Yedi İklim’in sohbet halkası büyüdü

JoKeR

Active member
Üsküdar Asya’dır Çin’e kadar” der Ömer Fazilet bir şiirinde. Eminönü ya da Beşiktaş’tan vapurla karşı kıyıya geçerken ayağını Üsküdar’ın kara sularına atan her insanın hislerine tercüman bir mısradır beraberinde. Asya’nın İstanbul’a sokulan yüzüdür zira Üsküdar. Bir manada İstanbul’un yoğunluğunu, telaşesini karşı kıyıda bıraktığını iliklerine kadar hissedersin Üsküdar sokaklarında. Geçmişe açılan sokakları son senelerda ise kültür sanat dünyasına konut sahipliği yapıyor. Birbirini gerisine açılan kültürel yerler Üsküdar’ın çehresini yavaş yavaş değiştiriyor. Üsküdar’da Osmanlı periyodunda Sibyan Mektebi’ne ilişkin olan ve onarım gördükten daha sonra Mihriman Camii ardındaki sokakta kapılarını açan Meva Kafe/ Mihrimah Sultan Gençlik, Yedi İklim Kütüphanesi ise edebiyat dünyasının ustalarıyla gençleri buluşturan yeni adresi diyebiliriz. Öyküsü fazlaca eskilere uzanıyor. 50 binden çok kitap, edebiyat mecmuası arşiviyle kıymetli bir kültür durağı olan yer bilhassa üniversite gençleri için değerli bir adres artık.



Mekanın bir daha hayat bulmasında büyük emeği bulunan iki isim öne çıkıyor: İbrahim Yöntem ve Müstakim Haksal. 35 yıl kadar evvel periyodun ünlü edebiyat erkeklerinın kurduğu Yedi İklim Dergisi’ne de mesken sahipliği yapan yerin dünden bugüne uzanan öyküsünü Müstakim Haksal anlattı. Yerdeki aile yadigarı el yazması yapıtların de olduğu kütüphanenin Üsküdar’daki son durağında Haksal ile bir sabah vakti buluştuk.

ABİMİN KONUTUNDA KURULAN DERGİ

Her şey aslında Türk edebiyatının nabzını tutan Yedi İklim Dergisi’nin kurucularından olan Ali Haydar Haksal’ın, ağabey ve kardeşleriyle ailenin kıymetli el yazma kitaplarının da bulunduğu kütüphanesine yer bulmak için çıktığı seyahatle başlıyor. 1987 yılında Cahit Zarifoğlu, Fazilet Bayazıt, Rasim Özdenören, Mehmet Akif İnan’ın sık sık ağabeyi Ali Haydar Haksal’ın konutunda bir ortaya geldiklerini belirten Müstakim Haksal şunları anlatıyor: “Mavera Dergisi’ni çıkaran bu takım İstanbul’a her geldiklerinde abimin konutunda buluşurdu. Mavera Dergisi’nin de son devirleriydi. Bu buluşmalarda yeni bir mecmua çıkarma fikri gündeme gelince Cahit Zarifoğlu, ‘Siz mecmuayı çıkarın ben de şiirlerimle dayanak olacağım’ demişti ve mecmuanın üçüncü sayısına da Sultanım şiirini vermişti. Zarifoğlu’nun hastalık devriydi. Zarifoğlu’nun yanına fazlaca sık gidip geldiğimiz, acılarına ortak olduğumuz periyottu. İşte bu biçimde bir ortamda Osman Bayraktar, abim Ali Haydar Haksal, Alim Kahraman, Mustafa Çelik bir ortaya gelerek Yedi İklim Dergisi’ni kurdular. Mecmuanın birinci adresi Cağaloğlu’nda Piyer Loti Caddesi Marmara Grafik idi. Bizim Kadıköy Hasanpaşa’da, çabucak sonrasında Halit Ağa Caddesi’nde iş yerlerimiz vardı ve Cağaloğlu’ndan çabucak sonrasında mecmuayı iş yerimizin olduğu adrese taşıdık. bu biçimdece mecmuanın idari adresi iş yerimiz oldu. İş yerimizi Maltepe’ye taşıyınca da bu sefer mecmuanın adresi de değişti. Lakin bu vakitte abimin sıhhat sıkıntıları baş gösterdi ve dükkanı kapatmaya karar verdik. Bu sefer tıpkı zamandargiye yeni bir adres bulmak birebir vakitte biz beş kardeşe hem babamızdan kalan birebir vakitte esnaflıktan kazanıp kitaplara yatırdığımız dev bir kütüphanemize yer bulmamız gerekiyordu. Arayış ortasında Üsküdar’da Ahmediye Mahallesi’nde bir yer bulduk. Kitapları da mecmuanın adresini de buraya taşıdık. Uzun müddettir kitapları bilhassa gençlerin istifadesine sunmak istiyorduk. Kültür Bakanlığının, Üsküdar Belediyesi ve Kuveyt Türk iş birliğiyle hayata geçirilen Mihriman Sultan Gençlik Yedi İklim Kütüphanesinde bu hayalimizi gerçekleştirmiş olduk.”



