirler çünkü muharrirler efsaneleri yalnızca aktarmaz, yaratırlar da. Edebiyat yalnızca efsane değil, karşı-efsaneler de sunar; tıpkı hayatın karşı-tecrübeler sunması üzere düşündüğünüzü, hissettiğinizi ya da inandığınızı sandığınız şeyi yıkan deneyimler.”

MÜELLİF KİME DENİR

“Bence bir muharrir, dikkatini dünyaya veren biridir. Bu, insanların kötülük kapasitelerini anlamaya, kavramaya, bu kapasiteyle irtibat kurmaya çalışmak manasına gelir; beraberinde da anladığı şey karşısında bozulmamak, yüzeyselleşip bir kiniğe dönüşmemek manasına.Edebiyat bize dünyanın nasıl bir yer olduğunu anlatır.”



EDEBİYAT NEDİR SORUSUNA KARŞILIKLAR

“Edebiyat beşere ahlak prensipleri kazandırır ve lisanla, anlatıyla cisimlenen derin bir bilgi birikimi sunar. Edebiyat, biz olmayanlar, bizim olmayanlar için gözyaşı dökme hünerimizi geliştirir, çalıştırır. Biz olmayan, bizim olmayanlarla yakınlık kuramazsak nasıl beşerler oluruz? En azından vakit zaman kendimizi affedemezsek nasıl beşerler oluruz? Öğrenemezsek nasıl beşerler oluruz? Affedemezsek? Olduğumuzdan öbür biri olamazsak?”

“EDEBİYAT ÖZGÜRLÜKTÜR”

“Edebiyata, dünya edebiyatına erişebilmek ulusal kibir, eğitimsizlik, mecburî dar kafalılık, budalaca öğretim, kusurlu baht ve talihsizlik hapishanesinden kaçmak demekti. Edebiyat, daha geniş bir hayata giriş pasaportuydu; yani özgürlük bölgesine. Edebiyat özgürlüktü. Bilhassa de okumaya ve içe dönüklüğe bu biçimde ağır bir biçimde meydan okunan bir vakitte edebiyat özgürlüktür.”

Ergül Tosun

Kitap sayfası için bağlantı:

[email protected]
 
Üst