Yedi Maşale’nin öncü ismi, sanatla hoşa erişen edebiyatçı: Ziya Osman Saba

AirdropAvcisi

New member
Binbaşı Osman Beyefendi ile Ayşe Tevhide Hanım’ın oğlu Ziya Osman Saba, 30 Mart 1910’da İstanbul’da dünyaya geldi.

çabucak hemen 8 yaşındayken annesini kaybeden usta edebiyatçı, annesinin vefatından fazlaca etkilenerek şiirlerini vefattan kaçmak ve vefatı unutmak için yaşama sıkıca sarılmak ya da vefatı hasretle bekleme fikri üzerine kurdu.

Ziya Osman Saba, Galatasaray Lisesi’nde okurken şiir yazmaya başladı. Birinci şiiri 1927’de Servet-i Fünun mecmuasında yayınlanan Saba, Varlık mecmuasını ve Varlık Yayınevi’ni kuran edebiyatçı Yaşar Nabi Nayır vasıtasıyla katıldığı Yedi Meşale kümesinin en genç üyesi oldu.

Usta edebiyatçının, okul arkadaşları Yaşar Nabi Nayır, Sabri Esat Siyavuşgil, Cevdet Kudret Solok, Vasfi Uzman Kocatürk, Muammer Lütfi Bahşi ve Kenan Hulusi Koray ile hazırladığı “Yedi Meşale” isimli kitap 1928’de yayınladı. Saba, 1931’de de liseden mezun oldu.

ONA NAZARAN SANAT…

Saba’nın, lisede sınıf arkadaşı Cahit Sıtkı Tarancı ile kurduğu yakın dostluk, Türk edebiyatına “Ziya’ya Mektuplar”ı kazandırdı. Ziya Osman Saba, birinci devirlerde hece vezniyle şiirler yazıp, nazım biçimi olarak da sone ve üçlükleri kullanırken, daha sonradan yeni akımların da ortaya çıkmasıyla özgür şiirler kaleme aldı.

Yedi Meşale devrinde yazdığı şiirleri sembolist şiir olarak bakılırsan ve yapıtlarında eksiltili cümleler, imgeler, benzetmeler, kişileştirmeler ve hitaplar çokça yer alan şair, sanatın gayesini, “güzele erişebilmek” olarak tanımlıyordu.


“GÜZELLİĞİ ARAMA”

Usta edebiyatçı, kendisiyle yapılan bir röportajda devrin şiir anlayışını şu sözlerle aktarmıştı: “Bugünkü edebiyatımızda en bariz bir vasıf olarak bir ‘güzelliği arama’ cehdi vardır ki bunu dünkü edebiyatımızda goremiyorum. Bugünkü jenerasyonun şairi için aşk, sevinç, ıstırap, ilah, daima hoşluğa ulaşmak için birer vasıtadan ibarettir. Zevk, duyuş, görüş, bugünkü jenerasyonda tamamı ile yenidir.” Şairi, toplumsal meseleleri lisana getirirken kendi süzgecinden geçiren kişi olarak nazarann Saba, Yedi Meşale’nin şiir anlayışını ömrünün sonuna dek sürdürdü.

“BENİM İÇİN ŞİİR YAZMAK”

Ziya Osman Saba, samimi bir lisanla kaleme aldığı şiirlerine ait yaptığı bir açıklamada, “Şiir yazmak benim için bir cümbüş olmak şu biçimde dursun, bir muhtaçlık, bir zaruret, adeta yaşamamın sebep ve hikmeti. ‘Bugün, yarın öleceksin.’ deseler, yegane kederim, dünyada bırakacağım sevdiklerimle yazamadığım yapıtlarımdır.” sözlerini kullanmıştı.

İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde öğrenciyken, Cumhuriyet gazetesi muhasebe servisinde çalışan Saba, mezun olduğu yıl 1936’da vatani bakılırsavini yapmak üzere askere gitti. Saba, 1938’de girdiği Emlak Bankası’nda 5 yıl çalıştı.

Babasını kaybetmesi niçiniyle karamsar şiirler yazmaya başladığı devirde bir daha askere çağrılan ve askerlik daha sonrası 1944’te bankadaki misyonuna geri dönen Saba, Ankara’ya tayini çıkınca memuriyetinden istifa ederek İstanbul’a geldi. Müellif, 1945’te Ulusal Eğitim Basımevi’nde düzeltmen olarak çalışmaya başladı.

YAPITLARI

Ziya Osman Saba, şiir cinsinde “Sebil ve Güvercinler”, “Geçen Zaman”, “Nefes Almak”, ve “Bıraktığım İstanbul”, öykü tipinde “Mesut Beşerler Fotoğrafhanesi” ve “Değişen İstanbul”, deneme çeşidinde ise “Konuşanlar Bir Hüzünle Sesinde” kitaplarını edebiyat dünyasına armağan etti.
 
Üst