35 YILLIK SOHBET HALKASI

Bugün dört katlı ahşap bir binada kapılarını açan yer Üsküdar’ın yeni kültür sanat yerlerinin başında yer alıyor. Dört katlı yerin giriş katında günün her saatinde açık bir kafeterya var. Burada hafta sonları bilhassa üniversitelerde okuyan gençler yazarlarla buluşturuluyor. Ayrıyeten Yedi İklim Dergisi’nin başlatmış olduğu ve her cuma akşamı müellif ve okurlarının katıldığı edebi sohbetler ise artık bu yerin üst katında devam ediyor.



BULUŞMA ADRESİMİZ OLDU

Müstakim Haksal yerin kıssasını anlatmayı sürdürüyor: “Burada aslında 50 bin kitap var. Hummalı bir çalışmanın kararında lakin 40 bin kadarını bilgisayara girebildik öbürleri için çalışmalar devam ediyor. Kitaplar bir evvelki adreslerinde atıl durumda ve dağınıktı. Burada sistematik olarak katlardaki odalarda hizmete açtık. Kitaplar ağabeyim Ali Haydar Haksal’ın ve biz beş kardeşin birikimi. hem de dedemden kalma değerli el yazması kitaplar var. Dedem Bingöl’de köyünde medrese açmış. Biz ise kendimizi İstanbul’da bulduk ve dededen kalma kitapları da buraya taşıdık. bununla birlikte ağabeyimin arkadaşlarıyla birlikte Yedi İklim Dergisi’ni çıkarırken burası da mecmuanın hem buluşma adresi oldu tıpkı vakitte her hafta cuma akşamları sohbet için müellif ve okurların buluşma adresi oldu. Her vakit hayli sıcak bir ortam olmuştur. Müellif da okur da bir arada mutfakta çay hazırlar birlikte tıpkı masada oturup hem sohbet eder hem çaylarını içer. 35 yıldır farklı jenerasyonların buluştuğu bir edebiyat sohbeti halkası oldu. Bugün ise o sohbet halkasını kitaplarımızla bir arada Üsküdar’daki bu yeni yerimize taşıdık. Gençlerimiz bir yandan kitapları tasnif etmeye devam ediyor. Üst katta ise cuma sohbetlerimiz akşamları devam ediyor. beraberinde bu yıl Ramazan ayı boyunca farklı okullardaki öğrencilere iftar vermdik. Ramazan daha sonrasında ise bu iftar sofralarını kahvaltı sofralarına taşıdık. Hafta sonları bir daha farklı üniversitelerde okuyan öğrencilere hem kahvaltı veriyor birebir vakitte öğrencileri her hafta bir müellifle buluşturuyoruz. bir daha aylık olarak da bu muharrir ve gençleri buluşturan kahvaltılarımız var.”



Gençlerin yazarlarla buluştuğu bu yer bir manada Üsküdar’da yeni kültür sanat ortamlarının oluşmasında da öncülük etti aslında. Son vakit içinderda ard arda açılan yayınevleri ve kafeler bu geleneği öteki yerlere da taşıyor.
 
Üst